Almatyda Joshy ulysy zamanyndaǵy ózekti pálsafalyq máseleler talqylandy
ALMATY. KAZINFORM — Almatyda Fılosofııa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýtynyń uıymdastyrýymen Joshy ulysynyń 800 jyldyǵyna oraı «Joshy ulysy kezeńindegi áleýmettik-fılosofııalyq máseleler» taqyrybynda dóńgelek ústel ótti.
Respýblıkalyq dóńgelek ústel Altyn Orda dáýirindegi túrki oıshyldarynyń áleýmettik-fılosofııalyq, etıkalyq oı-tolǵamdarymen dinı-fılosofııalyq ustanymdaryn zaman talabyna saı taldaýdan ótkizý, sonymen qatar qazirgi Qazaqstandaǵy ádilettilik qaǵıdattaryn nasıhattaýdyń tarıhı jáne ıdeıalyq bastaýlaryn anyqtaý maqsatynda uıymdastyryldy.
— Bıyl Prezıdentimiz Joshy ulysynyń 800 jyldyǵyn laıyqty deńgeıde atap ótý kerek, mańyzdy máseleler bolsa, ony talqylaý kerek degen usynysyn aıtqan edi. Soǵan baılanysty kóptegen mekemelerde talqylaý ótip jatyr. Búgingi dóńgelek ústelde negizinen Joshy dáýirindegi áleýmetttik-fılosofııalyq máseleler kóterildi. 1991 jyly bizdiń ınstıtýtta Qazaq fılosofııasy degen bólim ashylǵan bolatyn. Ondaǵy maqsat — ejelgi zamannan qazirgi kezeńge deıin qazaq rýhanııaty men fılosofııasyn zertteý. Sol ýaqyttan beri úlken toptamalyq kitaptar shyqty. Onda birshama materıaldardy Altyn Orda dáýirine arnadyq. «Mádenı mura» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda 5-tom arnaıy Joshy ulysy dáýirindegi Sáıf Saraı, Nasreddın Rabǵýzı, Qutyp syndy oıshyldarǵa arnaldy, — dedi Fılosofııa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýty Fılosofııa ortalyǵynyń dırektory Serik Nurmuratov.
Jıyn barysynda Altyn Orda dáýirindegi Rabǵýzı, Qutyp, Kátip, Jalaıyrı, Dýlatı jáne basqa oıshyldardyń áleýmettik-fılosofııalyq kózqarasy men dúnıetanymy saralanyp, talqylandy.
Sondaı-aq ǵalymdar Joshy murasyn zertteý boıynsha óz usynystaryn ortaǵa saldy.
— Joshy danagóı ári daryndy tulǵa bolǵandyqtan naqty kesip aıta almaımyn. Biraq meniń pikirimshe, bul kisiniń boıynda áýlıelik qasıetter bar. Fılosofııada logıkanyń 5 túri bar, onyń biri — áýlıelik logıka. Qazir bizde áýlıeler qalmady. Al endi Joshy han jaıly biz neni bilýimiz kerek? Joshy hannyń murasyn zertteýshiler onyń jeke qasıetterin bilýge umtylsa deımin. Sebebi bizge rýhanı dúnıe jetispeıdi. Ol kisiniń boıyndaǵy jeke adamı qasıetterin, neni murat etkenin, neni rýhanı qalqan qylǵanyn bilse deımin, — dedi fılosofııa ǵylymdarynyń kandıdaty, qaýymdastyrylǵan professor Kenjaly Tolysbaı.
Eske salaıyq, buǵan deıin kanadalyq ǵalym qazaq halqyn Joshy ulysynyń tikeleı murageri dep ataǵan bolatyn.
Al Ankara ýnıversıtetiniń professory Abdýllah Gıýndoǵdý Anadoly memleketi men Joshy ulysy arasynda baılanys bolǵanyn aıtqan edi.
