Almatyda qazaq tarıhyna qatysty úsh kitaptyń tusaýkeseri ótti
«Jebeý» Respýblıkalyq qoǵamdyq birlestigi áıgili ǵalym, tarıhshy Nyǵymet Myńjanıdyń «Tańdamaly maqalalar», áıgili tarıhshy, qoǵam jáne memleket qaıratkeri Zardyqan Qınaıatulynyń «Tarıhqa kózqaras», «Naıman handyǵy: tarıhy jáne mádenıeti HІІ-HІH ǵǵ.» atty kitaptaryn shyǵaryp otyr.
Týyndylardy baspaǵa shyǵystanýshy, tarıh ǵylymdarynyń doktory Nábıjan Muqamethanuly daıyndaǵan.
«Bul kitaptyń ereksheligi, ǵylymı qundylyqtaryn joımaǵan zertteýlerge, tyń derekterge toly. Bul eńbekterdiń ulttyq tarıhymyzdy zertteýge, qazaq mádenıetin tanýda ǵylymı negizde kórsetetin róli erekshe. Qazir Nyǵmet Myńjannyń qazaq tarıhy kontseptsııasyna endi kele jatyrmyz. Etnogenez qaıdan bastalady? Nyǵmet aǵamyz qazaq tarıhy saqtardan bastalatynyn aıtyp ketken», - dedi shyǵystanýshy, tarıh ǵylymdarynyń doktory Nábıjan Muqamethanuly.
Belgili tarıhshy, tarıh ǵylymdarynyń doktory Talas Omarbekov Qytaı men Mońǵolııadan kelgen tarıhshylardyń eńbekteriniń qundylyǵy týraly tilge tıek etti.
«Shettegi tarıhshylardyń basty ereksheligi, olar qytaıshadan tóte qazaqshaǵa aýdarǵan. Olar orystardyń aýdarmasyn paıdalanbaǵan. Tól dereksiz ulttyq mentalıtetsiz tarıhty jazýǵa bolmaıdy», - dedi Talas Omarbekov.
Nyǵymet Myńjanıdyń qazaqtyń tarıhyn, áleýmettik sharýashylyǵyn, etnografııasyn, tili men ádebıetin jáne folkloryn zerttegen eńbekteriniń ǵylymı jáne praktıkalyq qundylyǵy qazir de joıylǵan joq. Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» ıdeıasy boıynsha elimizde qolǵa alynyp jatqan ulttyq qundylyqtarymyzdy jańǵyrtý ıgi sharalaryna sáıkes, ǵalymnyń Qazaqstanda jaryq kórmegen eńbekteri arasynan tańdap alynǵan ǵylymı maqalalar toptamasy kirgen. Jınaqtan ǵalymnyń qazaq tarıhy, áleýmettik sharýashylyǵy, tili, dini, ápsanalary men folklory jaıly jazǵan qundy da qyzyqty materıaldardy kórýge bolady.
Zardyqan Qınaıatulynyń «Tarıhqa kózqaras» atty jınaǵyna avtordyń 1996-2015 jyldary Qazaqstan baspasózinde jarııalanǵan ǵylymı maqalalary, keleli suhbattary men estelikteri engizilgen. Ol eki tomnan turady. Jınaqtan ǵalymnyń tarıhqa jańa ǵylymı oı-tujyrymdaryn, qoǵamdyq-saıası kontseptýaldyq ótkir pikirlerin, tarıhı tulǵalar týraly, kózi kórgen belgili adamdar jaıly jazǵan qundy da qyzyqty materıaldardy oqı alasyzdar.
«Naıman handyǵy: tarıhy jáne mádenıeti HІІ-HІH ǵǵ.» - HІ-HІІІ ǵasyrlarda Altaı, Hanǵaı aralyǵynda saltanat qurǵan Naıman handyǵynyń tarıhy men mádenıetiniń qundy muralaryn zertteýge arnalǵan alǵashqy monografııa. Zertteý jelisi qazaqtyń naıman taıpasynyń HІH ǵasyrǵa deıingi tarıhı oqıǵasyn qamtıdy. Monografııada Naıman handyǵynyń saıası qurylymy, etnodemografııasy, nanym-senimi, mádenıeti, sharýashylyǵy men turmys salty jan-jaqty taldanǵan. Qazaq memlekettiligi tarıhy qazir de zerttelý ústinde. Qazaq memlekettiligine Naıman ulysynyń qosqan ózindik úlesi bar.
Avtordyń kóp jyl izdenisteriniń nátıjesinde tarıhymyzdaǵy aqtańdaqtarynyń bir parasy bútindelip, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń aıasynda jaryq kórip otyr.
