Áýe bıletiniń quny qalaı esepteledi
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstanda áýe bıletterinen túsetin tabystyń 40%-ǵa jýyǵy janarmaıǵa jumsalady. Bul baǵanyń qymbattaýyna negiz bola ala ma? Áýe tasymalynyń tarıfi qalaı esepteledi? Kazinform tilshisi baǵamdap kórdi.
Baǵaǵa yqpal etetin krıterııler
Áýe bıletteriniń qymbattyǵyna shaǵymdanatyn jolaýshy kóp. Bul másele Májilistegi Úkimet saǵattarynda da birneshe ret talqylanyp, depýtattar áýe tasymalynyń quny negizsiz kóterilip jatqanyn aıtqan edi.
Osy máselege qatysty Kólik mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti resmı pikir bildirdi. Málimdeýinshe, áýe bıletiniń baǵasyn mınıstrlik rettemeıdi. Dese de, bılet quny qandaı krıterıılerge baılanysty esepteletinin túsindirdi.
– Bılet baǵasynyń 36,5%-y avıatsııalyq otynǵa, 15%-y tehnıkalyq qyzmetterge jaratylady. Áýe kemeleriniń lızıngine 8,6%-y ketedi. Al tabystyń ózge bóligi áýejaı qyzmetteri, jolaýshylarǵa kórsetiletin qyzmet, jumysshylardyń jalaqysy, aeronavıgatsııa, amortızatsııa jáne basqa da shyǵyndarǵa jumsalady, - deıdi vedomstvodan.
Memleket basshysy Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda Qazaqstandy halyqaralyq avıatsııalyq habqa aınaldyrý úshin áýe otynynyń baǵasyn tómendetý qajet ekenin aıtqan edi. Ásirese, Astana áýejaıyndaǵy janarmaı quny tym joǵary degen bolatyn. Osyǵan baılanysty Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigine Úkimetpen birlese otyryp, máseleni birinshi jartyjyldyqta sheshý tapsyryldy.
Alaıda bılet quny tek janarmaı men qyzmetterge baılanysty bekitilmeıdi. Baǵany naryq retteıdi. Bul týraly «Air Astana» tobynyń basshysy Pıter Foster aıtqan bolatyn.
– Bıletti erterek alsań, soǵan oraı arzan bolady. Bılet baǵasy suranysqa da asa baılanysty. Sol sebepti, demalys jáne mereke kúnderi baǵa joǵary bolady. Bul saladaǵy dınamıkalyq baǵa qalyptasýǵa baılanysty ári álemdik tájirıbe, - degen edi Pıter Foster.
Áýe bıletteri arzandaı ma?
Sońǵy saıası jaǵdaılarǵa baılanysty kóptegen sheteldik áýe kompanııalary Reseı aýmaǵy arqyly ushýdan bas tartqan. Al bul Qazaqstannyń avıatsııa salasyndaǵy halyqaralyq rólin kúsheıtýge múmkindik beredi. Alaıda Public Policy Research Center dırektory Merýert Mahmutova bul máselege ekonomıkalyq faktorlar, ásirese ımportqa táýeldilik kedergi keltiretinin aıtady.
– Qazirgi ýaqytta aımaqtaǵy áýe kompanııalarynyń kóbi Reseı áýe keńistigin aınalyp ótedi. Osy sebepti, Qazaqstannyń Astana, Almaty jáne basqa da iri qalalaryndaǵy áýejaılardy jolaýshylardy tasymaldaý jáne janarmaı quıý habyna aınaldyrý múmkindigi bar. Biraq eldegi avıaotynnyń negizgi bóligi Reseıden jetkiziledi. Al sońǵy ýaqytta Reseıdiń munaı óńdeý zaýyttary men munaı qoımalarynda bolǵan órt oqıǵalary saldarynan ımport kólemi qysqarýy múmkin. Sondyqtan Qazaqstanda avıakerosın baǵasyn tómendetý ekitalaı, – dedi sarapshy.
Ol bılet baǵasynyń ózgerýine yqpal etetin birneshe faktordy atap ótti.
– Áýe bıletiniń baǵasyn qalyptastyrýdaǵy jalpy shyǵyn qurylymyn eskerý qajet. Oǵan qyzmetkerlerdiń jalaqysy, qosalqy qyzmetter, salyqtar da kiredi. Qazir QQS mólsherlemesin arttyrý máselesi qarastyrylyp jatyr, bul da bılet baǵasynyń ósýine yqpal etýi múmkin. Árıne, men de qarapaıym azamat retinde áýe bıletteriniń arzandaǵanyn qalaımyn. Biraq avıaotyn baǵasy turǵysynan alyp qaraǵanda mundaı ózgeristi kútý qıyn, – dep túıindedi ol.
Aıta keteıik, Almaty halyqaralyq áýejaıynyń prezıdenti Goker Kose ushaq bıletteriniń qymbattaýyna baılanysty pikir bildirgen edi.