Bektenov SQO-nyń sý tasqyny kezeńine daıyndyǵyn tekserdi
ASTANA. KAZINFORM – Soltústik Qazaqstan oblysyna jumys sapary barysynda Premer-mınıstr Sergeev sý torabyna bardy, sondaı-aq Petropavl qalasynda 1-shi kótergish sorǵy stansasy men bógettiń bekinisin rekonstrýktsııalaý barysyn tekserdi.

Bul nysandar eldi mekenderdi sý tasqynynan qorǵaýda jáne jergilikti turǵyndardy sýmen qamtamasyz etýde sheshýshi ról atqarady. Jumys saparynyń maqsaty – Memleket basshysynyń sý tasqyny qaýpi bar kezeńge daıyndyq jumystaryn úılestirý boıynsha bergen tapsyrmalarynyń oryndalýyn baqylaý. Gıdrotehnıkalyq nysandardyń jaı-kúıine jáne zamanaýı tsıfrlyq sheshimderdi engizýge nazar aýdarylady.
Sergeevka qalasynda negizgi vedomstvolar men qyzmetterdiń ókilderi sý torabyn jóndeý boıynsha aǵymdaǵy qyzmet týraly baıandady. Sergeev sý toraby Esil ózeni aǵynynyń negizgi retteýshisi bolyp sanalady. Ol Soltústik Qazaqstan, ishinara Qostanaı jáne Aqmola oblystaryn sýmen jabdyqtaýdy, sondaı-aq Reseı Federatsııasynyń Tıýmen oblysyna kepildendirilgen ótkizýdi qamtamasyz etetin biryńǵaı sý sharýashylyǵy keshenin qura otyryp, Petropavl sý torabymen kaskadty júkteme jumysyn jalǵastyrýda. Ótken jylǵy sý tasqyny kezinde Sergeev sý torabynyń tómengi salasynda mol kólemdegi sý men muzdyń túsýi nátıjesinde sol jaǵalaýdaǵy topyraq shaıylyp ketti. Petropavl sý torabynda búliný bolǵan joq.

2024 jyly Úkimet respýblıkalyq bıýdjetten gıdrotehnıkalyq qurylystardy aǵymdaǵy jóndeýge jáne Sergeev pen Petropavl sý toraptarynda sý tasqynyna qarsy is-sharalardy júrgizýge 278,5 mln teńge bóldi. Jaǵalaý betkeılerin bekitý úshin bul nysandarǵa 1,4 myń m3-ten astam iri kesek tastar ákelindi, Sergeev sý qurylysy bógetine jaqyn tómengi salasyna túbin tereńdetý jumysy júrgizildi, 940 m3 topyraq qospasy qazyp alyndy. «Qazsýshar» RMK Soltústik Qazaqstan fılıalynyń dırektory Shuǵaıyp Ibatýllın qazirgi ýaqytta eki sý toraby da qanaǵattanarlyq jaǵdaıda jáne shtattyq rejımde jumysyn jalǵastyryp jatqanyn baıandady. Bıyl qosymsha 14 is-shara ótkizý josparlanyp otyr. Óz kezeginde «Qazgıdromet» fılıalynyń basshysy Qymbat Merǵalımova jaýyn-shashyn mólsheri ásirese, ońtústik jáne shyǵys aýdandarda normadan kóp bolatynyn aıtty. Qatty jaýyn-shashyn aqpan aıynyń ortasy men aıaǵynda, aıdyń birinshi jáne ekinshi onkúndiginde temperatýranyń tómendeýimen boljanýda. Sergeev sý qoımasynan tómen ornalasqan aýdandar úshin sý tasqyny qaýpi joǵary bolyp qala beredi.

Sergeev sý toraby – sý tasqyny qaýpi bar aımaqtaǵy strategııalyq nysan, turǵyndardy sýmen qamtamasyz etýge de jaýapty. Eger sýdyń tolý deńgeıi 2 metrden asatyn bolsa, ortalyqqa jáne jeke maǵan shuǵyl habarlaýdy tapsyramyn, — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Óńirdegi sý sharýashylyǵy obektilerin nyǵaıtýdy jalǵastyrý, sondaı-aq tsıfrlyq sheshimderdi belsendi engizý, batımetrııalyq túsirilim júrgizý tapsyryldy. Premer-mınıstrge jasandy qurylystar, onyń ishinde Sergeev jáne Petropavl sý toraptary boıynsha aýyr júk kólikteriniń qozǵalysyn baqylaýdy kúsheıtý týraly baıandaldy. Máselen, aýyr júkterge arnalǵan salmaq shekteýleri belgilendi, kólik ınspektsııasynyń jyljymaly beketteri jumys isteıdi.

Petropavl qalasynda Premer-mınıstr rekonstrýktsııalaý barysyn tekserip, byltyrǵy sý tasqyny kezinde apatty túrde sónip qalǵan 1-shi kótergish sorǵy stansasynyń jańa tehnologııalyq jabdyqtarymen tanysty. 70-shi jyldary salynǵan sorǵy stansasy 50 jyl boıy jóndelmegen.

Aıaqtalǵan rekonstrýktsııanyń nátıjesinde qurǵaq jerde jáne sý astynda jumys isteı alatyn 2 sorǵy ornatyldy. Sondaı-aq syrtqy áserlerden jáne mehanıkalyq zaqymdanýdan qorǵaý úshin elektr kabelderi jer astymen júrgizildi. Bul sharalar sý basqan jaǵdaıda da elektr energııasynyń turaqty berilýin qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
Jumys sapary aıasynda Premer-mınıstr sý tasqynyna qarsy is-sharalarǵa daıyndyqpen, yqtımal tasqyn sýlardan qorǵaýǵa arnalǵan tehnıka men materıaldardyń daıyndyǵymen tanysty.

Petropavl qalasyn aınalyp ótýdi Esil ózeni arqyly jol kórsetkish qurylysymen rekonstrýktsııalaý boıynsha qazirgi ýaqytta jobanyń TEN ázirlendi. Bul jol Şýchınsk, Kókshetaý jáne Petropavldy Reseı Federatsııasynyń shekarasymen, onyń ishinde oblys ortalyǵyndaǵy Esil ózeni arqyly ótetin eki kópirdiń birimen baılanystyratyn Ortalyq-Soltústik kólik dáliziniń bóligi sanalady. Sý tasqyny kezeńinde ol qorǵanys bógeti qyzmetin atqarady, biraq 2024 jyly sý deńgeıiniń kóterilýine baılanysty tolyp ketip, Podgora aýdanyn sý basqan bolatyn.

Mundaı keleńsiz oqıǵalardyń aldyn alý jáne turǵyndardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý úshin Esil ózeninen ótetin kópir salý arqyly qalany aınalyp ótetin joldy rekonstrýktsııalaý josparlanǵan. Quny 71 mlrd teńge bolatyn joba birinshi kezeńde respýblıkalyq bıýdjetten qarjylandyrylyp, 18 mlrd teńge bólindi.

Sonymen qatar Premer-mınıstrge JI elementteri bar tehnologııalyq múmkindikter tanystyryldy. Atap aıtqanda, «Drondardyń biryńǵaı ınfraqurylymy» jobasy. Búginde bul júıe Almatyda qoǵamdyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin belsendi qoldanylady. Bıyldan bastap ony SQO-daǵy sý tasqyny jaǵdaıyn baqylaý úshin, odan ári ózge de sý tasqyny qaýpi bar óńirlerge keńeıtý úshin iske qosý josparlanýda.

Sondaı-aq aqparatty jedel berý úshin ushqyshsyz ushý apparattary paıdalanylatyn bolady, olar aqparatty sol orynnan jedel alýǵa múmkindik beredi. Bul jaǵdaıdy durys baǵalaýǵa jáne qyzmetterdiń áreketterin úılestirýge jaǵdaı jasaıdy.
