Almaty aportyn brendke aınaldyrǵym keledi – parfıýmer
ALMATY. KAZINFORM - «Bolashaq» baǵdarlamasynyń túlegi, Q.Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıtetiniń qyzmetkeri Gúljan Túzelbaeva elimizde alǵash ret kásibı túrde átir óndirý isin qolǵa alǵan jas ǵalym. Otandyq ǵylymnyń kómegimen, bilimi men tabandylyǵynyń arqasynda taza «qazaqsha» hosh ıisterdi shyǵarýǵa bel býǵan almatylyq parfıýmer Kazinform tilshisine parfıým óndirisi men aldaǵy jospary týraly aıtyp berdi.
– Gúljan, Sizdiń mamandyǵyńyz qarjyger. Akterlik ónerińiz de bar. Parfıým óndirisin de qolǵa alypsyz, bir-birine múldem uqsamaıtyn mamandyqtardyń qaısysy janyńyzǵa jaqyn?
– Parfıýmerııa salasyna degen qyzyǵýshylyǵym burynan bar. Ony zerttep, kórgim keldi. Parfıým shyǵarý isine pandemııa kezinde kiristim.
Durys aıtasyz, meniń birinshi mamandyǵym - qarjyger, ekinshi mamandyǵym – akter. Úshinshisi - parfıýmer.
Rejısser Dárejan Ómirbaevtyń «Aqyn» fılmi Berlın kınofestıvaliniń bedeldi baǵdarlamasyna qatysty. Meniń sol kınoda rólim bolǵandyqtan meni de ala ketti. Mine, sol kezde shengen vızasyn paıdalanyp, Frantsııaǵa bardym. Sol kezde parfıým salasynyń mamandarymen kezdesip, óz oıymdy aıttym. Jolym bolyp, úzdik Grats parfıýmerııalyq ýnıversıtetinde bilim aldym. Muǵalimderge, parfıýmerııany túsinetinderge men shyǵarǵan ıissýlar unady. Olardan kóp maqtaý estidim. Sondyqtan, oıǵa alǵan isti júzege asyrýǵa bel býdym.
– Aıtyńyzshy, Qazaqstanda parfıým óndirisimen aınalysatyndar bar ma?
– Elimizde bul nısha bos, tipti múldem qolǵa alynbaǵan deýge bolady. Buǵan deıin de otandyq hosh ıisti sýlardy naryqqa shyǵarýǵa talpynǵandar az bolmady, biraq olardyń bári ádettegideı sheteldik mamandardy tartýmen shektelgen. Sondyqtan, ony qazaqstandyq ónim dep aıtýǵa bolmaıdy. Men solaı sanaımyn. Nege? Óıtkeni, ol úshin arnaıy qural-jabdyq kerek, shıkizat qajet jáne eń bastysy arnaıy ruqsat bolýy shart.
– Parfıýmer bolý úshin ne qajet dep oılaısyz?
– Bul salaǵa kelgenime kóp ýaqyt bola qoıǵan joq. Eki jyl ǵana oqydym. Bilimimdi áli de jetildire túsý kerek. Parfıýmer mamandyǵyn 5 jylǵa jýyq oqıdy. Soǵan daıyn bolý kerek. Ári únemi izdeniste bolǵan jón. Eýropa elderinde tájirbıe jınaqtaǵan abzal. Tek sol kezde ǵana osy salany damytýǵa bolady.
– Bizdiń elde atalǵan mamandyq boıynsha bilim alýǵa múmkindik bar ma?
– Bar. Aldaǵy ýaqytta men oqytamyn. Negizgisin úırete alamyn dep oılaımyn. Prafıýmerııada negizigi jáne tereńdetilgen bilim bar. Sondaı-aq tabıǵı jáne tabıǵı emes shıkizat bar. Sony da úıretemiz. Bul jerde bizdiń jolymyz boldy. Sebebi, ózimizdiń tabıǵı shıkizatty zerttep, damytamyz. ıAǵnı, alýan túrli gúlder men ósimdikterge zertteý júrgizemiz. Budan bólek, jasandy shıkizatty da damytý kerek.
– Dál qazirgi ýaqytta Qazaqstanda parfıým óndirisine arnalǵan shıkizat bar ma?
– Iá, elde bar. Biraq keıbiri ǵana. Bul qıyndyqtar týdyrady.Máselen, arnaıy flakondar men qorapshalar da joq. Ázirge,Frantsııadan ákelip júrmin. Kontsentrattyń bir bóligi osynda jasalady. Aldaǵy ýaqytta óndiristi otandyq shıkizatpen qamtamasyz etý úshin Qazaqstandaǵy túrli shópterdi ósirýdi qolǵa alamyz.
– Alǵashqy týyndyńyz týraly aıtyp berińizshi?
– Alǵan bilimniń nátıjesinde «Almaty aporty» dep atalatyn alǵashqy átir sýyn jasap shyǵardym. Ol meniń dıplomdyq jumysym edi. Bárine unady. Satyp alýshylar kóp boldy. Artynsha, «Aport», «Jańa aport» shyqty. Mende aporttyń bes túri bar. Olar kóp bolatyn sııaqty. «Aıda» bar. Ózime qatty unaıdy. Seýip júrmin. «Ámir», «Mineral Rose», «Almaty raýshany gúli» dep atalatyn hosh ıisti sýlar shyqty. Jaqynda «Mahabbat» degen ıissýdy jasadyq. «Sáýle» men «Áıgerim» bar. Aldaǵy ýaqytta «Jýsan» hosh ıisti parfıýmimdi shyǵarýdy maqsat tutyp otyrmyn.
– Siz shyǵarǵan átirdiń ereksheligi nede?
– Meniń týyndymnyń basty artyqshylyǵy – Almatyda jasalady. Óte sapaly. Sondaı-aq men ár adamǵa ózine jeke parfıým jasap bere alamyn. Óz jumysymda parfıýmerııanyń klassıkalyq formýlalarymen birge ulttyq naqyshty qoldanamyn. Osy jerde aıta keteıin, taza tabıǵı parfıým degen bolmaıdy. ıAǵnı, bárine qospa qosylady. Biz densaýlyqqa zııany joq, barlyq halyqaralyq talapqa saı etip shyǵaramyz.
– Zerthanalyq jumystardy qaıda júrgizesiz?
– Óndiris Qazaqstanda. Naqtyraq aıtsam, Almatydaǵy Q.Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıtetinde. Buǵan deıin, Ábiken Bekturov atyndaǵy hımııa ǵylymdary ınstıtýtyna jumys istegen edim. Qýantatyny, memleket ǵalymdarǵa qoldaý kórsetip jatyr. Alaıda, meniń jobama áli qarjy salǵan joq. Óıtkeni, men endi ǵana usynysymdy daıyndap jatyrmyn. Eń bastysy, qyzyǵýshylyq tanytty. Osynyń ózi – úlken qadam, qýanysh.
– Qupııa bolmasa, hosh ıisti sýdyń quny qansha?
– Bul - ulttyq kolorıti bar klassıkalyq parfıýmder. Baǵasy – 35 myń men 45 myń teńgeniń aralyǵynda.
– Gúljan, kóktem merekesi kele jatyr, 8 naýryzda qandaı syılyq alǵandy jaqsy kóresiz?
– Kóktemniń eń keremet merekesi ol – 8 naýryz. Bul kúni men árqashan parfıým satyp alatynmyn. Bul joly qyzdarǵa, analarǵa, jeńgelerge arnalǵan jańa toptama daıyndap jatyrmyn. Oǵan qosa, jańa hosh ıisti kremderge, úıge jáne kólikterge arnalǵan eko-fýzerlerge jáne basqa da jańa zattarǵa tosynsyılar ázirleımin.
– Ádette, ónertapqyshtar týyndylaryna óz esimderin beredi. Sizdiń átirlerińizdiń ishinde Gúljan degeni bar ma?
– Meniń atym parfıýmerııada joq, múmkin qarapaıym bolǵandyqtan, basqalar týraly kóbirek oılaıtyn shaǵarmyn. Esesine qazaqsha ataýmen ıis sý toptamasy kóp. Meni adamdardyń esimderi shabyttandyrady. Búkil parfıýmerııa brendi Gúljan dep atalady.
– Siz, kóptegen elde boldyńyz, Qazaqstan ol memleketterden nesimen artyq?
– Qazaqstan – álemdegi eń keremet memleket. Barlyq jaǵynan dep aıtsam da bolady. Tabıǵaty kórkem, halqy qonaqjaı, qalalary zamanaýı. Kez kelgen salada damýǵa múmkindik bar, oǵan jaǵdaı da jasalǵan. Men Qazaqstan eliniń azamatymyn, eń bastysy elimdi árqashanda maqtan tutamyn.
– Aldaǵy josparyńyzben bólisseńiz...
– Jupar ıisinen-aq kez-kelgen gúldi ajyratyp aıtyp bere alam. Almaty aportymen, jaıqalǵan alýan túrli gúlimen tanymal. Sony brendke aınaldyrǵym keledi. Árıne jumys ońaı emes. Parfıýmerııany damytýǵa arnalǵan jobamdy ǵylymı turǵyda qorǵap shyqsam, maǵan qarjy bólinedi. Byltyr qatysqan edim, biraq ótpeı qaldym. Bıyl taǵy da baǵymdy synap kórmekpin.
– Áńgimeńizge rahmet!
