Bala kezimnen dáriger bolýdy armandadym – travmatolog

QYZYLORDA. QazAqparat – Qyzylordalyq dáriger Baýyrjan Bekpanov densaýlyq saqtaý salasynda jemisti eńbek etip keledi. Oblystyń travmatologııa salasynda qanshama ota jasap, eldiń alǵysyna bólenip úlgerdi. Densaýlyq saqtaý isiniń úzdigi, joǵary sanatty hırýrgtyń jubaıy da medıtsına salasynda qyzmet etedi. Qazir úlken balasy da ata-anasynyń jolyn qýyp, dáriger bolsa, onyń jubaıy da aq halatty abzal jan. Sondaı-aq, taǵy eki balasy medıtsına ýnıversıtetinde bilim alady. Osylaısha, Baýyrjan Bekpanov dárigerler áýletiniń altyn qazyǵyna aınalyp úlgerdi. QazAqparat tilshisi oblysqa belgili dárigerdi medıtsına kúni qarsańynda áńgimege tartqan edi.

- Aldymen elimizdegi travmatologııa salasynyń damýy jóninde aıta ketkenińiz artyq bolmas.

- Orta ǵasyrda travmatologııa máselesine Ábý Álı ıbn Sına kóp kóńil bólgen. Onyń «Dárigerlik ǵylymnyń kanony» dep atalatyn medıtsınalyq entsıklopedııasy bar. Atalǵan eńbekte ártúrli jaraqat, synyq, býynnyń shyǵýy sıpattalyp, olardy emdeý joldary baıandalǵan. Ibn Sına óz eńbekterinde keıbir jekelegen travmatologııalyq quraldardy qalaı paıdalanýdy qarapaıym sózdermen túsindirip, kórkem sýrettermen beınelep kórsetken. Orta ǵasyrlarda dárigerler qol-aıaq synǵanda gıps qospasyn paıdalandy. Osy ádis kúni búginge deıin mańyzyn joıǵan joq. Osy kezeńdegi eýropalyq dárigerler de synyqty emdeýde úlken jetistikke jetip, ózderiniń emdeý ádisterin jazyp qaldyrǵan.

Travmatologııanyń Qazaqstanda damýyna 1958 jyly qazirgi Qazaq ulttyq medıtsına ýnıversıtetinde osy attas kafedranyń ashylýy sebep boldy.

- Medıtsına salasyn tańdaýyńyzǵa kimniń áseri boldy? Ata-anańyz qaı salada qyzmet etti?

- Ata-anamnyń bul salaǵa qatysy joq. Ol kisiler temirjol salasynda jumys istedi. Ákem Tólepbergen Bekpanov 30 jyldan astam Qyzylorda temirjol deposynyń teplovoz mashınısiniń kómekshisi bolyp jumys istedi. Anam Jazyq kóp jyl boıy temir joldyń saýda salasynda qajyrly eńbek etti. Kópbalaly otbasynda tárbıe aldym. Otbasynda tórt ul, tórt qyz bar.

Men bala kezimnen dáriger bolýdy armandaǵan edim. Ol kezde medıtsınalyq ınstıtýtqa túsý ońaı bolǵan emes. Aldymen kezekte J.Jabaev atyndaǵy orta mektepte bilim aldym. Odan keıin áskerı boryshymdy ótep keldim. 1986-88 jyldary Keńes áskeriniń shekteýli kontıngenti qatarynda Aýǵanstannyń Lashkargah qalasynda arnaıy maqsattaǵy brıgadanyń №22 áskerı bóliminde qyzmet ettim. Memlekettik nagradalarmen, «Aýǵanstan halqynyń rızashylyq bildirgeni», «Jaýyngerlik eńbegi úshin» medalimen jáne kóptegen marapatqa ıe boldym.

- Joǵary oqý ornyna túse aldyńyz ba?

- Elge kelgennen keıin de birden medıtsına ınstıtýtyna oqýǵa túsýge múmkindik bolǵan joq. Qyzylordanyń ónerkásiptik uıymdarynda júrgizýshi boldym. 1990 jyly Almaty memlekettik medıtsına ınstıtýtynyń daıyndyq kýrsyna qabyldandym. Odan keıin atalǵan joǵary oqý ornyna tústim. Aıaqtaǵannan keıin 1997 jyly kásibı eńbek jolyn Qyzylorda medıtsınalyq kolledjinde oqytýshy bolyp bastadym. Keıin on jyldaı kolledj dırektorynyń orynbasary boldym.

Odan ári 2007-2012 jyldary №1 qalalyq emhanada travmatolog-hırýrg, 2012-2018 jyldary qalalyq aýrýhanada travmatolog-dáriger, bas dárigerdiń orynbasary bolyp jumys istedim. Sol jyldary Qyzylorda, Jambyl jáne Túrkistan oblystary boıynsha qoǵamdyq densaýlyq saqtaý departamentiniń shtattan tys sarapshysy boldym. Sodan keıin birneshe jyl №3 qalalyq emhanada eńbek etsem, qalalyq áskerı komıssarıattyń medıtsınalyq komıssııasynyń tóraǵasy boldym.

2018 jyldan bastap búgingi kúnge deıin Áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qorynyń oblystyq fılıalynda bas sarapshy bolyp jumys isteımin.

Eńbegim elenip, QR Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń, oblystyq densaýlyq saqtaý basqarmasynyń alǵys hattarymen marapattaldym. 2014 jyly «Úzdik táýelsiz sarapshy» nomınatsııasynyń ıegeri atandym.

- Otbasynda ózińizden basqa jubaıyńyz, balalaryńyz medıtsına jolyn tańdaǵan eken. Oǵan ózińizdiń áserińiz boldy ma?

- Iá, otbasymda barlyǵy osy suranysqa ıe mamandyqty tańdady. Stýdenttik jyldary jubaıym Álııa Ábildashevamen shańyraq kóterdim. Ol eńbek jolynda ortalyq qalalyq emhananyń kardıolog-dárigeri bolyp jumys istep keledi. Tunǵyshymyz Maqsut - stomatolog, kıeli Túrkistan qalasyndaǵy halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetin bitirgen. Qazir sol joǵary oqý ornynyń stomatologııa kafedrasynda stýdentterge dáris beredi. Oǵan qosa stomatologııalyq emhanada halyqqa qyzmet kórsetip otyr. Otbasyly. Jary Aıjan da tájirıbeli dáriger. Ekeýi Ázıma jáne Baqbergen esimdi ul men qyz tárbıelep otyr. Ekinshi ulym Maǵjan men kenjem Jasulan S.Asfendıarov atyndaǵy Qazaq ulttyq medıtsına ýnıversıtetinde bilim alyp jatyr.

- Qazir qandaı qyzmet atqarasyz?

- Kóp jyldyq tájirıbemdi Áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qorynyń jumysynda qoldanyp kelemin. Oblystyq fılıalda tájirıbeli dáriger Baqyt Ismahanbetovtyń jetekshiligimen 35 maman jumys isteıdi. Oblystyq fılıalda medıtsınalyq kómek kórsetý sapasyn baǵalaý jáne sharttyq mindettemelerdi baqylaý bólimi bar. Munda 12 kásibı dáriger jumys isteıdi. Olar halyqqa kórsetilgen medıtsınalyq qyzmetterdiń sapasy men kólemin qadaǵalaıdy. Bul árbir medıtsına qyzmetkeriniń jumys qaǵıdasy bolýy tıis.

- Áńgimeńizge raqmet