Aýyl sharýashylyǵy salasynda bilim nashar - Ómirzaq Shókeev

ALMATY. QazAqparat  - Almatyda ótken «Bilimge negizdelgen AShK qalyptastyrý» forýmy barysynda bilim salasynyń ózgeristeri men jańalyqtary týraly aıtyldy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Búginde bul salada  23 ǴZI, 3 ýnıversıtet maman daıarlaıdy. Alaıda, QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Ómirzaq Shúkeev bul mamandardyń sapasy syn kótermeıtinin aıtty. 

«ǴZI júıesinde basymdyqty tájirıbege, kommertsııalandyrýǵa berip jatyrmyz. Ǵylymı jetistikter joq emes, biraq tehnologııalar transferti kerek. Úsh polıgonda testileýdi bastadyq. Eger byltyr ǴZI-lerde basqa sharýashylyqtarǵa qaraǵanda nátıje tómen bolsa, qazir nátıje kóterildi. Ol kezde adamdarda senim bolmaǵan edi. Endi barlyq óńirlerde polıgon ashamyz. Jeke qojalyqtardan Temirhan Myńaıdaruly sııaqty (Dosmuhambetov) iriktep alyp, ekstenshn bilimdi taratý bazasyn quramyz. Ǵalymdardy jyl saıyn jınaıtyn bolamyz»,- dedi  Ómirzaq Shúkeev.

Onyń aıtýynsha, qazir oqý oryndaryna báribir. Daıyndaǵan mamany básekege qabiletti me, joq pa - oǵan oqý orny bas aýyrtpaıdy. Aýyl jastarynyń ishinde bári birdeı ýnıversıtetke túsip otyrǵan joq. Oqýshylar UBT tapsyra almaıdy. Bul - aýyl sharýashylyǵy salasy úshin óte úlken problema. 

«Stýdentterdiń 10-20%-y artta qalyp keledi. Bul - aıqyn nárse. Osy sandy azaıtyp, úlgeretindermen teńestirý kerek. Al jańadan túskender ǵaryshkerler sııaqty qatań irikteýden ótýi tıis.  Stýdentterdiń ortańǵy ókilderi ózgeristerge azdy-kópti beıim», - dedi mınıstr.

Qazaq Ulttyq agrarlyq ýnıversıtetiniń rektory Tilektes Esbolov habarlaǵandaı, 2023 jylǵa taman aǵylshyn tilin biletin muǵalimderdiń sany - 2,5 ese, shaqyrylǵan professorlar sany - 3 ese, oqý aqysy  - 32%-ǵa artady. JOO tabysy - 2 ese, ustazdardyń jalaqy qory 20 %-ǵa artady.

Sonymen qatar, bilim berý baǵdarlamalary 35%-ǵa, jumys istep turǵan zerthana sany 30%-ǵa qysqarady.

 «Búginde QazUAÝ-da 973 muǵalim sabaq beredi. Oqý ujymy arasynda bul týraly áńgime boldy, ujym oǵan daıyn. Muǵalimderdiń sany 30%-ǵa, 10 myń stýdenttiń sany 30%-ǵa qysqarady. Bosaǵan grant oryndary basqalarǵa bólip beriledi. Esesine bul jerde sapa bolady»,- dedi  rektor Tilektes Espolov.

Al qysqartylǵan ustazdar ekstenshn júıesimen jergilikti sharýashylyq ortalyqtaryna jumysqa turady.