Ár adamnyń ózine tán ıisi bolady — krımınalıst maman
PAVLODAR. KAZINFORM — Krımınalıst — kózge kórine bermeıtin, eńbegi qoǵam arasynda baǵalana bermeıtin mamandyq. Bul salada tabandy túrde ter tógip, qoǵam qaýipsizdiginiń saqtalýyna úlesin qosyp júrgen polıtsııa polkovnıgi Qanat Sartovty kásibı merekesi qarsańynda áńgimege tarttyq.
Negizi Sartovtar otbasyndaǵy erli-zaıyptynyń ekeýi de polıtsııa organdarynda qyzmet etedi.
Qanat Sartov — óńirlik polıtsııa departamenti jedel krımınalıstıkalyq basqarma bastyǵynyń orynbasary, al Gúlmıra Sartova ákimshilik polıtsııada aǵa ınspektor laýazymynda.
Otaǵasy Almaty akademııasyn bitirip, sot sarapshy-krımınalıst mamandyǵyn alǵannan keıin 2007 jyly Pavlodar qalasyna kelip, krımınalıst retinde eńbek jolyn bastaǵan.
Onyń maqsatqa jetýdegi tabandylyq, kásibılik jáne jumystaǵy uqyptylyq qasıetteri basshylyq tarapynan joǵary baǵalanyp, arada ondaǵan jyl ótkende jedel-krımınalıstıka basqarmasy bastyǵynyń orynbasary bolyp taǵaıyndaldy.
Taǵdyr tańdaǵan jary Gúlmıra da pedagogıkalyq ınstıtýtty aıaqtaǵan soń keıin ıývenaldy polıtsııaǵa qyzmetke kelgen.
Qanat aǵanyń aıtýynsha, krımınalıst mamandar oqıǵa ornyna jetken boıda áýeli qylmystyń mán-jaıyna qanyǵady. Sodan keıin qylmyskerdiń izine túsetin dáıekterdi jınaýǵa kirisedi.
— Krımınalıst mamandardyń negizgi mindeti — qylmys bolǵan jerdegi kez kelgen dáıekti, izderdi izdeý, fotoǵa túsirý, tirkeý, zertteýge alyp ketý. Krımınalıstıkada avtomatty júıe bar, sonyń kómegimen kúdiktini tabý úshin kez kelgen tabylǵan zatty, saýsaq, ókshe izi, adam aǵzasynyń DNQ saqtalatyn bólikteri, bári-bári tekseriledi. Negizi qaıtalanbaıtyn saýsaq tańbasy sııaqty ár adamnyń ózine tán ıisi bolady. Ol ıis qylmys bolǵan orynda biraz ýaqyt qana saqtalady. Bul qylmystyń izin sýytpaı ashýǵa beıimdelgen ıisshil ıtterge qaskóıdi izdeýge kómektesetini shyn. Al eger kúdiktiniń uzaq ýaqyt qoldanǵan jeke zaty, máselen qol oramal, taraq, beldik, qolǵap nemese basqa zaty tabylǵan bolsa, ol tergeý úshin taptyrmas aıǵaq. Sebebi, bul zattar ıesiniń jeke ıisin birneshe aı, keıde tipti jyldar boıy saqtaı alady. Bizde odorologııalyq zerthana bar. Odorologııa degenimiz– ıister týraly ǵylym. Ol qylmysty ashý men tergeý úshin keńinen qoldanylatyn ádis. Ortalyqta DNQ qory bar, sol jaqta jiti tekserilip, buryn qylmys jasaǵan azamattarǵa qatystylyǵy anyqtalady. Keshendi krımınologııalyq eseptegi qylmys jasaǵan, qylmys jasaýǵa beıim turatyn tulǵalardyń jeke derekteri de tabylǵan zattarmen salystyrylady. Sol arqyly asa aýyr qylmystardyń beti ashylyp jatatyn sátter az emes, -dep áńgimeledi Q.Sartov.
Elimizge syrttan kelgen ımıgranttardan saýsaq izi alynatyny málim.
Osyndaı daktıloskopııalyq zertteýlerdiń nátıjesinde buryn qylmys jasaǵan sheteldikterdi anyqtaý múmkin bolyp otyr.
Jýyqta kórshi elden sondaı bir azamat shekaradan beri ótip, Qazaqstanda jasyrynyp qalýǵa tyrysqan. Ony saýsaq tańbasy arqyly ajyratýdyń sáti tústi.
Aıtyp óteıik, polıtsııa podpolkovnıgi Gúlmıra Sartova da salada 15 jyl taban aýdarmaı qyzmet etip kele jatqan bilikti maman.
Erli-zaıyptylar ózderine júktelgen mindetterdi úlken jaýapkershilikpen qabyldaıdy. Sonyń nátıjesinde olardyń jumysyna qatysty basshylyqtaryna eshqashan shaǵym túspepti.
Búginde otbasy eki qyz, bir ul balany tárbıelep ósirip otyr. Ónegeli shańyraqqa aınalyp, ul-qyzdary sport pen ónerge qushtar bolyp jetilip keledi.
«Krımınalıst mamandyǵyn meńgerý ekiniń biriniń qolynan kele bermeıtini de ras. Sebebi mamandy daıyndaý barysy da kúrdeli. Polıtsııa qyzmetkeri bolý bala kúngi armanym edi. Eń bastysy búginde quqyq qorǵaý salasynda el tynyshtyǵy jolynda qyzmet etip kelemin. Ózime júktelgen abyroıly mindetti ári qaraı úlken jaýapkershilikpen atqaratyn bolamyn. Qyzmet pen otbasynyń arasynda barlyǵyna úlgerý ońaı emes. Árıne qylmyskerler úshin demalys kúnderi bolmaıtyny belgili, al meniń otbasym muny jaqsy túsinedi. Jumystan oralǵan ýaqytta men úshin úıimniń jylýyn sezinýden asqan qundy ári baqytty eshteńe joq», — deıdi otaǵasy.
Ol qazirgi ýaqytta qol astyndaǵy krımınalısterdiń oqıǵa ornyna jedel jetýin, esepke alý materıaldarynyń júrgizilýin, krımınalıstıkalyq zertteýlerdiń oryndalýyn baqylaıdy.
Kóptiń alǵysyn arqalap, antyna adaldyq tanytyp júrgen polıtseıler otbasyna baıandy baqyt pen amandyq tiledik.