Aıdos Sarym qazaq fılologtarynyń úlken kongresin ótkizýdi usyndy
«Qazaq emlesin, orfografııasyn qazaq ǵalymdarynan artyq eshkim jasaı almaıdy. Meniń usynysym, qazaq fılologtarynyń basyn qosyp, úlken kongress ótkizip, pikirlerin eskerý kerek. Álipbıge kóshý ulttyq tutasýdyń, úlken konsensýstyń ózegi bolýy qajet. Ol úshin sózsiz ǵylymǵa negizdelýi kerek», - dedi Aıdos Sarym.
Onyń aıtýynsha, álipbı halyqqa jasalyp jatqandyqtan halyqtyń da pikirin suraǵan jón.
«Ótkende de aıttyq, bul máselege jalpy ǵalymdarymyz daıyn sııaqty. Úlken-kishige jazǵyzyp, syzǵyzyp, zamanaýı tehnologııa: uıaly telefon, kompıýterde terip kórip, qaı áripti jazǵanda qandaı qıyndyqtar týyndaıdy, jazylýy qalaı bolady sony zertteý qajet. Ekinshi jaǵy bar, álipbıdi kompıýterge negizdeý máselesi. Ony da qaraý kerek. Osy ǵylymı zertteý jumystary men zańnyń qabyldanýyn bir ýaqytta jasap shyǵýǵa bolady. Sol lıngvıstıkalyq ǵylymı eksperıment bolashaq zańnyń qabyldanýyna negiz bolsa deımiz. Men ózim birqatar zertteýlerdi qarap shyqtym», - degen Aıdos Sarym shet tilinen enetin termınderdiń jazylýyna mán berý qajettigin de kóterdi.
«Latyndy engizýdiń alǵashqy daıyndyq jyldary qazaq tiliniń emlesin, orfoepııalyq, orfografııalyq sózdikterin jasaý qajet. Endi bir másele, bolashaqta, termınderdi qaı til arqyly engizip, qoldanatyn bolamyz? Túrik tiline mysaly, kezinde frantsýz tiliniń yqpaly kóp bolǵan. Áli kúnge deıin túriktiń tilinde termınderdiń frantsýz tilindegi nusqasy basymyraq. Al, biz qandaı tildegi nusqasyn negizge alýymyz kerek? Búgingi kúni álemdik ǵylymdy, bilimdi jasaýshy aǵylshyn tili desek, bolashaqta qabyldanatyn termınder, zamanaýı termınderdi eń aldymen negizgi óndirýshiniń tiline jaqyn etemiz be? Onda biz bolashaqta «Rýhanı modernızeıshn», «Qazan revolıýshn» degen sııaqty jazamyz. Bul álipbıdi qabyldaý jumysynyń 3-4 paıyzy dep eseptesek, negizgi jumysy qazaq ǵalymdaryna qatysty», - dedi Aıdos Sarym.
Búgingi Qoǵamdyq keńes moderatory Rahman Alshanov jıynda aıtylǵan usynystar Ulttyq komıssııaǵa usynys retinde joldanatynyn jetkizdi.
