Aýyldyq okrýgterdiń bıýdjetin arttyrý qadamdary pysyqtalýda -Rýslan Dálenov
«Jergilikti ózin-ózi basqarý bıýdjetiniń kirister qurylymy qalaı qalyptasýda? 2018 jyldyń qorytyndysy boıynsha, aýyldyq okrýgterdiń jalpy tabysy 129,2 mlrd teńgeni qurady. Bul rette tórtten biri nemese 32,2 mlrd teńge óz tabysy. Tutastaı alǵanda, el boıynsha jergilikti ózin-ózi basqarý bıýdjetiniń jeke kirisiniń ortasha úlesi aıtarlyqtaı qomaqty emes. Biraq oblystar, ásirese, aýyldyq okrýgter boıynsha kórinis basqasha joǵary kórinedi», - dedi mınıstr Parlament Májilisindegi Úkimet saǵatynda.
Osy oraıda, ol bir aýyldyq okrýgtiń ortasha bıýdjeti 122,4 mln teńgeni quraǵanyn atap ótti. Degenmen bıýdjeti 1 mlrd teńgeden asatyn okrýgter bar.
«Eger jergilikti ózin-ózi basqarý kirisi úlesiniń ortasha máni 25% bolsa, onda keıbir aımaqtarda bul kórsetkish 50% -dan asady.
Osyndaı aýyldyq okrýgterdiń kópshiligi úsh aımaqta ornalasqan. Bul Aqmola (56,7%), Almaty (55,9%) jáne Soltústik Qazaqstan (53,5%) oblystary. Atap aıtqanda, aýyldyq okrýgter bólinisinde 173-i (bıýdjettiń tórtinshi deńgeıi engizilgen 1055 aýyldyq okrýgtiń arasynda) ózin-ózi qamtı alady. Bul rette, keıbir okrýgter óz shyǵyndaryn aýdannyń kómeginsiz ózderi qarjylandyrady. 425 aýyldyq okrýgte óz kiristeriniń úlesi shyǵystarǵa qaraǵanda 15-ten 50 paıyzǵa deıin jetedi. Tek 456 okrýgte shyǵystary 15% jáne odan az ǵana jeke tabystarmen qamtamasyz etilgen. Nege osyndaı jaǵdaı qalyptasyp otyr? Sebebi aýyldyq okrýgterde tabystar boıynsha ártúrli áleýet bar. Bul halyqtyń sanyna, bıznes qurylymyna, kólik quraldarynyń sanyna jáne basqa da faktorlarǵa baılanysty. Bıýdjettiń kiris bóligin nyǵaıtý úshin qosymsha salyq túrlerin berý qaralýda. Biraq túsimderdi ulǵaıtýdyń basty kózi shaǵyn bıznesti, jergilikti ekonomıkany damytý bolýy tıis», - dedi Rýslan Dálenov.
Budan buryn habarlanǵandaı, 2018 jylǵy 1 qańtardan bastap bıýdjettiń IV deńgeıi halyq sany 2 myńnan asatyn 1055 aýyldyq okrýgte engizildi.
Bul qazirgi barlyq aýyldyq okrýgterdiń 44 paıyzyn quraıdy. 2020 jyldan bastap qalǵan 1 338 aýyldyq okrýgte engiziletin bolady.