BABALAR SÓZІ: Edige taýy týraly ańyz
«Babalar sózi» aıdary negizine «Mádenı mura» baǵdarlamasy aıasynda shyqqan 100 tomdyq aýyz ádebıetiniń jyr-tolǵaýlary, qıssa-dastandar, sóz ustaǵan sheshender men bılerimizden qalǵan naqyldar, tarıhı jádigerler alyndy. «Qazaq handary» aıdarynda tarıhymyzda eline qorǵan bolǵan handardyń ómiri týraly derekter beriledi. Al «Ejelgi qalalar tarıhy» aıdaryna qazaq dalasyndaǵy órkenıettiń ordasy bolǵan kóne qalalardyń tarıhy týraly jazbalar jarııalanady. «Halyq qazynasy» aıdary boıynsha, Qazaqstandaǵy tarıhı, mádenı eskertkishter, qazaq halqynyń salt-dástúrleri, qolóner, qarý-jaraqtary týraly maǵlumattar berilmek. Joba materıaldary qazaq tilinde (qazaqsha jáne tóte jazýmen) agenttik saıtynda jarııalanady.
***
Bul Edigeniń qartaıyp, syrqaty meńdegen kezi eken. Syrqaty meńdep kóz jumar shaǵy jaqyndaǵanyn sezgen ol úlken ulyn shaqyryp, qol astyndaǵy elin jınaýdy buıyrypty.
El tegis jınalǵanda Edige basyn kóterip:
-Ýa, halqym, qalyń jurtym! Ajal meniń ıyǵymdy basty. Endigi ómirim de sanaýly. Átteń, jaýmen jaǵalasyp júrip, qan maıdanda ólsem, armanym joq edi. Jasymańdar, jurtym! Meniń bul halimdi estigen jaý da keshikpes. Tulparym beldeýde tursyn, saýyt-saımanymdy oń jaq keregege ilińder,-depti. Arada az kún ótkende aýylǵa «Attan, attan jaý keldi!»-degen daýys estildi. Daýysty estigen Edige qolyna qara súńgisi men aldaspanyn ala tulparyna minip, taýǵa qaraı tura shabady. Ol kezde batyrlar jaýdyń baǵytyn, qolyn bilý úshin eń bıik jerge shyǵyp qaraýyl qaraıdy eken. Shapqan bette taýdyń ushar basyna jetkende Edige atymen qosa murttaı ushady. El jıylyp súıegin sol jerge jınapty. Mine, sodan beri aty joq taý «Edige taýy» dep atalypty. Denesin taýdyń basyna alyp shyǵady. Bozǵyl tasty taý jyqpylynan qashap, qýys jasap Edigeni soǵan qoıady. Ústin taspen bekitti. Sońynan jurt ústine tóbedeı etip tas úıdi. Arqanyń eń bıik taýy-Ulytaýmen ushar basyn talastyrǵysy kelgendeı qostar turǵan Edige jatqan kishi taýdy jurt endi kóbine «Edige taýy» dep ataıtyn boldy.
