Aýyl ákimderin saılaý – halyq qalaýy - Altaı Taıjanov
Fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, professor Altaı Taıjanov aýyl ákimin saılaý aýyl ómirine ózgerister ákeledi dep esepteıdi.
«Bul halyqtyń úni, tilegi, tipti talaby dep aıtsaq bolady. Ákimder Prezıdenttiń jergilikti jerdegi ókili ekeni belgili. «Tómengi býynnan bastap joǵary qaraı júrý qajet. Áıtpese, qıyndyq, qatelik bolar» degen oımen áýeli aýyl ákimderinen bastap saılaý qolǵa alyndy. Ári qaraı joǵarylaı berýi múmkin. Jeke pikirim: jalpy ákimderdi halyqtyń saılap qoıýy durys. Sebebi bireýdi bireý taǵaıyndap qoıatyn bolsa, ol sol adamǵa táýeldi. Halyq saılap qoıatyn bolsa, ol halyqtyń atynan sóıleı alady. Halyqqa eshkim táýeldi emes, halyqqa qyzmet etesiń. Máseleniń mán-mańyzy osynda. Ásirese el arasyndaǵy túrli pikir, oıdyń erkin aıtylýy, áleýmettik jelidegi jazba, bılik pen halyq arasyndaǵy alshaqtyq bilingen kezde munyń máni zor dep esepteımin. Bul halyqtyń oıanýy. Ákimdi halyq saılasa, halyq arasynda júretin bolsa, ol oıanǵan, halyqpen úndese, pikirlerin tyńdaı júrip, oıanǵysy kelip júrgen halyqqa qyzmet ete alady»,- dedi ol.
Aýyl ákimine úmitkerler óz baǵdarlamalarynda áleýmettik máseleler sheshimin usyndy. Altaı Taıjanovtyń aıtýynsha, muny jetkizý, iske asyrý kez kelgenniń qolynan kelmeıdi.
«Alýan-alýan júırik bar, áline qaraı shabady. Aýyl, tipti aýdan ákimi ózi jol sala almaıdy. Ol úshin bıýdjetten qarjy qarastyrylýy kerek. Al qarjy bólý úshin sol mekenniń aqsap turǵan tusyn, naqty túsindirip, aıtý kerek. Oblys ákimi qoldap, máslıhatta bekitilýi tıis. Aýyldan saılanǵan, halyq tańdaǵan adam is qylam dese joǵary otyrǵandar qoldaıdy dep esepteımin. Al ony taǵaıyndaıtyn bolsa, «ornyńa basqa adamdy qoıamyn, úndemeı otyr» dep aıtýy múmkin. Halyq saılaǵan adamnyń artynda halyq bar. Jaltaqtamaı, óz bilimi men biligin osy salada paıdalana alady»,- dedi Marat Ospanov atyndaǵy Batys Qazaqstan medıtsına ýnıversıteti qoǵamdyq-gýmanıtarlyq pánder kafedrasynyń meńgerýshisi, oblystyq qoǵamdyq keńes múshesi Altaı Taıjanov.
Onyń aıtýynsha, saılaýdyń ádiletti ótýin qamtamasyz etý qajet. Durys, isker azamat aýyldy órge súıreıdi. Durys tańdaý aýyl turǵyndarynyń sanalylyǵyn, biliktiligi men parasattylyǵyn kórsetedi.
«Bireýdiń joǵalǵan taılaǵyn bireý óleń aıtyp júrip izdeıdi»,- degen bar. Meniń oıymsha, ákim sol aýyldan shyqqan adam bolýy kerek. Bálkim ol qalada turyp, aýylǵa ákim bolǵan soń kóship baryp, sol jerde úlken is tyndyrýy múmkin. Mundaı adamdardy quptaımyn. Al aýyl ákimi qyzmetin tramplın retinde qoldanyp, joǵary qyzmetterge kóterilýdi kózdese, burys. Qaladan aýylǵa barsa, kórgen, bilgen, úırengenin aýyldastaryna arnasa, odan artyǵy joq bolar edi, eldiń mádenı-rýhanı jańǵyrýyna da úles qosar edi»,- dedi Altaı Taıjanov.
