Aıgúl Temirova: Dárigerge keregi – adamgershilik, tózim, saýattylyq
Keıipkerimiz eńbekke degen qulshynysy men tabandylyǵynyń arqasynda medıtsına salasynda bıik belesterge qol jetkizip keledi. Bilikti maman ári óz isine adal jan dáriger bolýdy bala kezinen armandaǵan eken.
«Men ózim Novosibir oblysynyń týdym. Mektepte joǵary synypta oqyp júrgenimde soqyr ishekpen aýrýhanaǵa tústim. Sol kezde maǵan aýrýhananyń atmosferasy qatty unaǵany sonshalyq, men dáriger bolýdy sheshtim. Mektep bitirisimen birden Novosibir ýnıversıtetine oqýǵa túsýge bel býdym. Alaıda, keıin birinshi emtıhandy tapsyrǵan soń, qujattarymdy qaıtyp aldym. Óıtkeni, birden ýnıversıtette oqýǵa júreksindim. Sóıtip, Novosibir medıtsınalyq ýchılışesine túsip, dıplom alyp shyqtym. Artynsha, jumys istep júrgen kezimde Máskeýdegi Patrıs Lýmýmba atyndaǵy Halyqtar dostyǵy ýnıversıtetine medıtsına fakýltetinen usynys jasaldy. Bul joly ishteı qorqynysh joq, kerisinshe, bıik asýlardy baǵyndyrýǵa qulshynys boldy. Keıin osy bilim ordasyn «emdeý isi» mamandyǵy boıynsha támámdap, eki jyl boıy nevrologııa boıynsha klınıkalyq rezıdentýra, sodan keıin aspırantýrada bilimimdi shyńdadym. Osylaısha, meniń balalyq armanym oryndaldy», - dep áńgimesin bastady dáriger.
Máskeýde keıipkerimiz bolashaq jubaıymen, ıaǵnı halyqtar dostyǵy ýnıversıtetinde oqyp júrgen kókshetaýlyq stýdent jigitti kezdestiredi. Keıin ekeýiniń dám-tuzy jarasyp shańyraq kóteredi.
«2004 jyldan beri Kókshetaýa turamyn. Aldymen qalalyq aýrýhanada, keıin qalalyq emhanada bes jyl nevropotolog bolyp jumys istedim. Al kópbeıindi oblystyq aýrýhana bazasynda osy qalpyna keltirý emi bólimshesi ashylǵan kezde nevropatolog qajet boldy. Sol kezde nevrologııalyq bólimsheniń meńgerýshisi Maksharıp Martazanov usynys jasady. Men bul usynysqa qýana kelistim», - deıdi Aıgúl Temirova.
Qalpyna keltirý emi bólimshesinde ortalyq júıke júıesiniń dertine shaldyqqandar, ınsýlt, bas mıynyń aýyr jaraqattaryn alǵandar, julynǵa, júıkege, neırohırýrgııalyq, ortopedııalyq otalar jasalǵan, jambas súıekteriniń, aıaq-qoldardyń synýy jáne býyndary aýystyrylǵan naýqastar ońaltýdan ótedi.
Dárigerdiń sózinshe, bólimshe 40 tósekke arnalǵan jáne onda únemi naýqastar em alady.
«Bizdiń komanda kásibı birneshe mamannan turady, onyń quramyna menen basqa úsh nevropatolog, psıholog, logoped-afazıolog jáne ıneterapevt kiredi. Fızıoterapııadan bizge massaj terapevtteri men jattyǵý terapııasynyń nusqaýshylary kómektesedi. Jumystaǵy jalǵyz qıyndyq - naýqastar sanaty. Mysaly, jarty sharlyq ınsýlttan keıin naýqastar óte aýyr jaǵdaıda bolady. Olar ózdiginen júrip, tura almaıdy, únemi medıtsınalyq kómekke muqtaj. Biz olardy qaıta otyrýǵa, turýǵa, qasyq ustaýǵa, tamaqtanýǵa, sóıleýge úıretemiz. Psıholog kóp jumys isteıdi, óıtkeni naýqastarymyzdyń 40 paıyzynda post ınsýlttan keıingi depressııa bolady», - dep qosty keıipkerimiz.
Bul jaǵdaıda naýqastardy ómirge yntalandyrý mańyzdy. Sondyqtan bólimsheniń árbir dárigerin psıholog dep te aıtýǵa bolady. Degenmen, kóp jaǵdaıda, árıne naýqastyń ózine, ómirge degen umytylysyna da baılanysty. Olardyń eki sanaty bolady, bir naǵyz «kúreskerler» ómir úshin kúresetinder, al ekinshisi saly sýǵa ketetinder. Ekinshisine psıhologııalyq kómek bolmasa, bireý kómektespese aıaǵynan turyp ketýi ekitalaı.
«Birde bizge 80 jastaǵy qarııa tústi. Onyń eki jambas býyny aýystyrylǵan. Qart adam desek te, ómirge degen qulshynysy kúshti, únemi pozıtıvti kózqarasta boldy. Eń sońyna turyp bılep ketti. Aıaǵynda derti bar dep múldem oılamaısyń. Taǵy bir jaǵdaı boldy. Bul joly bala mı jaraqatynan keıin aýyr jaǵdaıda ońaltýǵa aýystyryldy. Sol kezde ol ózdiginen tamaqtana alamdy, sóıleı de almady, otyra almady, birde-bir fýnktsııany basqara almady. Jalǵyz nárse, eger ol aýyrsa, kózimen bildirtti. Uzaq ýaqyt nazogastraldy tútikke qosylǵandyqtan salmaq tapshylyǵy qaýpti deńgeıde boldy. Alaıda, soǵan qaramastan birneshe ońaltý kýrstarynan keıin ol otyrýdy, sóıleýdi, tamaqtanýdy jáne júrýdi úırendi», - dep eske alady dáriger.
Bir ońaltý kýrsy 10 kúnge sozylady. Toǵyz aı ishinde adam ony araǵa bir aı úzilis salyp óte alady. Sonymen qatar, kez-kelgen qazaqstandyq portal arqyly qajetti aýrýhanada ońalýdan ótýdi tańdaı alady.
«Bizdiń jumysta eń keregi – adamgershilik, tózim, saýattylyq. Sondaı-aq bul jumys adamdy shydamdylyqqa úıretedi. Jaýapty jumys bolǵandyqtan, «Gıpokrat antyn» múltiksiz oryndaýǵa tyrysamyz. Men úshin bul úlken jaýapkershilik. Baqytymyzǵa oraı, bizde óte jaqsy komanda bar jáne barlyǵy ońaltýǵa túsken árbir adamǵa týysy sııaqty qaraıdy. Bizden keıin ońaltý kýrsyna basqa qalalarǵa, jaqsyraq jabdyqtalǵan basqa ortalyqtarǵa barǵan, sodan keıin bizdiń kózqarasymyz múldem basqa ekenin aıtyp, bizge oralǵan naýqastar bar. Biz bul brendti saqtaýǵa tyrysamyz. Bizdiń ońaltý bólimshemiz 2010 jyly elimizde alǵashqylardyń biri bolyp ashyldy. Bıyl bólimsheniń ashylǵanyna on úsh jyl bolady», - deıdi Aıgúl Temirova.
Sonymen birge, keıipkerimiz bos ýaqyty kezinde stýdenttermen nevrlogııa kýrsy boıynsha praktıkalyq jumystar júrgizip, mol tájirıbesimen de bólisedi.
«Qolym jumystan sál bosaǵan kezde nevrologııa kýrsyna praktıkalyq sabaqtarǵa kelgen stýdenttermen jumys isteımin. Negizi baıqap otyrǵanymdaı ońaltýdyń bolashaǵy bar dep oılaımyn. Memleket basshysy óziniń Joldaýynda Densaýlyq saqtaý salasyn qoldaýǵa basa nazar aýdarǵan edi. Onyń ishinde naýqastardy ońaltý máselesin atap ótti. Elde ınsýlttan keıin de, basqa aýrýlardan keıin de halyqtyń múgedektigi joǵary. Ókinishke oraı, jastardyń arasynda da jaraqat alý jıi kezdesedi. Olardyń barlyǵyn qalpyna keltirý kerek. Biz osy baǵytta jumysymyzdy jalǵastyra beretin bolamyz», - dep túıindedi dáriger.
