Aııa-Sofııa meshitiniń kúmbezi 600 jyldan keıin alǵash ret qalpyna keltiriledi
ASTANA. KAZINFORM — Ystambuldaǵy búkil álemge áıgili Aııa-Sofııa meshitiniń (Sofııa shirkeýi retinde de belgili) basty kúmbezi alty ǵasyrdan beri alǵash ret aýqymdy joba aıasynda qaıta qalpyna keltirilmek, dep habarlaıdy Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisi.
Túrkııanyń mádenıet jáne týrızm mınıstri Mehmet Nýrı Ersoı Ystambuldaǵy áıgili Aııa-Sofııa meshitiniń kúmbezin qaıta qalpyna keltirý jumystary bastalǵanyn jarııalady.
— Aııa-Sofııa meshitiniń kúmbezi jer silkinisine tózimdiligin arttyrý úshin nyǵaıtylatyn bolady, — dedi mınıstr óziniń X áleýmettik jelisindegi paraqshasynda.
Mınıstrdiń aıtýynsha, qurylymdy nyǵaıtý – seısmıkalyq qaýipti aımaq úshin ózekti másele sanalatyn jer silkinisterine tózimdilikti arttyrýǵa baǵyttalǵan.
Ǵasyrlar boıy hrıstıan shirkeýi de, musylman meshiti de bolǵan Aııa-Sofııa Vızantııa men Osman sáýletiniń basty nyshandarynyń biri sanalady. VI ǵasyrda salynǵan basty kúmbez — sol dáýirdiń arhıtektýralyq jáne ınjenerlik keremetteriniń biri — osy ýaqytqa deıin eleýli jóndeýden ótpegen.
Ersoıdyń aıtýynsha, jobada zamanaýı tehnologııalar dástúrli ádistermen úılestirile otyryp qoldanylady. Qalpyna keltirý jumystary tarıhı eskertkishtiń shynaıylyǵyn saqtaý úshin restavratorlar men tarıhshylardyń qatań baqylaýymen júrgiziledi.
Aııa-Sofııa qalpyna keltirý jumystary kezinde kelýshiler úshin ashyq kúıinde qala beredi, alaıda ǵımarattyń keıbir bólikterine ýaqytsha shekteýler qoıylýy múmkin. Restavratsııa birneshe jylǵa sozylady dep kútilýde.
ıÝNESKO-nyń Búkilálemdik muralar tizimine engen, álemdik mádenı mura sanalatyn eskertkishti qaıta qalpyna keltirý — ótken dáýirlerdiń sáýlet ónerin saqtaý jolyndaǵy mańyzdy bastama.
Aıta keteıik, 2023 jyly Túrkııa prezıdenti janyndaǵy qoǵammen baılanys jónindegi dırektorattyń janyndaǵy Dezınformatsııaǵa qarsy kúres ortalyǵy Aııa-Sofııa meshitiniń restavratsııasy 50 jylǵa sozylady, bul ýaqytta ol dinı rásimder men týrısterge jabyq bolady degen málimetterdi joqqa shyǵarǵan bolatyn.
Buǵan deıin Túrkııadaǵy Grand Kartal qonaqúıindegi órttiń negizgi sebebi anyqtaldy.