Alakól sýynyń quramynda radon bary ǵylymı túrde dáleldendi
Ǵalymdar Shyǵys Qazaqstan oblysyndaǵy 8 kól men 2 qaınardyń sýy men batpaǵynyń quramynyń fızıka-hımııalyq qasıetterine zertteý jumystaryn júrgizgen. Nátıjesinde Alakóldiń sýynda adamnyń býyn aýrýlary, teri aýrýlary, qan aınalymy júıesine, tb. paıdasy zor radon kórsetkishiniń joǵary ekeni ǵylymı túrde dáleldendi.
Ǵylymı zertteý «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda «Shyǵys Qazaqstannyń injý-marjany» jobasyn iske asyrý boıynsha qolǵa alynǵan. Búginde zertteý jumystarynyń birinshi kezeńi aıaqtalyp otyr.
«Aımaqtaǵy týrızmdi damytý máselesine atústi qaraýǵa bolmaıdy. Barlyǵyna ǵylymı dálel qajet. Sondyqtan oblystaǵy kólder men qaınarlardyń quramyn zertteýge ǵalymdardy qatystyryp otyrmyz. Mysaly, Alakóldiń shıpasy jaıly el-jurt burynnan biledi, týrısterdiń kóptep aǵylýy da sondyqtan. Alaıda sý quramynda radon kórsetkishi joǵary ekenin tereń zertteý nátıjesinde anyqtap otyrmyz. Buryn radon tek Rahman qaınarlarynda ǵana bar dep esepteletin», - dedi Shyǵys Qazaqstan oblystyq týrızm jáne syrtqy baılanystar basqarmasynyń basshysy Jasulan Sársebaev.
D. Serikbaev atyndaǵy ShQMTÝ-dyń ǵylymı jumys jáne ınnnovatsııalar jónindegi prorektory Oleg Gavrılenkonyń aıtýynsha, zertteýdiń birinshi kezeńinde Alakól, Zaısan, Marqakól, Sibe kólderi, Shybyndykól, Dýbyǵaly (Okýnkı), Rahman qaınarlary, «Barlyq-Arasan» jáne Qońyr Áýlıe bulaǵy men Qasıetti bulaqtyń sý quramy men batpaǵynan úlgiler alynǵan.
Aıta ketý kerek, elimizde balneologııalyq qortyndy jasaıtyn ınstıtýt bolmaǵandyqtan zertteýge Reseılik mamandar da tartyldy. Reseı Federatsııasy Tomsk qalasynyń kýrortologııa jáne fızıoterapııa ǵylymı-zertteý ınstıtýty Besqaraǵaı aýdanyndaǵy Shoshqaly kóli sýynyń mıneraldaný jáne negizgi ıondyq-tuzdyq quramy 30% artyq ekenin de dáleldep otyr.
2018 jyly, ıaǵnı zertteý kezeńiniń ekinshi kezeńinde Shyǵys Qazaqstandaǵy taǵy 4 kóldiń sýy men emdik batpaǵy quramynyń fızıka-hımııalyq qasıetteri tekserilip, tabıǵı mıneraldy sýlardy paıdalaný úshin balneologııalyq qorytyndy jasaý josparlanyp otyr.