Aqylbek Kúrishbaev asyl tuqymdy mal sharýashylyǵyna qajetti negizgi qadamdardy aıtty
«Sońǵy jyldary «Etti mal sharýashylyǵynyń eksporttyq áleýetin damytý» baǵdarlamasy aıasynda elimizge 153 myń asyl tuqymdy mal basyn jappaı ákelý júzege asyryldy. Ony satyp alýǵa (memlekettik sýbsıdııalardy qosa alǵanda) 500 mln AQSh dollarynan astam qarajat jumsaldy.
Ǵalymdardyń pikirinshe, buryn elimizde bolmaǵan, bizde tirkelmeı jatqan Shmallenberg aýrýy, ınfektsııalyq rınotraheıt, vırýstyq dıareıa, moraksellez sııaqty qaýipti ekzotıkalyq juqpaly aýrýlar syrttan ákelindi. Bul másele otandyq veterınarııa júıesiniń qazirgi aýyr jaǵdaıyn odan saıyn tyǵyryqqa tiredi», - dep toqtaldy senator.
Osy oraıda A. Kúrishbaev qoǵamǵa osy ımporttalǵan maldyń qanshasy beıimdele alǵanyn, jalpy jobanyń aldyna qoıǵan maqsattary qalaı oryndalǵany týraly keńinen aqparat berilýi kerektigin atap ótti.
«Jalpy, bizdiń mınıstrlikterimiz qoǵamdyq aýdıtti tarta otyryp, damyǵan elderdegi sııaqty osyndaı qymbat jobalarǵa bólingen memlekettik qarajatty paıdalanýdyń tıimdiligi týraly halyq aldynda esep berýge úırený kerek. Asyl tuqymdy malǵa keletin bolsaq, qazir sol aýyl sharýashylyǵy janýarlarynyń popýlıatsııasyn saqtap qalý jáne jaqsartý óte mańyzdy. Agrarlyq salanyń ardagerleri keńestik kezeńde Qazaqstanǵa Eýropadan júzdegen myń asyl tuqymdy iri qara maldyń ákelingenin jáne ýaqyt óte kele olar ózderiniń asyl tuqymdyq qasıetterin joǵaltyp, iz-tússiz joıylyp ketkenin jaqsy biledi. Biz olardy kútip-baǵý úshin tıisti jaǵdaı jasaýmen ǵana emes, eń bastysy, júıeli selektsııalyq jumysty qalyptastyrýymyz kerek. Ol úshin selektsııanyń zamanaýı ádisterin qoldaný qajet», - dedi depýtat.
Onyń sózine qaraǵanda, bul turǵyda asyl tuqymdy mal sharýashylyǵy salasynda ınnovatsııalyq tehnologııalardy, onyń ishinde genomdyq selektsııany engizý maqsatynda selektsııalyq-asyl tuqymdyq jumysty úılestirý erekshe mańyzdy. Sebebi janýardyń tek molekýlalyq-genetıkalyq taldaýy onyń asyl tuqymdyq qundylyǵyn aldyn-ala boljaýǵa múmkindik beredi jáne selektsııanyń tıimdiligin qamtamasyz etedi. Búginde barlyq damyǵan elderde asyl tuqymdy ónimdi jaqsartý qazirgi zamanǵy bıotehnologııalyq zertteý ádisterine, onyń ishinde genomdyq selektsııaǵa negizdelgen.
Aıta keteıik, búgin Senattyń jalpy otyrysynda «Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq sheńberinde aýyl sharýashylyǵy janýarlarymen selektsııalyq-asyl tuqymdyq jumys júrgizýdi birizdendirýge baǵyttalǵan sharalar týraly kelisimdi ratıfıkatsııalaý týraly» Zańy qabyldandy.
