Almatyda ǵımarattyń beriktigin 9 baldyq jer silkinisi arqyly tekseredi
ALMATY. KAZINFORM — Qazaqstan zilzalaǵa tótep beretin qurylys normalary boıynsha TMD elderinde aldyńǵy qatarda. Qazaq qurylys jáne sáýlet ǵylymı-zertteý jáne jobalaý ınstıtýty arnaıy qurylǵy arqyly ǵımarattardyń seısmıkalyq tózimdiligine tekserý júrgizedi. Bul týraly «QazQSǴZI» AQ óndiris jónindegi basqarýshy dırektory Eraly Shoqbarov aıtty.
Aıtýynsha, 2019 jyly TMD elderinde seısmıkaǵa tózimdi qurylysty damytý máselesin sheshý úshin negizgi alań retinde Qazaq qurylys jáne sáýlet ǵylymı-zertteý jáne jobalaý ınstıtýty tańdap alynǵan.
— Sebebi, zilzalaǵa tótep beretin qurylys normalary boıynsha Qazaqstan TMD elderinde aldyńǵy qatarda. Óıtkeni, QazQSǴZI ǵana ǵımarattardy synaqtan ótkize alady. Mundaı qurylǵy Keńes dáýirinen beri bizde saqtalǵan. Ǵımarattardyń jer silkinisine tózimdiligin arnaıy diril mashınasy arqyly tekseremiz. Bizde sondaı tórt keshendi qurylǵy bar, — deıdi ol.
Jaqynda Almatynyń seısmıkalyq qaýpi basym aýmaǵynda ornalasqan kópqabatty turǵyn úıge kúshi 9 baldyq jasandy jer silkinisin jasap, nysannyń sapasyn baǵalaǵan.
— 14 qabatty úıdiń shatyryna ornatylǵan arnaıy qurylǵy naǵyz jer silkinisi kezinde bolatyn dirildi týdyryp, ǵımarattyń qańqasyndaǵy ózgeristerdi tirkep otyrdy. Bul derekter negizinde ǵımarattyń seısmıkalyq tózimdilik talaptaryna qanshalyqty sáıkes keletini anyqtalady. 2002 jyldan beri Qazaqstan boıynsha elýge jýyq ǵımaratty synaqtan ótkizdik, onyń basym bóligi Almatyda, — deıdi ol.
Mamannyń sózinshe, jańa salynyp jatqan úılerdi tekserýge májbúrleıtin zań joq, bul - erikti protsedýra.
— Osy tusta aıta ketken jón, mundaı synaq barlyq úıge júrgizilmeıdi. Bizdiń qyzmet aqyly. Tıptik ǵımarattar qazir joq. Qurylys kompanııalary ǵımarattardy jeke jobasy boıynsha salady. Ózine berik iri kompanııalar ǵana kelip synaqtan ótkizý úshin shartqa otyrady. Ol saýsaqpen sanarlyqtaı ǵana. Sondyqtan bárine kepil bola almaımyz. Bizge kóp jaǵdaıda qurylys normasynan aýytqyp ketken kezde ǵana júginedi. Biraq ǵımarattyń sapasyna qurylys salýshy jaýapty, — deıdi spıker.
Jasandy jer dúmpýin týdyratyn diril mashınasynyń tórt túri bar.
— Olar — V1, V2, V3, V4. Mysaly V1 shaǵyn bir qabatty ǵımarattardy tekseredi, V2 odan úlkenirek eki qabatty terbetedi. ıAǵnı, qýatyna baılanysty qoldanamyz. Keńes kezinde bul qurylǵyny Anatolıı Shapıro degen ǵalym oılap tapqan. Reseıde jasalǵan mashına. Bul qurylǵylarǵa 50-60 jyl boldy. Buzylyp qalsa, jóndep alamyz. Óıtkeni qazir mundaı qurylǵy shyǵarylmaıdy, — dedi ol.
Spıker aldaǵy ýaqytta jańa qurylǵy alý josparda bar ekenin atap ótti.
— Zamanaýı seısmoplatforma alý oıymyzda bar. Bıyl mınıstrlikke usynys jasadyq. Eger qoldaý taýyp jatsa, alamyz. Muny japon elinde qoldanady. Olar ǵımarattardy ústinen emes, astynan terbeıdi. Onyń esep-qısabyn jasap qoıdyq. Osyndaı platforma jasaıtyn birneshe memleketpen kelisim júrgizip jatyrmyz. Ázirge baǵasyn bile almaı otyrmyz. Eýropada kelisimshartqa otyrmasań qunyn aıtpaıdy, bizde kerisinshe birinshi baǵasyn berip, sosyn kelisimge kelemiz. Osy tustary qıyndyq týǵyzyp otyr, — dedi Eraly Shoqbarov.
