Bıyl balaly otbasylardy áleýmettik qoldaýǵa 1,7 trln teńge bólindi
ASTANA. KAZINFORM — Qazaqstanda balalary bar otbasylarǵa áleýmettik kómek kórsetý júıesi dáıekti túrde nyǵaıtylýda. Ol úshin Úkimet Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi arqyly qazaqstandyq otbasylardyń ómir súrý jaǵdaılaryn jaqsartýǵa baǵyttalǵan túrli qoldaý sharalaryn iske asyryp jatyr.
Búginde balalary bar 2 mln-ǵa jýyq otbasy túrli járdemaqylar men tólemder alady. Bıyl osy maqsatta respýblıkalyq bıýdjetten jáne Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan 1,7 trln teńgeden astam qarjy bólindi. Onyń ishinde respýblıkalyq bıýdjetten 870,7 mlrd teńge jáne Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan (MÁSQ) 855,9 mlrd teńge. 2025 jyly járdemaqy mólsheri 6,5%-ǵa artqan.
Qoldaýdyń negizgi baǵyttarynyń ishinde bala týylǵan kezde kezektiligine qaraı 149 416 teńgeden (38 AEK) 247 716 teńgege (63 AEK) deıingi birjolǵy járdemaqy bar. Osy jyldyń alǵashqy tórt aıynda tólem 21,1 mlrd teńge somasyna 117 myń azamatqa berildi.
Sondaı-aq jumys istemeıtin áıelder úshin bir jarym jasqa tolǵanǵa deıin bala kútimi boıynsha aı saıynǵy járdemaqy qarastyrylǵan. Járdemaqynyń bul túri ekinshi, úshinshi jáne odan keıingi balalarǵa — 5,76 AEK-ten (22 648 teńge) 8,90 AEK-ke (34 995 teńge) deıin ulǵaıta otyryp, balanyń týý kezegine baılanysty tólenedi. 2025 jylǵy 1 mamyrdaǵy jaǵdaı boıynsha járdemaqy alýshylar sany orta eseppen 123,3 myń adam, olarǵa 14,4 mlrd teńge tólendi.
Jumys isteıtin áıelder MÁSQ-dan tólem alady. Júktilik jáne bosaný boıynsha birjolǵy járdemaqynyń ortasha mólsheri 1,6 mln teńgeni qurady. Bul tólemdi 81,8 myń áıel aldy, jalpy somasy — 117,3 mlrd teńgeni qurady. Sondaı-aq 1,5 jasqa deıingi bala kútimi boıynsha aı saıynǵy járdemaqy tólenedi. Orta eseppen 85 221 teńge. Bul soma sońǵy eki jyldaǵy ortasha aılyq kiristiń 40%-yn quraıdy. Tólemniń ortasha mólsheri — 85 221 teńge.
Memleket sonymen qatar bala kútimi boıynsha demalystaǵy áıelderge zeınetaqy jarnalaryn sýbsıdııalaıdy, bul zeınetaqy kapıtalynyń jınaqtalýyna yqpal etedi.
2020 jyldan bastap 4 jáne odan da kóp birge turatyn kámeletke tolmaǵan balalary nemese 23 jasqa deıingi kúndizgi bólimde oqıtyn stýdentteri bar kópbalaly otbasylarǵa járdemaqy qarastyrylǵan. Tólem mólsheri balalar sanyna qaraı saralandy: 4 bala — 63 030 teńge, 5 bala — 78 798 teńge, 6 bala — 94 565 teńge, 7 bala — 110 332 teńge, 8 jáne odan da kóp bala — ár balaǵa 15 728 (4 AEK) teńgeden. Jyl basynan beri kópbalaly otbasylarǵa orta eseppen 176 mlrd teńgege 611,5 myń otbasy járdemaqy aldy.
Kóp balaly analardyń bedelin kóterý úshin ómir boıy aı saıynǵy memlekettik járdemaqy taǵaıyndalady. Buryn «Batyr ana» ataǵyn alǵan, І, ІІ dárejeli «Ana dańqy» ordenimen marapattalǵan, «Altyn alqa» alqalarymen nagradtalǵan kóp balaly analarǵa járdemaqy mólsheri 29 097 teńgeni (7,4 AEK), «Kúmis alqa» alqamen marapattalǵan kóp balaly analarǵa qazirgi ýaqytta járdemaqy mólsheri 25 165 (6,4 AEK) teńgeni quraıdy. Búginde 242,0 myń marapattalǵan kóp balaly ana járdemaqy alýshylar bolyp sanalady, jalpy 25,9 mlrd teńge tólendi.
Sonymen qatar, memlekettik bıýdjetten múgedek bala kámeletke tolǵanǵa deıin oǵan kútim jasaý boıynsha járdemaqy tólenedi, onyń mólsheri 74 428 (1,61 ETKD) teńgeni quraıdy. Jyl basynan beri 33,7 mlrd teńge somasyna 111,7 myń adam aldy.
Otbasynyń bir múshesiniń tabysy kedeıliktiń belgilengen sheginen tómen otbasylar úshin memleket ataýly áleýmettik kómek kórsetedi, onyń sheńberinde 1 jastan 6 jasqa deıingi balalarǵa qosymsha tólem de júzege asyrylady. Bul tólemniń mólsheri 1,5 AEK, bul 2025 jyly ár bala úshin 5 898 teńgege teń. Osy jyldyń 1 mamyryna bul tólem 1,4 mlrd teńge somasyna 74,4 myń balaǵa taǵaıyndaldy.