Astanada Sarybulaq ózenin qalpyna keltirý jumysy júrip jatyr
ASTANA. KAZINFORM — Astanada pılottyq rejımde «Sarybulaq aǵynyn Bıologııalyq remedıatsııalaý (ońaltý)» jobasy júzege asyryldy, dep habarlaıdy elorda ákimdiginiń resmı saıty.
Joba Sarybulaq aǵynynyń ekojúıesin qalpyna keltirýge jáne bıologııalyq melıoratsııa ádisimen antropogendik júktemeni azaıtýǵa baǵyttalǵan. Sý qoımasynyń joǵarǵy bóliginde ornalasqan ýchaskeniń aýdany 30 gektardy qurady.
«Bul ádis qopsytqysh qondyrǵyda ósirilgen bir jasýshaly jasyl baldyrlardyń «hlorella» shtamdaryn qoldanýdy qamtıdy. Jyl saıyn jazda ásirese Sarybulaq ózeninde kók-jasyl baldyrlardyń qarqyndy kóbeıýi baıqalady, bul sýdyń lastanýyna, jaǵymsyz ıiske ákelip soǵady jáne qolaısyz ekologııalyq jaǵdaıǵa ákeledi», - dedi Qorshaǵan ortany qorǵaý jáne tabıǵatty paıdalaný basqarmasynyń sý obektileri men qaldyqtary bóliminiń basshysy Aıdar Rashıd.
Onyń aıtýynsha, baldyrlar (tsıanobakterııalar) jaǵymsyz ıis pen ýly zattardy – tsıanotoksınderdi shyǵarady, sýdyń sapasyn tómendetedi jáne balyqtyń qyrylýyna ákeledi.
«Bul máseleni sheshý úshin fıtoplanktondyq qaýymdastyqty qurylymdyq qaıta qurýdan turatyn bıologııalyq tásil usynylady. Jasyl baldyrlar antagonıst ekeni belgili. Sondyqtan sý qoımasynda jasyl baldyrlardyń basym bolýy kók-jasyldardyń jappaı damýyna jol bermeıdi, bul rezervýardy lastanýdan qorǵaıdy», - dep qosty ol.
Aıdar Rashıd sýdyń kók-jasyl túske ózgerýine jol bermeýdegi jasyl baldyrlardyń rólin arttyrý úshin toǵanǵa Chlorella Vulgaris arnaıy shtamynyń jasyl baldyrlary engiziletinin túsindirdi. Planktondyq qasıetterimen bul shtamm Aphanizomenon, Anabaena, Oscillatoria jáne Microcystis tuqymdas kók-jasyl baldyrlardyń ósýi men damýyn tejeıdi, nıtrattardyń, fosfattardyń quramyn edáýir azaıtady, otteginiń deńgeıin joǵarylatady jáne sý qoımasynda ózin-ózi tazartýdyń tabıǵı mehanızmderin iske qosady.
Jobany iske qosýdy qorshaǵan ortany qorǵaý jáne tabıǵatty paıdalaný basqarmasy ekologııa departamenti, sý resýrstaryn paıdalanýdy retteý jáne qorǵaý jónindegi Esil basseındik ınspektsııasy, «Qazsýshar» RMK, «Buqtyrma ýyldyryq shashý-ósý sharýashylyǵy» JShS ókilderiniń, JOO stýdentteri men ekoaktıvısterdiń qatysýymen bastamashylyq etti.
