Aýyl men qala mektebindegi bilim alshaqtyǵy qaıtse joǵalady
AQTÓBE. KAZINFORM — Qazaqstanda alǵash ret qolǵa alynǵan aýyl mektepteriniń áleýetin damytý pılottyq jobasy 134 bilim ordasyn qamtydy. Munda oqý kabınetteri jasaqtalyp, ınternet jyldamdyǵy artty, jańa platformalarǵa kirýge múmkindik jasaldy, muǵalimder biliktiligin arttyrdy. Kazinform tilshisi jobanyń artyqshylyǵy men kemshin tusyn saralap kórdi.
Bári «Bilim ALL» jobasynan bastaldy
Aqtóbede 2022 jyly «Bilim ALL» jobasy iske asty. Qala men aýyl mektebiniń oqýshylary arasyndaǵy bilim alshaqtyǵyn azaıtý maqsatynda óńirlik joba bastalyp, oblystaǵy úzdik mektepter tańdaldy.
El aýzynda júrgen gımnazııa, lıtseı muǵalimderi matematıka, fızıka, hımııa, bıologııa, aǵylshyn tilinen onlaın sabaq berdi. Sabaq aptasyna eki ret ótti.
Keıin jobany Oqý-aǵartý mınıstrligi qoldap, kontseptsııasy keńeıdi. «Qazaqstan halqyna» qory aýyl mektepteriniń materıaldyq-tehnıkalyq jaǵdaıyn nyǵaıtýǵa usynys bildirdi.
— «Bilim ALL» jobasyn negizge alyp, ótken oqý jylynda «Tsıfrlyq tehnologııalardy qoldana otyryp Aqtóbe oblysynyń shaǵyn jınaqty aýyl mektepteriniń áleýetin damytý» pılottyq jobasy iske qosyldy. Oqý-aǵartý mınıstrligi bizge úsh talap qoıdy. Birinshiden, onlaın sabaq beretin pedagogterdi yntalandyrý. Muǵalimderdiń eńbekaqysyna qosymsha ústemaqy tóleý mindetteldi. Bul jergilikti bıýdjet esebinen sheshildi. Ekinshiden, jobaǵa engizilgen aýyl mektepterin joǵary jyldamdyqty ınternetpen qamtý. Barlyǵy 46 mektepke Starlink júıesine qosyldy. Úshinshiden, aýyl mektepterin jóndeýden ótkizý. Bul jobaǵa 12 tirek mektep, 134 shaǵyn jınaqty mektep qatysty. «Qazaqstan halqyna» qory 5 mlrd teńge bólip, mektepterdiń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn jabdyqtady. 12 tirek mektep oblystaǵy aýdan ortalyqtarynda ornalasqan. Sol 12 mekteptiń árqaısysyna 250 mln bólinip, túgel jabdyqtaldy. Al 134 shaǵyn jınaqty mekteptegi bala sany kóbine 2 kabınet, oqýshysy azyna 1 kabınet jabdyqtaldy, — deıdi Aqtóbe oblystyq bilim basqarmasy basshysynyń mindetin atqarýshy Nurgúl Bertileýova.
Al Y.Altynsarın atyndaǵy ulttyq bilim akademııasy ádestemelik jaǵynan qoldaý kórsetti. Nurgúl Bertileýovanyń aıtýynsha, jobany iske asyrýda tórt model qoldanyldy.
«Bilim ALL» jobasy strenıng modeliniń rólin atqardy. Daryn.online, Bilimland kompanııalary tsıfrlyq materıaldaryn tegin qoldanýǵa ruqsat berdi. Al aýdandaǵy 12 tirek mektep muǵalimderi ózderine tirkelgen magnıttik mektepterge sabaq berdi.
Nátıjesinde 5 pán boıynsha bilim sapasy kórsetkishi 4-11% arasynda ósti. Endi respýblıkanyń basqa óńirine de taratylyp jatyr. Al Aqtóbede bul joba ári qaraı jalǵasady.
Tirek mektep sanyn taǵy 12-ge arttyrý josparlanǵan. Sonda 24 mektep bolady.
— Birinshiden, sabaqtyń bári onlaın bolǵan soń ınternetpen qamtý qıynǵa soqty. Sebebi sabaqtar onlaın ótti. Ekinshiden, muǵalimderge qosymsha júkteme berildi. Aýyl mektepteriniń pedagogteri Tirek mektepterge baryp, ádistemelik nusqaýlyq aldy. Bári jumys barysynda rettelip otyrdy. Ózge oblystardyń úırenýi úshin óńirde birneshe ret semınar ótkizdik. Áli de ótip jatyr, — deıdi Aqtóbe oblystyq bilim basqarmasy basshysynyń mindetin atqarýshy Nurgúl Bertileýova.
Oqý-aǵartý mınıstrliginiń jospary qandaı?
Oqý-aǵartý mınıstrligi jobany masshtabtaý jumysyn qolǵa aldy. Bul úsh kezeń boıynsha iske asyrylady.
1-kezeń: 2024 jylǵy qyrkúıekten bastap Aqmola, Qostanaı, Pavlodar, Batys Qazaqstan jáne Soltústik Qazaqstan oblystarynda júzege asyrylyp jatyr. Oǵan 10 tirek mektep pen 30 shaǵyn jınaqty mektep tartyldy.
2-kezeń: 2025 jylǵy qańtar aıynan bastalady. 17 óńirdiń 192 tirek jáne 759 shaǵyn jınaqty mektepteri qamtylady.
3-kezeń: 2025 jylǵy qyrkúıek aıynan bastalady. Bul kezeńde masshtabtaý jumysy 17 óńirdiń 443 tirek jáne 1 824 shaǵyn jınaqty mektebimen tolyǵady.
— Jobanyń maqsaty — tsıfrlyq resýrstardy paıdalana otyryp, bilim berý protsesin uıymdastyrý mehanızmin, pedagogterdiń kásibı damýyn jáne shaǵyn jınaqty mektepterdi ádistemelik qoldaýdy aprobatsııadan ótkizý. Pılottyq jobany iske asyrý barysynda pedagogter óz tájirıbelerine tsıfrlyq tehnologııalardy qoldanýǵa negizdelgen oqytýdyń jańa formattaryn engizdi. Pedagogter men bilim alýshylardyń ártúrli tsıfrlyq platformalar men bilim berý resýrstaryn paıdalaný daǵdylary jaqsardy. Tirek jáne shaǵyn jınaqty mektepterdiń pedagogteri arasynda tıimdi yntymaqtastyq ornatyldy, — dep habarlady Oqý-aǵartý mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti.
Oqýshylar arasynda báseke artty
Aqtóbe oblysy Qobda aýdanynda bir tirek, úsh magnıttik mektep bar. Magnıttik mektepter: Taldysaı orta mektebi, Aqyrap orta mektebi jáne I.Biltabanov atyndaǵy orta mektebi.
Jobanyń naqty qalaı iske asqanyn Taldysaı orta mektebine baryp kórdik. Munda 140-tan astam oqýshy bilim alady. Barlyǵy 40 pedagog bar.
Byltyr birneshe pánniń muǵalimi biliktiligin jetildirip aldy. Qazir olar moderator bolyp júr. ıAǵnı, ózge mektep balalaryna onlaın sabaq beredi. Al ózge mekteptegi áriptesi assıstent qyzmetin atqarady.
Talap boıynsha mektep muǵalimderi birigip, sabaq kestesin qurady. Negizgi pán boıynsha bir ýaqyt tańdalady.
Bilimland platformasy ınteraktıvti taqta arqyly qosylyp, moderator sabaq beredi. Keıin assıstent taqyrypty pysyqtap, túsinbeı qalǵan tusyn qaıta aıtyp, baǵalaıdy.
— Taldysaı shaǵyn jınaqty mektep bolǵanmen de bilim sapasy 5% kóterildi, muǵalimder biliktiligin arttyrdy. ıAǵnı deńgeıi joǵary. Ol muǵalimder oqýshylaryn olımpıadaǵa apardy, túrli baıqaýlarǵa qatystyrdy. Sóıtip joǵary deńgeıin kórsete bildi. Endi sol bilimin jetildirgen 5 pedagog ózge mektepterdiń oqýshylaryna dáris bere alady. Jyl qorytyndysy boıynsha shaǵyn jınaqty mektepterdiń ishinde osy bilim ordasynyń dırektory Kansulý Jubanova «Іsker menedjer» nomınatsııasyn ıelendi. Al Taldysaı orta mektebi «Janashyl-ınnovatsııalyq shaǵyn jınaqty mektep» nomınatsııasyn aldy. Bul mektepti Tirek mektepke aınaldyrý josparda bar, — dedi Qobda aýdandyq bilim bóliminiń basshysy Talǵat Áben.
Taldysaı orta mektebinde ınteraktıvti panel sany artty. Ár kabınet ınternetpen qamtylǵan. Bul aýyl mektebi úshin jańa múmkindikke jol ashqan joba boldy.
— Buǵan deıin bir kabınette ınternet bolsa, ózgeleri wi-fi surap júretin. Sol kezde qatty qysylatyn edim. Ózim basshylyq qyzmette bolǵan soń ujymǵa jaǵdaı jasaý mindetim. Talap qoıamyz, oryndaý joly qıyn edi. Qazir búkil kabınette ınternet, ınteraktıvti panel bar. Sabaq kezinde qoldanatyn platformalar qoljetimdi. Kadr tapshylyǵy joq. Ózim de jańalyqty, jańashyldyqty jaqsy kóremin, — dedi Taldysaı orta mektebiniń dırektory Kansulý Jubanova.
Hımııa páni muǵaliminiń aıtýynsha, ámbebap eki kabınet jasaqtaldy. Muǵalimder úshin derbes kompıýter, prınter bar. Kez kelgen sátte ınternetti qosyp, qajetti platformalardy paıdalana alady.
— Biz tsıfrlyq tehnologııany jıi paıdalana bastadyq. Qazir sabaqta birneshe platformany, JI paıdalanamyz. Oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵy arta tústi. Sonymen birge vertýaldy zerthananany qoldanyp júrmiz. Buǵan deıin ınternet jyldamdyǵy tómen bolyp, biz munyń bárin az paıdalandyq, — dedi hımııa pániniń muǵalimi Meıirbek Qojaǵulov.
Al bıologııa pániniń muǵalimi Tańat Eshmuhanovtyń aıtýynsha, biliktilikti arttyrý kezinde áriptester arasyndaǵy tájirıbe almasý bárine oń áser etti.
— Mektep aldymen «Bilim ALL» jobasy, keıin mınıstrliktiń pılottyq jobasyna qatysty. Biz de satylap ósip kelemiz. Tórt muǵalim birlesip, sabaq kestesin, josparyn qurastyramyz. ıAǵnı tirek mekteptiń muǵalimi jospar qurady, magnıttik mektepter qosylady. Platformalardy qoldaný jolyn úırendik. Balalardyń da qyzyǵýshylyǵy artty. Bizge áli de jańa platformalarǵa kirip, sabaqta qoldanýǵa múmkindik jasalsa deımiz, — dedi Tańat Eshmuhanov.
Mektep oqýshylaryna ózge aýyl balalarymen jarysa oqý qyzyq. Olar sabaqta ústinde túsinbegenin úıde qaıta qarap, qajet bolsa óz muǵaliminen surap alady.
Aıta keteıik, Qobdada 24 mektep bolsa, onyń bireýi — bastaýysh, tórteýi — negizgi bilim ordasy.
Oqý-aǵartý mınıstrligi taratqan aqparatqa súıensek, Qazaqstanda búginde 8 myń mektep bar, onyń 67% — aýyl mektepteri, 51% — shaǵyn jınaqty mektepter.
Shaǵyn jınaqty mektepterdiń eń kóbi Soltústik Qazaqstan, Qostanaı, Aqmola, Pavlodar, Batys Qazaqstan jáne Aqtóbe oblystarynda ornalasqan.
