Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: Tájikstanǵa sapar, bıdaı ákelýdi shekteý men eksport jáne ımport máseleleri
Ádettegideı jahandaǵy ınternet-basylymdar Qazaqstanǵa qatysty kóptegen jańalyqtardy bólisti. Onyń ishinde Qasym-Jomart Toqaevtyń Tájikstanǵa sapary erekshe atalǵan. Jáne elimiz bıdaıdyń mol qoryna baılanysty ózge elden ónim ákelýdi ýaqytsha shektedi. Sondaı-aq Qytaıǵa eksport artyp, Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytynyń damyp jatqany, mysyrlyqtar Qazaqstan naryǵyna qyzyǵa bastaǵany sóz boldy. Al muhıttyń arǵy betindegi alpaýyt AQSh elimizde bıdaıdyń kóptep óndirilgeli jatqanyna zer salypty. Tolyǵyraq Kazinform tilshisiniń sholýynan oqyńyz.
AzerNews: Toqaevtyń Tájikstanǵa sapary eki el bolashaǵyn aıqyndaıdy
Ortalyq Azııa – yntymaqtastyq pen básekelestik arasyndaǵy ózara baılanys arqyly ınnovatsııalyq áriptestik pen jańa múmkindikter týǵyzatyn serpindi óńir. Qazaqstannyń Tájikstanǵa, sondaı-aq jalpy óńirge kózqarasy onyń «kópvektorly saıasatynyń» keń aýqymdy strategııasyn kórsetedi. Bul shaǵyn taldaýdy AzerNews basylymy jarııa etti.
Maqalada Qazaqstan tásili ekonomıkalyq ózara is-qımyldyń, saıası dıplomatııa men mádenıetterdiń úılesimin bildiretini jazylǵan. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń basshylyǵymen Qazaqstan óńirlik derjava retinde ǵana emes, negizgi jahandyq el retinde mártebesin arttyrýǵa tyrysqan pragmatıkalyq ári órshil kózqaraspen sıpattalady.
– Prezıdent Toqaev Tájikstanǵa memlekettik saparmen barar aldynda Ortalyq Azııanyń jáne odan tys jerlerdiń nazary osy oqıǵaǵa aýdy. Qazaqstan men Tájikstan ózara qurmet pen strategııalyq qajettilikke negizdelgen qarym-qatynasty qoldaıdy. Olardyń seriktestigi berik odaqqa aınalýda jáne eki el de taýar aınalymyn 2 mlrd dollarǵa deıin ulǵaıtýǵa umtylýda, – dep jazdy basylym.
Degenmen bul yntymaqtastyq sý resýrstaryn basqarý sııaqty óńirlik syn-qaterlermen jıi synalady. Qaıtken kúnde de, Prezıdent Toqaevtyń Tájikstanǵa sapary yntymaqtastyq pen óńirlik yqpaldyń jańa dáýirine negiz qalap, eki memlekettiń bolashaǵyn qaıta aıqyndaýy múmkin.
Anadolu: Qazaqstan aýmaǵyna bıdaı ákelýge tyıym salý kúshine enbek
Bul tosyn habardy Qazaqstannyń Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine silteme jasaı otyryp Anadolu málimdedi.
– Statıstıkalyq derekter boıynsha, 2024 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda bıdaı ımporty 1,3 mln tonnany quraǵan, is júzinde bul 2023 jyldyń tolyq ımport kólemine teń. Al Qazaqstannyń ishki naryǵynda ótken jylǵy eginniń bıdaı qory jetkilikti, – delingen jańalyqta.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi habarlaǵandaı, qabyldanǵan sharalardyń jáne qolaıly aýa raıy jaǵdaılarynyń arqasynda vedomstvo vegetatsııa kezeńinde astyqtyń jaqsy túsimin boljap otyr, olar aýyspaly qorlardy eskere otyryp, astyq naryǵynda artyq ónim bolatynyna senimdi.
Buıryq 21 tamyzdan bastap kúshine endi. 2024 jyldyń 31 jeltoqsanyna deıin qoldanysta bolmaq.
Trend: Ortalyq Azııanyń jetekshi eli Qytaıǵa eksportty arttyrady
Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy taýar aınalymynyń kólemi 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 3,8 paıyzǵa (13,6 mlrd dollar) ósip, 2024 jyldyń qańtar-maýsym aralyǵyndaǵy kezeńde 14,1 mlrd dollardy qurady. Qazaqstannyń Ulttyq statıstıka bıýrosynyń bul esebin Trend jarııa etti.
Jekeleı qarastyratyn bolsaq, bul rette kórsetilgen kezeńde Qytaıǵa eksport 7,32 mlrd dollar bolǵan. Ótken jylmen salystyrǵanda 16,6 paıyzǵa kóp. Al Qytaıdan keletin ımport 2024 jyldyń qańtarynan maýsymyna deıin 7,2 paıyzǵa tómendep, 6,8 mlrd dollardy quraǵan.
Budan bólek, ázerbaıjan baslymy Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵyty Qazaqstannyń júk tasymalynyń ósýine yqpal etetinin jazǵan.
Qazaqstanda teńiz jáne jaǵalaý kóligimen júk tasymaldaý kólemi 2024 jyldyń qańtar-shilde aralyǵynda 1,6 mln tonnaǵa jetti. Bul 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 2,1 ese artyq. Basylym atalǵan kórsetkishtiń keıingi bes jyldaǵy eń joǵary deńgeı ekenine basa nazar aýdarǵan.
Daryo: Mysyrlyq baý-baqsha qulpynaıy Qazaqstan naryǵyn jaýlap jatyr
Mysyr qazir Qazaqstanǵa baý-baqsha qulpynaıy boıynsha eksportta kósh bastap tur. Atalǵan jańalyqty ózbekstandyq ınternet-basylym Daryo jetkizdi.
2022-2023 jyldyń shilde men maýsymynda Mysyr Qazaqstanǵa 280 tonna qulpynaı eksporttap, Ortalyq Azııadaǵy el naryǵyn alǵashqy úshtikke qosty. Bul onyń aldyndaǵy tórt marketıngtik jylmen salystyrǵanda edáýir kóp, ol kezderde jyl saıynǵy eksport bar bolǵany 5-ten 23 tonnaǵa deıin bolǵan.
EastFruit derekterine silteme jasaı otyryp, Daryo 2023-2024 marketıngtik jyldyń sońyna qaraı Egıpet 1400 tonna eksportpen óz pozıtsııasyn nyǵaıtqan. Jańa pisken qulpynaıdyń 55 paıyzyn Qazaqstanǵa jóneltken.
EO, Taıaý Shyǵys jáne Reseı mysyrlyq jemister men kókónisterdiń negizgi ımporttaýshylary bolyp qala beredi. Alaıda Mysyr qosymsha balamaly naryqtar izdeýge umtylýda.
World-Grain: Qazaqstan bıdaı óndirisin arttyrady
AQSh Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń Foreign Agriculture Service (FAS) bólimshesiniń esebine sáıkes, Qazaqstan qolaıly aýa raıynyń arqasynda bıyl mol ónim kútip otyr. Kúzgi astyq jınaý naýqanynyń boljamy aıtarlyqtaı jaqsy. Málimetti astyq salasy týraly jazatyn World-Grain basylymy bólisti.
2024-2025 jyldardaǵy bıdaı óndirisi 15,8 mln tonnany quraıdy dep boljanǵan. Al 2023-2024 jyldardaǵy óndiris 12,1 mln tonna bolǵan edi. Endi eksport 8,5 mln tonnadan 10,5 mln tonnaǵa artýǵa tıis.
Basylym habarlaǵandaı, 2024-2025 jyldary arpa óndirisi 3,4 mln tonnaǵa baǵalanady, bul ótken jylmen salystyrǵanda 2,6 mln tonnaǵa artyq. Óz kezeginde eksport 1,6 mln tonna bolady dep kútilýde (aldyńǵysy 1,2 mln tonna).
TASS: Qazaqstan OPEK+ aıasynda munaı óndirý josparyn qaıta qaraıdy
Qazaqstan bıligi OPEK+ kelisimi aıasynda munaı óndirýdi óteý josparyn qaıta qarap, ony birlestiktiń hatshylyǵyna usynbaq. Muny QR Energetıka mınıstrligine silteme jasap, TASS málimdedi.
– Qazaqstan OPEK + kelisimine adaldyǵyn rastaıdy jáne birlestikke múshe eldermen birlesip qabyldanatyn sheshimderdi qoldaıdy. Qazaqstan ótemaqy josparyn, sonyń ishinde shildedegi artyq óndiristi ózektendirip, OPEK hatshylyǵyna jiberedi, – delingen habarlamada.
Vedomstvo atap ótkendeı, Astana óz mindettemelerin oryndaýǵa jáne ótemaqy josparyna sáıkes artyq óndiristi óteýge bar kúshin salmaq.
