Batys Qazaqstanda «Jaıly mektep» jobasy qalaı júzege asyrylyp jatyr
ORAL. KAZINFORM – Batys Qazaqstan oblysynda «Jaıly mektep» jobasy aıasynda 18 mektep salynbaq. Qazirgi kezde óńirde osyǵan baılanysty qandaı jumystar qolǵa alyndy? Bilim oshaqtarynyń qurylysy qashan aıaqtalady? Kazinform tilshisi taraptar pikirin tyńdap, máseleni zerttep kórdi.
Jaıyqtaǵy jaıly mektepter qashan salynady?
BQO qurylys basqarmasynyń basshysy Álibek Antazıevtiń málim etkenindeı, jańadan boı kóteretin 18 bilim oshaǵynyń tapsyrys berýshisi – «Samruk-Kazyna Construction» AQ. Bul 16,2 myń oqýshyǵa arnalǵan 18 mekteptiń 9-yn bıyl jyl sońyna bitirý kózdelip otyr. Qalǵany 2025 jyly paıdalanýǵa berilmek.
«2023 jyly konkýrstyq rásimder bastalyp, merdigerler anyqtaldy. Jer telimderi bólinip, ınjenerlik jeliler tartyldy. Bórli aýdany Pýgachev aýylynda 300 oryndyq mektep qurylysy boıynsha memlekettik saraptamanyń oń qorytyndysy alynyp, qurylys-montaj jumystary bastalyp ketti. Qalǵan nysandarda da kóp uzamaı bastalady dep otyrmyz», - deıdi Á. Antazıev.
Basqarma basshysynyń aıtýynsha, Bórli aýdany ortalyǵy Aqsaı qalasynda 13-yqsham aýdanda 900 oryndyq, M. Yqsanov kóshesinde 300 oryndyq, Báıterek aýdany Dostyq aýylynda 1 200, Baıqonysta 600 oryndyq, Terektiniń Podstepnyıynda 1 200 oryndyq mektep salynbaqshy.
Sonymen qatar Oral qalasynda Derkól kentinde 1 500, «Balaýsa» shaǵyn aýdanynda 1 500 oryndyq №53 mektep, Jáńgir han kóshesinde «Medkolledj» aýdanynda 600 oryndyq №65 mektep qurylysy júrgiziledi.
«Samruk-Kazyna Construction» AQ-nyń baspasóz qyzmetinen alynǵan málimetke qaraǵanda, «Jaıly mektep» pılottyq ulttyq jobasy aıasynda Batys Qazaqstan oblysynda 16,2 myń oqýshyǵa arnalǵan 18 bilim oshaǵy boı kóteredi. Onyń ishinde 9 mektep – 2024 jyly, qalǵan 9-y 2025 jyly paıdalanýǵa berilmek.
Ulttyq jobanyń bıýdjeti qandaı, qurylysqa kim jaýapty?
Vedomstvonyń málimdeýinshe, ulttyq jobanyń jalpy bıýdjeti – 2,3 trln teńge. Qarajat bekitilgen kestege səıkes respýblıkalyq bıýdjet pen Ulttyq qordan kezeń-kezeńmen bólinedi. Bank kepildigin usynǵan nemese eskroý-shot ashqan merdigerlerge avanstyq tólemder aýdarylyp jatyr. Qarjylandyrý boıynsha eshqandaı məsele joq.
Ulttyq joba týraly Úkimettiń №963 qaýlysyna səıkes «Samruk-Kazyna Construction» AQ mektepterdi jobalap, salyp, jabdyqtap, daıyn kúıde tapsyrýǵa jaýapty. Óńirler əkimdikteri mektepterdiń qurylysy úshin jer ýchaskelerin bólip, qurylysqa daıyndap, «Samruk-Kazyna Construction» AQ-ǵa berýge, sondaı-aq ınjenerlik-kommýnıkatsııalyq (sý, jaryq, jylý, ınternet) jəne qoǵamdyq (qoǵamdyq kólik marshrýttary, turaq, aıaldama, jaryqtandyrý jəne t.b.) ınfraqurylymdarymen qamtamasyz etýge mindetti.
Kazinform tilshisiniń «Samruk-Kazyna Construction» AQ-ǵa «Mektep qurylysyna baılanysty jergilikti atqarýshy organdarmen baılanys qalaı, merdigerler anyqtaldy ma?» degen saýalyna mynadaı jaýap aldyq:
«Qazirgi ýaqytta mektepterge ýaqtyly ınjenerlik jelilerdi tartý, 2025 jyly tapsyrylatyn mektepterdiń qurylysyna jer telimderin bólý jəne daıyndaý boıynsha óńirlerdegi əkimdiktermen tyǵyz jumys júrgizilip jatyr. Jýyrda «Samruk-Kazyna Construction» AQ basqarma tóraǵasy Məýlen Aımanbetov barlyq oblystardy aralap, aımaq basshylarymen kezdesý ótkizdi. Kóptegen məseleler sol jerde sheshimin tapty. Qoldanysqa tapsyrylǵannan keıin barlyq jaıly mektepter jergilikti atqarýshy organdardyń balansyna beriletinin atap ótý mańyzdy. Jańa bilim berý nysandary «memlekettik mektep» bolady jəne olarda oqytý tegin júrgizilmek».
Elimizde jaıly mektepterdiń qurylysy 4 təsil arqyly júzege asyrylatyny belgili. «Samruk-Kazyna Construction» AQ tek birinshi təsil boıynsha 359 mekteptiń qurylysyna jaýapty.
Mektepterdi salýmen birge olarǵa qajetti jıhazdy otandyq óndirýshilerden satyp alý da asa mańyzdy.
«Jaıly mektepter úshin 990 myń jıhaz qajet. Osy oraıda jıhaz ónimderin tek otandyq taýar óndirýshilerden satyp alý qamtamasyz etiledi. Bul Úkimettiń qaýlysynda da bekitilgen. Ulttyq jobada mektep qurylysynda negizinen otandyq materıaldardy qoldaný boıynsha naqty sharalar kózdelgen. Jergilikti qamtý úlesi 60-71 paıyz kóleminde bolady dep josparlanǵan. Qazir óńirlermen jəne «Atameken» UKP-men bul məsele pysyqtalyp jatyr. Jıhazdy tańdaý oblystyq bilim basqarmalary ókilderiniń tikeleı qatysýymen júzege asyrylsa, «Atameken» ulttyq kəsipkerler palatasy ər óńir boıynsha ulttyq jobaǵa qajetti kólemde əri sapaly jıhaz jasaı alatyn, barlyq talaptarǵa saı keletin otandyq óndirýshilerdiń tizimin usynýǵa tıis», - delinedi habarlamada.
Merdiger ne deıdi, turǵynnyń pikiri eskerile me?
Kazinform tilshisi Zachagan kentindegi Jáńgir han kóshesi boıynda salynyp jatqan 600 oryndyq mektep qurylysynda boldy. Bas merdiger – «Jaıyq jaryǵy» JShS dırektorynyń orynbasary, joba jetekshisi Maqsat Batyrbekovtiń aıtýynsha, mundaǵy jumystyń bastalǵanyna bir aıdan asqan.
«Qazirgi kezde jer jumystary aıaqtalýǵa jaqyn. Endi betondaý bastalyp jatyr. Nysanda 40-tan astam adam, 14-15 tehnıka jumyldyrylǵan. Kóktemnen bastap eki aýysymda jumys istemekshimiz. Qurylysty osy jyly bitirýge bar kúshimizdi salamyz», - dedi ol.
Atalǵan mekteptiń osy mańdaǵy «Zachaganskıı» baý-baqsha seriktestiginde turatyn balalar úshin turǵyzylyp jatqany aıan. «Qus fabrıkasy» shaǵyn aýdany atalyp ketken seriktestiktiń turǵyny Úzildik Eleýbaevanyń aıtýynsha, oqýshylar qazirgi tańda qaladaǵy Á. Moldaǵulova atyndaǵy №38 mektep-lıtseıine jáne Bortaýdaǵy №18 mektepke qatynap, bilim alyp júr.
«Kópten kútken mektebimiz iske qosylsa, zor qýanysh bolmaq. Osyǵan oraı aıtar usynysymyz da joq emes. Ol balalardyń tikeleı qatynaýy úshin eki ortadaǵy eki saıǵa kópir salyp, Atamura jáne Saryarqa joldaryn qosý kerek. Bizdiń shaǵyn aýdanda 10 myńnan astam adam turady, biraq qalalyq mártebesi joq bolǵandyqtan, mektep «Medkolledj» shaǵyn aýdany aýmaǵynan salynyp otyr. Halyq sany kún sanap kóbeıip jatqandyqtan, bolashaqta «Qus fabrıkasyn» ekige bólse de, artyq bolmas edi. Eger qalalyq mártebe berilse, basqa ıgilikti aıtpaǵanda, elektr qýaty úshin tólemdi de qala turǵyndarymen birdeı tóler edik. Jaqsylyqqa qol jetkizý árkimniń armany ǵoı», - dedi Ú. Eleýbaeva.
Qoryta aıtqanda, jaıly mektepter ýaqtyly paıdalanýǵa berilse, onda úsh aýysymdy oqytý jáne oryn tapshylyǵy máselelerin sheshýge múmkindik týady. Sondyqtan salynyp jatqan bilim oshaqtarynyń merziminde iske qosylýy úshin qurylys barysyn baqylap otyrý da qajet-aq.
