Artyq salmaqpen kúres – Prezıdent Іs Basqarmasy aýrýhanasynan reportaj
«Bul ota kezinde semizdikti emdeý úshin asqazannyń syıymdylyǵy kishireıtiledi. Naýqas – 1984 jyly týǵan jas áıel. Asqazannyń syıymdylyǵyn kishireıtý arqyly adam tym kóp tamaqtanbaýyn ádetke aınaldyrý kózdeledi. Bul ony salmaq joǵaltýǵa yntalandyrady. Mundaı tásil arqyly bir jyl ishinde 20 keli salmaqtan arylyp otyrýǵa bolady», - deıdi assıstent robotpen ota jasaý ortalyǵynyń basshysy Talǵat Orazov.
Otany reseılik maman júrgizgenimen, qazaqstandyq áriptester kómektesti. Ol Qazaqstanǵa buǵan deıin de talaı kelgen. «RJD-Medıtsına» mekemesi basshysynyń hırýrgııalyq kómek jónindegi orynbasary Anton Prıshvın artyq salmaqtan aryltý otasynyń artyqshylyqtary týraly aıtty.
«Bul joly sozylmaly ári tek qýalaıtyn semizdikpen aýyratyn naýqasqa ota jasaldy. Bul barıatrııalyq hırýrgııa dep atalady. Barıatrııalyq hırýrgııa – zat almasý júıesiniń aqaýynan týyndaıtyn semizdikti emdeýdiń eń tıimdi ádisi. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy mamandary semizdik epıdemııanyń aýqymyna shyqqanyn aıtyp júr.
Semizdik qalypty qubylys bolyp kóringenimen ólim-jitimniń sebebine aınalǵan. Barıatrııalyq hırýrgııa bir jaǵynan emdelýshilerge salmaq azaıtýǵa múmkindik beredi, ekinshi jaǵynan, ólim statıstıkasyna áser etetin aýrýlardyń aldyn alady. Sondyqtan bul óte ózekti baǵyt», - deıdi hırýrg.
Anton Prıshvınniń semizdikke shaldyqqan naýqastardy emdeýmen aınalysyp júrgenine 20 jyldan asypty. Emdelýshilerdiń arasynda salmaǵy 230 keliden asqan adamdar da bolypty.
«Bul ota da kúndelikti jumystyń bir bóligi ǵana. Biraq onyń da názik tustary bar. Tájirıbemde salmaǵy 200 keliden asyp ketken adamdardy emdegen kezderim boldy. Keı jaǵdaılarda salmaǵy aıtarlyqtaı tómen naýqastarǵa ota jasaý kerek bolady. Óıtkeni biz adamnyń salmaǵy men dene poshymynyń ara qatynasyna qaraımyz. Mysaly, búgingi ota arqyly adamnyń asqazanyn kishireıttik. Bul – klassıkalyq barıatrııalyq otanyń bir túri. Adamnyń asqazany kishireıgendikten adam burynǵydan jyldam toıatyn bolady. Ekinshi jaǵynan, bul shekteýsiz semizdikti toqtatyp, odan týyndaıtyn aýrýdyń aldyn alady», - deıdi reseılik maman.
Otanyń áseri tolyq nátıje berý úshin ýaqyt qajettigin aıttyq. Mamandardyń usynymyn múltiksiz oryndaǵan jaǵdaıda bul naýqas otaǵa deıingi salmaqtyń 70-80 paıyzynan aryla alatyn kórinedi. ıAǵnı, mundaı emniń tıimdiligi 80 paıyzǵa deıin jetedi degen sóz.
Anton Prıshvınniń aıtýynsha, otadan keıingi alǵashqy aptada emdelýshiler 8 keliden arylady.
«Ota kezinde emdelýshi 5 mıllılıtrdeı ǵana qan joǵaltty. Bul jerde dáriger men emdelýshiniń otaǵa neǵurlym ynta-jigermen, daıyndyqpen kelgeni mańyzdy. Otanyń áseri paıdaly bolsyn dese, emdelýshi de yntaly bolýy kerek. Mundaǵy ortalyqta sapaly qyzmet kórsetýge búkil jaǵdaı jasalǵan. Mamandary da shetinen bilikti, ámbebap ekenin bilemin», - dedi hırýrg.
Reseılik dáriger 20 jyldan astam tájirıbesi bolsa da, ár otaǵa tyńǵylyqty daıyndalatynyn aıtady.
«Men óz stýdentterime, jas hırýrgtarǵa medıtsınalyq ınstıtýtqa túskenge deıin qorqý kerek bolǵanyn aıtamyn. Medıtsınada tájirıbem mol eken dep arqany keńge salýǵa bolamıdy. Ár ota kezinde qaýipsizdik erejelerin múltiksiz oryndaǵan jaǵdaıda ǵana otany alańsyz jasaýǵa bolady», - deıdi maman.
Otadan keıin Anton Prıshvın qazaqstandyq dárigerlermen qanattasyp jumys isteý ózi úshin qyzyq ári paıdaly ekenin aıtty.
«Mekeme tamasha jabdyqtalǵandyqtan, áriptesterimniń daıyndyǵy joǵary deńgeıde bolǵandyqtan ota kezinde bir-birimizdi jarty aýyz sózden túsine alamyz. Men mundaı sheberlik saǵattaryn ózgelerge birdeńe úıretýdiń ǵana múmkindigi dep qaramaımyn. Ózim de olardan paıdaly dúnıeler úırenemin. Prezıdent Іs Basqarmasy Medıtsınalyq ortalyǵynyń aýrýhanasyndaǵy dárigerlerden tózi men tabandylyqty, dáldik pen irgeli medıtsınanyń negizderin úırenýge bolady dep esepıtemin», - dep moıyndady Anton Prıshvın.
