«Aqjaıyq» dopty hokkeı klýbynyń bolashaǵy qalaı bolmaq
«Aqjaıyq» komandasy – dopty hokkeıden baıraqty básekelerde el namysyn qorǵap júrgen Qazaqstandaǵy birden-bir kásibı klýb. Atalǵan ujymnan jańa maýsymda ne kútemiz? Batys Qazaqstan oblysyndaǵy betkeustar klýbymyzdyń bolashaǵy qandaı bolmaq? «Aqjaıyq» oıynshylarynan jasaqtalǵan Qazaqstan quramasy álem chempıonatynda júldege ilige ala ma? Kazinform tilshisi osy saýaldar tóńireginde sport sarapshylary men mamandarynyń pikirin tyńdap kórdi.
«Aqjaıyqqa» qoldaý bola ma?
1976 jyly qurylǵan «Aqjaıyq» dopty hokkeı klýby osy jyldar aralyǵynda túrli ataýmen óner kórsetip kelgenin biri bilse, biri bile bermeıdi. Al, eń qyzyǵy, kezinde KSRO chempıonatynda úzdik shyǵyp, Eýropa chempıondary kýboginiń ıegeri atanǵan Almatynyń «Dınamosy» 1995 jyly tarap ketkennen keıin «Aqjaıyq» Qazaqstandaǵy jalǵyz kásibı klýb bolyp qaldy.
Elimizde birinshilik uıymdastyrylmaǵandyqtan, dopty hokkeıden joǵary lıga komandalary arasynda búkilreseılik jarysta oınap júrgen «Aqjaıyqqa» ótken maýsymda oblystyq bıýdjetten 100 mln teńge bólinbeı, qarjylandyrýsyz qalǵan bolatyn. Soǵan qaramastan, batysqazaqstandyq klýb Reseıdiń joǵary lıgasynda óner kórsetip shyqty. Jaǵdaı bıyl qalaı bolmaq? Kóptiń kókeıinde osy saýal júr.
BQO dene shynyqtyrý jáne sport basqarmasynyń basshysy Jeńis Nyǵmetýllın málim etkendeı, 2023 jyly «Aqjaıyq» jeke kásibı klýbyn qarjylandyrý toqtatylyp, únemdelgen qarajat balalar-jasóspirimder sportyn damytýǵa baǵyttaldy.
Onyń sózine qaraǵanda, jeke klýb basshylyǵy komandany tıisti qarajatpen qamtamasyz ete almady. Sondyqtan jyl sońyna deıin «Aqjaıyq» dopty hokkeı komandasyn ustaý úshin memleketten 30 mln teńge bólindi.
«Aqjaıyq» dopty hokkeı komandasynyń Qazaqstandaǵy jalǵyz kásibı klýb ekeni ras. Dopty hokkeıden Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq quramasynyń negizin «Aqjaıyq» dopty hokkeı klýbynyń sportshylary quraıdy deýge bolady.
Dopty hokkeı – oblysymyzdaǵy jastardyń úlken suranysyna ıe, tarıhy baı, ózindik dástúri qalyptasqan sport túriniń biri. Osy sport túrinen batysqazaqstandyqtar álem chempıonattarynda júldeli oryndardan kórinip, Qazaqstandy dúnıe júzine tanytýǵa úlesterin qosty. Sol sebepti dopty hokkeı komandasyn saqtap qalý qajet dep esepteımin. Osy maqsatta 2024 jylǵa klýbqa qarajat qarastyrýdy kózdep otyrmyz. Naqty qansha qarajat bólinetini bıylǵy jeltoqsan aıynda belgili bolady», - dedi J.Nyǵmetýllın.
Óz kezeginde «Aqjaıyq» sport klýbynyń dırektory Damır Qalaqov oblys basshylyǵy tarapynan qoldaý bolatynyn jetkizdi.
«Aqjaıyq» komandasynyń Oraldaǵy oıyndaryn «Jastar» stadıonynda ótkizetini belgili. Stadıonda jasandy muz ornatý jáne ony jóndeýge qatysty máselelerdiń barlyǵy da baqylaýda. Qazirgi tańda jańa maýsymdy bastaý úshin klýb kerekti qural-jabdyqtarmen qamtamasyz etilip otyr», - dedi D.Qalaqov.
Jańa maýsymnan ne kútemiz?
«Aqjaıyq» 2023-2024 jylǵy maýsymda joǵary lıga komandalary arasynda búkilreseılik jarysta ekinshi topta «Lokomotıv» (Orynbor), «Volga-Cheremshan» (Ýlıanovsk), «Znamıa-Ýdmýrtııa» (Votkınsk), «Maıak» (Krasnotýrınsk), «SKA-Ýralskıı Trýbnık-2» (Ekaterınbýrg), «Ak Bars-Dınamo-2» (Qazan) jáne «Nıkelşık» (Verhnıı Ýfaleı) klýbtarymen synǵa túsedi. Bulardyń bári de – jylda bir topta oınap júrgen syralǵy komandalar. Bıyl oraldyqtar maýsymdy óz aıdynynda bastap, 16-17 jeltoqsanda «Volga-Cheremshandy» qabyldaıdy. Atalmysh toptan úzdik tórt komanda fınaldyq týrnırge joldama alady.
D.Qalaqovtyń málimdeýinshe, «Aqjaıyq» jańa maýsymǵa jospar boıynsha daıyndaldy. Qazirgi kezde «Jastar» stadıonynda, jabyq muz aıdyny saraıynda sheberlikterin ushtap jatyr.
Ýlıanovsk qalasyndaǵy halyqaralyq týrnırge qatysqannan keıin Óskemende «Aqjaıyq» qarsylas shydatpaı, QR kýboginiń ıegeri atandy.
«Komanda quramy aıtarlyqtaı ózgeriske ushyraǵan joq. 90 paıyzy – Oral dopty hokkeıiniń túlekteri. Atap aıtqanda, qaqpany burynǵysha Vıacheslav Gorchakov pen Birjan Ahmetjanov qorǵaıdy. Komanda kapıtany Maksım Ótebalıev qaıtyp oraldy. Asa tájirıbeli qorǵaýshy Denıs Maksımenko men jartylaı qorǵaýshy Samat Amanshınnen bólek Dáýren Oralov, Nurbol Bókeshov, Nıkıta ıArov, Álibı Ǵadilgereev, Maqsat Balmashov, Bolat Muhıt, Qýanysh Maımaqov, Músilim Meńdihanovtarǵa senim artyp otyrmyz. Sońǵy jyldary komanda surmergeni bolyp kele jatqan Maksım Pahomov pen taǵy bir reseılik Artem Lapshın «Aqjaıyqtyń» oıynyn shırata túsedi dep oılaımyz. Aldaǵy maqsat – óz tobymyzda aldyńǵy oryndardyń birin ıelenip, fınaldyq saıystarǵa joldama alý», - deıdi D.Qalaqov.
«Aqjaıyqtyń» bas bapkeri, kezinde ózi de oınaǵan halyqaralyq dárejedegi sport sheberi Nıkolaı Shavaldınniń naqtylaýynsha, bıyl maýsymǵa daıyndyq ádettegiden erte bastaldy.
«Qazaqstan dopty hokkeı federatsııasyna Slovakııada ótetin Eýropa chempıonatyna qatysý týraly shaqyrtý keldi. Sol sebepti tamyz aıynyń basynda demalystan shyǵyp, atalmysh týrnırge daıyndaldyq. Aıdyń sońynda ótken Eýropa chempıonatynda jeńimpaz atandyq. Elge kelgen soń «Jastar» stadıonynda ázirligimizdi jalǵastyryp, qazan aıynyń ekinshi jartysynda Ýlıanovskide Qazaqstan quramasy retinde halyqaralyq jarysqa qatystyq. Onda da doda jaqsy uıymdastyrylǵan, bizdi jyly qarsy aldy. Al qarasha aıynda Óskemende QR kýboginen chempıon atandyq. Aldymyzda Qazaqstan birinshiligi, Reseı chempıonaty oıyndary bar. Halyqaralyq týrnırlerge de shaqyrady dep oılaımyz. Eń bastysy, ár oıynda jeńis úshin barymyzdy salamyz», - dedi N.Shavaldın.
«Tól komandama qaıta oralǵanyma qýanyshtymyn. Jańa maýsymnan kúterimiz kóp, judyryqtaı jumylyp, aıdynǵa shyǵatyn bolamyz», - dep atap ótti komanda kapıtany, shabýylshy Maksım Ótebalıev.
Jankúıerler qarjynyń turaqty túrde bólingenin qalaıdy
Komanda jankúıerleriniń biri Sergeı Plotnıkov «Aqjaıyqtyń» oıyndaryn 1981 jyldan beri kórip kele jatqanyn aıtady.
«On eki jasymda dosymnyń ákesi stadıonǵa apardy. «Aqjaıyq» ol kezde «Geolog» bolyp atalatyn. P.Atoıan atyndaǵy stadıonda ótken sol oıynda «Rodına» (Kırov) komandasyn 4:3 esebimen jeńdi. Mine, sodan beri «Aqjaıyq» komandasynyń jankúıerimin. Buryn fýtbol oınasam da, dopty hokkeıdi óte jaqsy kóremin. Súıikti komandamyzdyń ár oıynyn jibermeımiz. Basqa qalalarǵa da baryp, kórip júrdik. Gol soǵyp, jaqsy nátıje kórsetse, qýanamyz. Keıde oıdaǵydaı bolmaı jatady. Ótken jyly klýbqa qarjy bólinbeı, ony Reseı chempıonatynan alyp tastaý týraly áńgime aıtyldy. Tipti «komanda endi bola ma, bolmaı ma?» degen suraq týyndady. Bul – «Aqjaıyq» qana emes, myńdaǵan jankúıerdiń úmitine balta shabý dep esepteımin. Bıyl oblys basshylyǵy qoldaý kórsetedi dep jatyr. Aldaǵy ýaqytta qarjy turaqty bólinse deımiz. Bul óte mańyzdy. Óıtkeni «Aqjaıyqty» qoldaý – Qazaqstandaǵy dopty hokkeıdi qoldaý», - deıdi S.Plotnıkov.
Erekshe ekpin túsiretin jaıt, dopty hokkeıden Qazaqstan ulttyq quramasy álem chempıonatyna 1995 jyldan beri qatysyp keledi. Osy ýaqyt ishinde Qazaqstan alty ret qola júldeger atandy. Qurama sapynda Oral dopty hokkeıiniń túlekteri az bolǵan joq. Al 2011 jyly «Aqjaıyq» oıynshylarynan quralǵan el komandasy qysqy Azııa oıyndarynyń chempıony boldy. 2018 jyly Habarovskide ótken álem birinshiliginde Qazaqstan quramasynyń kapıtany, Aq Jaıyqtan túlep ushqan Raýan Isalıev úzdik surmergen atandy.
Shvetsııada ótken bıylǵy chempıonatta negizin oraldyq oıynshylar quraǵan Qazaqstan komandasy Shvetsııa, Fınlıandııa, Norvegııany alǵa jiberip, tórtinshi orynǵa taban tiredi.
D.Qalaqovtyń sózine qaraǵanda, aldaǵy dúnıejúzilik dodada da Qazaqstan quramasy negizinen «Aqjaıyq» hokkeıshilerinen jasaqtalatyn bolady.
«2024 jylǵy álem birinshiliginde de Qazaqstan quramasy úzdik úshtikke iligý úshin talasady. Muny aıtyp otyrǵan sebebim, komandada sheberligi ósip kele jatqan jastar bar. Endeshe, tek Norvegııa ǵana emes, Fınlıandııamen de taıtalasa alatyndaı múmkindik bolady. Asa bir alyp bara jatqan aıyrmashylyq joq, muny ótken chempıonatta kórdik», - deıdi S.Plotnıkov.
«Qazaqstan quramasyn aldaǵy chempıonatqa belgili bapker Sergeı Infalın ekeýmiz daıyndaımyz», - dedi N. Shavaldın.
Taraptardyń pikirinen túıgenimizdeı, jańa maýsymda «Aqjaıyq» dopty hokkeı klýbyna qoldaý kórsetiledi. Bul komandanyń oıynyna tyń serpin beredi dep úmittenemiz.
Eske sala keteıik, budan buryn «Aqjaıyq» fýtbol klýbynyń tuıyqtan nelikten shyǵa almaı kele jatqanyn jazǵan edik.