Atyraý oblysynda 51 eldi mekendi tasqyn sý basý qaýpi bar
ATYRAÝ. KAZINFORM – Atyraý oblysynda 51 eldi mekendi tasqyn sý basý qaýpi bary anyqtalyp otyr. Osyǵan baılanysty atalǵan eldi mekenniń bárine maýsymdyq gıdrobeketter ornatý kózdelgen.
Atyraý oblysynyń Serik Shápkenov kóktemgi sý tasqynynyń aldyn alý máselesi talqylanǵan jıyn ótkizdi.
«Qazgıdromet» RMK Atyraý fılıalynyń dırektory Salaýat Tólenovtiń aıtýynsha, Reseı Federatsııasynan mol kólemde sý kelýi múmkindigine boljam jasalǵan.
– Qazir Atyraý oblysynyń aýmaǵynda «Qazgıdromettiń» 12 gıdrobeketi bar. Munda kúnine eki ret sý deńgeıi, temperatýrasy, muzdyń qalyńdyǵy ólshenedi. Aıyna úsh ret sý aǵysy tekserilip, standartty baqylaý júrgiziledi. Qazir oblystyń barlyq sý aıdynynda gıdrologııalyq jaǵdaı turaqty, muz áli qatyp jatyr. Byltyrǵy 28 jeltoqsannan búginge deıin Reseıdiń Orynbor oblysyndaǵy Ireklı sý qoımasynan jiberilgen sý sekýndyna 60 tekshe metr. Ótken jylǵy aqpanda sý jiberý sekýndyna 25 tekshe metr bolǵan edi. Keshe Ireklı sý qoımasyndaǵy sý kólemi 2 624 mln, sýdyń kelýi sekýndyna 19,1 tekshe metr boldy, - deıdi Salaýat Tólenov.
Ákimniń pikirinshe, ózenderdegi tek shekti deńgeıdi ǵana emes, kelip jatqan sýdyń kólemin de eskerý qajet.
– Osy oraıda kópjylǵy ortasha kórsetkishke, ótken jylǵy málimetter men josparlanǵan kólemge súıenýdiń mańyzy zor. Ótken jylǵy tájirıbe kórsetkendeı, sý belgilengen deńgeıge ǵana jetip qoımaı, qosymsha qaýip tóndirýi múmkin. Osyǵan baılanysty Aqtóbe jáne Batys Qazaqstan oblystarynyń shekarasyna jaqyn jerde sýdyń kólemin baqylaıtyn beketter ashý, sý basý qaýpi joǵary 51 eldi mekende maýsymdyq gıdrobeketter ornatý kerek. Al «Qazgıdromet» fılıaly shekaralas aımaqtardaǵy gıdrologııalyq jaǵdaı boıynsha jedel aqparat almasý júıesine kóshýi tıis. Sý tasqyny eki jyl qatarynan qaıtalanýy múmkin ekenin eskergen jón, - dedi Serik Shápkenov.
Atyraý oblystyq tótenshe jaǵdaılar departamentiniń bastyǵy Nurlan Jańabaevtyń aıtýyna qaraǵanda, sý ótkizetin qubyrlardy tazalaý, bógetter men qorǵanys nysandaryn kúsheıtý jumysy júrip jatyr. Byltyr Jaıyq ózeni boıynda 590 shaqyrym bóget turǵyzylyp, 20 shaqyrym kanal qazylǵan.
– Respýblıkalyq jáne oblystyq mańyzy bar jol boıynda 8 sý ótkizgish qubyr ornatyldy. Ózen boıynda 90 shaqyrym jaǵalaý nyǵaıtylyp, 121 shaqyrym túp tereńdetildi. Sý tasqynǵa qarsy is-sharalar áli de júrgizilip jatyr. Bul baǵyttaǵy jumysty naýryzda tolyq aıaqtaý josparlandy. Tótenshe jaǵdaı rezervinde janar-jaǵarmaı, ınertti materıaldar men qapshyqtar qory jasaqtaldy. Nópir sýdyń saldarymen kúreske 1510 adam, 244 tehnıka, onyń ishinde júzý quraldary men tikushaqtar daıyn. Qajettilik týyndaıtyn bolsa, basqa óńirlerdiń kúshteri men quraldaryn jumyldyrý qarastyrylyp otyr, - dep habarlady Nurlan Jańabaev.
Atyraý qalasy men 7 aýdannyń ákimi tasqyn sýdyń aldyn alýǵa daıyndyq sharalaryn baıandady. Ákimderge bógetterdi jıi tekserý, osal tusyn nyǵaıtý, gıdrologııalyq jaǵdaıdy baqylaýda ustaý tapsyryldy.
– Byltyrǵy sý tasqyny bizge úlken synaq boldy. Osal tusty baıqadyq. Turǵyndardy evakýatsııalaýdy tıimdi uıymdastyrý máselesine erekshe nazar aýdarý qajet. Sý basý qaýpi joǵary aýmaqtardaǵy sharýa qojalyqtaryna aldyn ala eskertý, maldy ýaqytsha ornalastyratyn oryndar daıyn bolǵany jón. Barlyq sý ótkizetin nysan men salynǵan bógettiń jaǵdaıy jan-jaqty tekserilip, jedel shtabqa naqty aqparat usynylýy tıis. Byltyr qomaqty qarjy bólip, materıaldyq-tehnıkalyq baza jańartyldy. Biraq bosańsýǵa boı aldyrmaı, kez kelgen jaǵdaıǵa daıyn bolýymyz kerek, - dedi Serik Shápkenov.
Eske sala ketelik, buǵan deıin Atyraý oblysy kóktemgi sý tasqynyna qalaı daıyndalyp jatqanyn jazǵan edik.