Aqtóbelik omartashy bir jyl boıy araǵa talanǵan
Aqtóbe oblysynyń Oıyl aýdanynda mal sharýashylyǵy jolǵa qoıylǵan. Aq tarynyń atasy Shyǵanaq Bersıevtiń týǵan jerinde tary sharýashylyǵy da jaqsy damyp keledi. Al sońǵy jyldary dástúrli emes sharýashylyq, sonyń ishinde qulpynaı egip, bal sharýashylyǵyn qolǵa alǵan kásipkerler tabysty jumys isteı bastady.
«Aqtóbe qalasynda aramen em júrgizetin Májıt Ospanov maǵan bal sharýashylyǵyn damytý ıdeıasyn aıtty. «Úsh uıyqtasam túsime kirmegen» sharýashylyqty bastaý qıynǵa soqty. Táýekel etip, Saryaǵashqa ara uıasyn satyp alýǵa bardym. Ol jerde Qostanaıdyń kásipkerleri arany qystatady. ıAǵnı, soltústikten ońtústikke aparyp, qysta sol jaqta saqtaıdy eken. Alǵashqy jyly bal sharýashyǵymen aınalysý maǵan qıynǵa soqty. Ara shaǵyp, sharshatyp jiberdi. Keıde kózim ashylmaı qalatyn. Al bıyl aǵza úırenip, ara kútimine ıkemdeldim»,- deıdi kásipker Ǵalımardanbek Esenamanov.
Oıyldyń balyna suranys joǵary. Ótken jyly bal alyp, dámin kórgen adamdar Almaty, Astanadan 30-60 keliden tapsyrys berýde. Bazarǵa shyǵaryp satýǵa jetpeı, omartashynyń úıinen jan-jaqqa tarap jatyr. Ári emdik qasıeti mol ónimniń sapasy joǵary baǵalanǵan.
«Bal sharýashylyǵy men úshin hobbıge aınaldy. Kún ótken saıyn qyzyǵýshylyǵym artyp, ara kútimi týraly oqyp, zerttep júrmin. Ásirese, qysta oqyp, bilgenimdi jazda tájirıbe úshin qoldanamyn. Ynta artyp, arany kóbeıtý josparyn qurdym. Ótken jyly sharýashylyqty bastaý úshin «Aýyl sharýashylyǵyn qoldaý» qory arqyly 4,5 mıllıon teńge alyp, oǵan ara uıasyn tasıtyn júk kóligin, ara uıasyn, ydystar men bal shaıqaýysh aldym. Bıyl taǵy 1,5 mıllıon teńge alyp, bal shaıqaýyshtyń qajetti quraldaryn jańartýdy josparlap otyrmyn»,- dedi ol.
Kásipker ara úshin gúl, aǵashtardyń gúldeýi óte mańyzdy ekenin aıtyp berdi. Al bıyl Oıylda kún jańbyrly, salqyn boldy. Ári gúl de az.
«Aýylda jońǵyshqa endi gúldep jatyr. Kóktemgi jyńbyr, yzǵardan soń kún birden ysyp ketpedi. Bul ara úshin qolaısyz aýa raıy. Endi keler jyly orman ishine gúl egýdi josparlap otyrmyn. Bir baıqaǵanymyz, bıyl alma aǵashy erekshe gúldedi. Jıde aǵashy da jaınap tur. Qulpynaı sharýashylyǵymen aınalysatyn kásipker de mol ónim alýdan úmitti. Munyń bári aranyń paıdaly tusy. Ara gúlge qonsa, tozańdanady, ónim artady. Orman sharýashylyǵyn ári qaraı damytyp, jabaıy alma aǵashtaryn baptaǵym keledi. Jergilikti ákimdik qoldaý kórsetýge ýáde berdi»,- dep atap ótti omartashy.
Aıta keteıik, Ǵalımardanbek Esenamanovtyń bal sharýashylyǵynda aranyń 50 uıasy bar. Ár uıada shamamen 75-80 myń ara ornalasqan. Ár ara kúnine shamamen 1 gramm bal jınaıdy. Oıyldyń baly qan qysymyn qalypty ustap turýǵa arnalǵan.
«Qysta arany uıasymen jertólege saqtap, bári qyrylyp qaldy. Bıyl dalaǵa saqtaımyn. Ol úshin aldymen aranyń uıasyn qaptap, qarmen kómip tastaımyn. Barmaqtaı ǵana sańylaý qaldyryp, olardyń syrtqy shyǵýyna múmkindik beremiz. Ara qysta eki ret syrtqa shyǵyp, qaıta oralady eken. Uıanyń ishi qysta da, jazda da 35 gradýs ystyq bolady. Bárin oqyp, zerttedim. Uıanyń aldynda kúzetshi ara bolady. Bir ara ushyp ketip, bos kelse keri qaıtaryp jiberedi. Ekinshi ret bos qaıtyp kelse, basyn shaýyp tastaıdy. Ol ańyz emes, ras sóz. Men qystaı oqımyn, jazda tájirıbe jasap, baqylap kóremin. Ótken jyly eki aıda 1 tonna 200 keli bal jınaldy. Bıyl aýa raıyna baılanysty - az. Biraq aldaǵy ýaqytta bal sharýashylyǵyn otbasylyq bızneske aınaldyramyz»,- dedi kásipker.
