Astanada ónerkásip óndirisiniń kólemi 7%-ǵa artty
ASTANA. KAZINFORM – Premer-mınıstr Oljas Bektenov Astana qalasy kásiporyndarynda metallýrgııa, jeńil jáne qurylys ónerkásibi, avtomobıl jáne temirjol mashınasyn jasaý salalarynyń damýymen tanysty, dep habarlaıdy Úkimettiń baspasóz qyzmeti.
Prezıdenttiń «Ádiletti Qazaqstan: zań men tártip, ekonomıkalyq ósim, qoǵamdyq optımızm» atty Joldaýynda aıtylǵan ekonomıkany ártaraptandyrý jáne basym salalardaǵy ınvestıtsııalyq jobalardy iske asyrý jónindegi tapsyrmalarynyń oryndalýy tekserildi.
Indýstrııalyq park aýmaǵynda Premer-mınıstrge Astananyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy týraly baıandaldy. Qala ákiminiń orynbasary Evgenıı Glotov birinshi jartyjyldyqtyń qorytyndysy boıynsha Astananyń JÓÓ kólemi 5,5 trln teńgege jetip, ótken jylǵy kórsetkishten 7%-ǵa asyp túskenin habarlady. Jalpy óńirlik ónim qurylymynda shaǵyn jáne orta bıznestiń úlesi 72%-dy quraıdy. Bıylǵy 10 aıda Astanaǵa shamamen 1,3 trln teńge ınvestıtsııa tartyldy, bul rette ónerkásiptik óndiris kólemi 2023 jylmen salystyrǵanda shamamen 7%-ǵa ósti.
Premer-mınıstr 7,5 myń sharshy metr aýmaqta ornalasqan «Digital System Service» JShS zaýytynyń óndiristik tsehtaryn aralap kórdi. Telekommýnıkatsııa jabdyqtaryn, onyń ishinde modemderdi, kommýtatorlardy, baǵdarlaýyshtardy, telefon apparattary men úıde, keńsede jáne ónerkásiptik paıdalanýǵa arnalǵan stansalardy shyǵarý jolǵa qoıylǵan. Zaýytta baǵdarlamalyq jasaqtamany ázirleýden bastap daıyn ónimdi jınaýǵa jáne oraýǵa deıin óndiristiń tolyq tsıkli júzege asyrylady. Premer-mınıstrge jańǵyrtýdan keıin kásiporynnyń qýaty jylyna 720 myń birlikke deıin óskeni, onyń kólemin 805 myń qurylǵyǵa deıin ulǵaıtý múmkindigi týraly baıandaldy. 2005 jyly ashylǵan sátten bastap zaýytty damytýǵa salynǵan ınvestıtsııalardyń jalpy somasy shamamen $4,5 mln-dy qurady. Búgingi tańda óndiris 100 qyzmetkerdi turaqty jumyspen qamtamasyz etedi.
Oljas Bektenov ımportqa táýeldilikti azaıtý jáne joǵary tehnologııalyq ónimniń eksportyn ulǵaıtý maqsatynda jaǵdaı jasaý úshin mundaı óndiristerdiń mańyzyn atap ótti. Qazirgi ýaqytta Digital System Service taýarlar jelisi Qazaqstan naryǵynda keńinen usynylǵan. Kompanııanyń damý josparynda sheteldik naryqqa shyǵý qarastyrylǵan, onyń ishinde Ózbekstan, Ázerbaıjan, Qyrǵyzstan, Reseı, Arab elderi bar.
Amerıkalyq Wabtec kompanııasynyń ınvestıtsııalyq jobasy arqyly Oljas Bektenov temirjol mashınasyn jasaý salasynyń damýymen tanysty. «Lokomotıv qurastyrý zaýyty» magıstraldyq teplovozdardy qurastyrý kásiporny jylyna 120 birlikke deıin shyǵarady. Óndiris bastalǵannan beri barlyǵy 611 lokomotıv jınaldy. Kompanııa prezıdenti Marat Tileýbaev Premer-mınıstrge zaýytta barlyq negizgi qurastyrý toraptary ıgerilgenin, lokalızatsııa deńgeıi búginde 75%-ǵa jetkenin baıandady. Jobaǵa salynǵan ınvestıtsııalardyń jalpy somasy – 30 mlrd teńge. Kásiporynda 742 jumys orny ashyldy.
Premer-mınıstr temir jol mashınasyn jasaýdy damytýǵa, jańa óndiristik jáne servıstik obektilerdi qurýǵa ınvestıtsııalardyń ósýiniń oń úrdisterin atap ótti. Mundaı jobalardy iske asyrý Memleket basshysynyń alǵa qoıǵan mindetine sáıkes Qazaqstannyń kólik-logıstıkalyq hab retinde qalyptasýyna yqpal etedi.
Oljas Bektenov «Ashina KZ» JShS tigin fabrıkasynda jeńil ónerkásiptiń damýymen tanysty. Kásiporynnyń jyldyq qýaty – 24 myń birlik ónim. Jobanyń quny 1,4 mlrd teńgeni quraıdy, 60 jumys orny ashyldy.
Sondaı-aq jumys sapary barysynda Oljas Bektenov «Taý-Ken Altyn» JShS affınaj zaýytynda boldy. Kásiporyn joǵary sapany qamtamasyz ete otyryp, altyn men basqa da baǵaly metaldardy qospalardan tazartýmen aınalysady. Zaýyt TMD-da teńdesi joq ozyq affınaj tehnologııalary boıynsha jumys isteıdi, bul álemdik standarttarǵa sáıkes keletin ónimderdi shyǵarýǵa múmkindik beredi. Kásiporyn iske qosylǵan sátten bastap barlyǵy 336,7 tonna tazartylǵan altyn jáne 64,2 tonna kúmis óndirildi, jyldyq qýaty 25 tonna altyn men 50 tonna kúmiske jetedi. «Taý-Ken Altyn» JShS dırektory Aınur Aıdarhanov zaýyt energııa tutyný, sý men jylý shyǵynyn azaıta otyryp, ESG-qaǵıdattaryn belsendi engizgenin, sondaı-aq katalızatorlar men qaldyqtardy qaıta óńdeýdi damytyp jatqanyn aıtty. Bul shıkizat bazasyn keńeıtýge ári naryqtaǵy ustanymdy nyǵaıtýǵa múmkindik beredi.
Premer-mınıstr zaýyttyń qyzmeti Qazaqstannyń baǵaly metaldardyń álemdik naryǵyndaǵy ustanymyn nyǵaıtýǵa yqpal etetinine toqtaldy. Jalpy, mundaı óndiristik jobalar el ekonomıkasyn ártaraptandyrý jónindegi strategııany iske asyrýda sheshýshi ról atqarady.
«Memleket basshysy elimizdiń ónerkásiptik áleýetin tolyq ashý mindetin qoıdy. Bizde bul úshin barlyq múmkindikter men qajetti quraldar bar. Qolaıly jaǵdaılary bar osyndaı ındýstrııalyq parkter ónerkásip sektorynyń damýyna yqpal etedi. Búgingi tańda Qazaqstanda ártúrli salalyq baǵyttaǵy 14 arnaıy ekonomıkalyq aımaq jáne 20-dan astam ındýstrııalyq aımaq jumys isteıdi. Biz bul tájirıbeni jalǵastyramyz ári keńeıtemiz. Bizdiń mindetimiz – joǵary deńgeıde qaıta óńdeýdi damytý, otandyq shıkizatty tıimdi paıdalaný jáne qaıta óńdeý, sondaı-aq iri kásiporyndardyń aınalasynda sabaqtas óndiristerdi qalyptastyrý. Importqa táýeldilikti tómendetip qana qoımaı, qosylǵan quny aıtarlyqtaı joǵary ónimderdiń eksportyn arttyrý úshin jańa múmkindikter jasaý mańyzdy», — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, Úkimet basshysy keıingi 5 jyl ishinde otandyq IT qyzmetterdiń eksporty 20 ese ulǵaıyp, jyl qorytyndysy boıynsha 600 mln dollardan asqanyn málim etti.