Aqtóbede tozyǵy jetken 230 úı qashan jóndeledi
AQTÓBE. KAZINFORM — Aqtóbede bıyl aýla aýmaǵyn jóndeýge 1 mlrd teńge jumsalady. Al fontandardy kútip ustaý men qyzmet kórsetýge 130 mln teńgeden astam qarjy qarastyryldy.
Turǵyn úılerdiń 11 paıyzyn kúrdeli jóndeý qajet
Aqtóbe boıynsha 2100 kóppáterli turǵyn úı bar. Onyń 230-y, ıaǵnı 11% kúrdeli jóndeýdi qajet etedi. Sonyń biri — Aqtóbe qalasy Lomonosov kóshesinde ornalasqan jataqhana.
Munda ár qabatta 17 páter bar. Bári de bir bólmeli. 8 páterdiń tamaq daıyndaıtyn ashanasy, sonymen birge ájethanasy men jýynatyn bólmesi ortaq.
— Jataqhana 1974 jyly salynyp, temirjolshylar turatyn oryn dep berilgen. Sodan beri 50 jyl ótti. Bir de bir ret kúrdeli jóndeý jasalmady. Byltyr tóbeden aqqan sý jertólege deıin jetip, ár bólme ıesi 15 myń teńgeden shyǵardy. Sóıtip tóbege qaraqaǵaz tósedi. Bul problemany túbegeıli sheshe almaıdy. Qatty jaýynda sý aǵady. Qazir qabattar arasyndaǵy betonnyń ózi shirip, qubyrlardy túrtip qalsań jarylyp keteıin dep tur. Ortaq as bólmesi, jýynatyn bólme týraly aıtý múlde artyq. Biz óz bólmemizde ózimiz turamyz. Aýdany — 11-12 sharshy metr bolady. Al kóbi páter jaldaıdy, — deıdi jataqhana turǵyny Álimjan Nııazmaǵambetov.
Qarııa Kazinform tilshisine 5 qabatty jataqhana ishin túgel kórsetti. Munda elektr togy óte qaýipti jaǵdaıda tur. Kóbi óz betimen as bólmesi, ájethana men jýynatyn bólmege sym tartyp, sham ornatyp qoıǵan.
Ár turǵyn bólmesinen jaǵyp, sóndiredi. Sonymen birge ortaq as úıde tek bir ǵana gaz plıtasy tur. Balkon ashyq ári ortaq. Munda da qaýipsizdik saqtalmaǵan.
— Bizdiń podezge kim kóringen kirip ketedi. Ortaq dálizde, podezde jaryq joq bolǵan soń kesh qaraıa dalaǵa shyǵýǵa qorqamyz. Al balalardy úıge úlkender ertip keledi. Bári telefonnyń jaryǵyn paıdalanady. Bizge balalardyń oıyn alańy da kerek. Oqýshylarymyz kóp, olar boı jazyp, oınaǵysy keledi. Kórshi aýlaǵa barsa qýyp jiberedi, al óz úıimizdiń aldynda eshteńe de joq, — deıdi Álimjan Nııazmaǵambetov.
Aqtóbede 2021-2024 jyldar aralyǵynda 45 kópqabatty turǵyn úı jańǵyrtyldy. Sonymen birge 93 lıft aýystyryldy.
Jańǵyrtý jumystary kezinde shatyry aýystyrylyp, jertóledegi qubyrlar jańarady.
Elektr togy aýystyrylyp, plastıkalyq tereze salynady. Kireberistiń esigi de aýysady. Talap boıynsha turǵyndar qalalyq turǵyn úı ınpektsııasyna ótinish beredi.
Keıin jınalys ótip, kelisim júrgiziledi. Jospar boıynsha bıyl 45 kópqabatty úı pen 138 lıfttiń aýystyrý týraly ótinish berilgen. Bul — 5 mlrd teńgeden asatyn qarjy.
Aıta keteıik, Aqtóbe qalasynda aýlalardy abattandyrýǵa 1 mlrd teńge qarjy jumsalady.
— Kópqabatty úılerdiń 100 aýla aýmaǵyn keshendi jóndeý birneshe kezeńge bólip bastaldy. Birinshi kezeńi 25 aýla ótken jyly, qalǵan 2, 3, 4 kezeńder boıynsha 75 aýla bıyl jóndeledi. 1 mlrd tg qarajat bólindi. Keshendi jóndeýge aýla aýmaǵyn asfalttaý, abattandyrý, jaryqtandyrý, trotýar salynady. Qoqys konteınerler alańy asfalttalady, qajet bolǵan jaǵdaıda sýaǵar salynady. Sonymen birge balalar alańy ornatylady, podezd aldaryna oryndyqtar qoıylady, — dedi Aqtóbe qalasy ákiminiń baspasóz qyzmeti.
Qalada kóbine 1960-1970 jáne 1980 jyldary salynǵan úılerdiń aýlasynda balalar alańy joq.
Munda eski temirler bolǵan kúnniń ózinde turǵyndar turmystyq qajettilik úshin paıdalanyp otyr. Biri kilem qaqsa, endi biri dalaǵa kir iledi.
— Munda túrli jastaǵy balalar kelip oınaıdy. Jan-jaǵy oıyn oınaýǵa kelmese de osynda jınalady. Bizge fýtbol alańy kerek. Balalar úshin ózge jer joq, — deıdi qala turǵyndary.
Jaryqtandyrý jáne fontandardy kútip ustaý
Aqtóbe qalasynda kóshelerdegi jaryqshamdardy ýaqytyly jaǵyp, sóndiretin merdiger mekeme áli anyqtalmady. Іsten shyqqan kóshe shamdaryn aýystyrý, qajet bolsa jan-jaǵyn syrlaý, ákteý, las bolǵan kezde jýyp, tazartý qyzmeti de qosa júkteledi.
Qazirgi kezde bul qyzmetterge bıýdjetten 100 mln teńge qarastyryldy. Al sýburqaqtardy kútip ustap, olardyń turaqty jumys istep turýy úshin 130 mln teńgeden astam qarjy bólinedi.
Memlekettik satyp alý konkýrsynda kórsetilgen qujatqa súıensek, 18 jerde ornalasqan sýburqaqtyń ishinde Tuńǵysh Prezıdent saıabaǵynyń kútimi de bar. Sýburqaqty salýǵa byltyr bıýdjetten 400 mln teńgeden astam qarjy bólindi.
Bul joly merdiger sol fontannyń ot shýy úshin avıatsııalyq kerosın, propan gazyn satyp alyp, baǵdarlamasyn qamtamasyz etýi kerek. Keıin ornyn tazalap, qondyrǵylarynyń úzdiksiz jáne turaqty jumysyna jaýapty bolady.
Qala ákimdigi sýburqaqtardy konservatsııalaý jáne qaıta konservatsııalaý, elektr sorǵy stansalaryn montajdaý, sýdy toltyrý jáne aǵyzý sekildi tehnıkalyq qyzmettiń bári talapta kórsetilgen.
Qazirgi kezde «GlobalStroy KZ» JShS jeńimpaz dep tanylǵanymen, ózge kompanııa memlekettik satyp alý portalyna shaǵym túsirdi. Ázirge fontandardyń qashan iske qosylary belgisiz.
Jol qurylysy men jóndeý
Qalada bıyl 212 shaqyrym joldy jóndeý josparlanyp otyr. Onyń 177 shaqyrymy turǵyn alaptardaǵy, ózgesi qala ishindegi joldar.
Aqtóbe qalasy ákiminiń orynbasary Juldyzbek Bısembınniń aıtýynsha, 2024 jyldan bastap Aqtóbede 14 jol jobasy iske asyryldy.
Onyń ishinde 3 kópir, mektepke deıingi mekemelerge aparatyn 12 jol, 4 turǵyn alaptyń kireberis joly bar.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, Aqtóbe qalalyq turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq bóliminde tórt jyl buryn basshynyń mindetin atqarǵan Janbolat Qusmuhambetov 3 jylǵa bas bostandyǵynan aıyryldy.
Ol velojoldyń jobalyq-smetalyq qujaty bolmasa da, alǵashqy kelisimshartqa qol qoıǵan.
Sondaı-aq jol qozǵalysy qaýipsizdigi men tsıfrlyq tehnologııalardy qamtamasyz etý ortalyǵynyń basshysy Abzal Tılmaǵambetov 8 jylǵa bas bostandyǵynan aıyryldy.
