Aqtaýlyqtar jaǵymsyz ıiske shaǵymdandy
AQTAÝ. KAZINFORM – Turǵyndardyń aıtýynsha, qalada birneshe kúnnen beri shaǵymsyz ıis seziledi. Al búgin, 16-shildede tańerteńgi mezgilde ıis ótkir bolǵan.
— Iisi óte nashar boldy, shirigen jumyrtqanyń ıisi sııaqty. Terezeni ashyp otyrý múmkin emes, — deıdi turǵyndardyń biri.
Mańǵystaý oblystyq ekologııa departamentiniń basshysy Armat Júsipqalıevtiń aıtýynsha, mamandar turǵyndardyń búgingi shaǵymy negizinde qala aýmaǵynda atmosferalyq aýaǵa monıtorıng jumystaryn júrgizip jatyr.
Oblystyń bas ekology turǵyndardyń jaǵymsyz ıiske byltyrdan beri shaǵymdanatynyn aıtady. Sol boıynsha 2024 jyldyń 16-19 shildesi aralyǵynda Qoshqar ata, «KazAzot» kompanııasy, KOS-2 jáne 38-shaǵyn aýdandarda atmosferalyq aýaǵa monıtorıng jumystary júrgizilgen. Nátıjesinde, Qoshqar ata shlam saqtaý qoımasynda birneshe núktede kúkirtsýtek jáne kómirtegi oksıdiniń mólsheri joǵarylaǵany anyqtalǵan.
— ıAǵnı, tazartylmaǵan aǵyndy sýlar Qoshqar ata shlam saqtaý qoımasyna jiberilip, shirip, osy aýmaqtyń tuzdy topyraǵynyń saldarynan sińbeı, qaladan ári qaraı, Aqtaý men Munaıly aýdanyna taralady. Departament tarapynan jergilikti atqarýshy organdarǵa usynystar berildi. Mańǵystaý oblysynyń ákimine «Qoshqar-ata» qaldyq qoımasynyń suıyq fazasyndaǵy jaǵymsyz ıis boıynsha № 02-26/836 hat joldandy. Ákimdikke KOS-2 tazartý qondyrǵysyn 100% tazartý deńgeıine deıin jańǵyrtýdy, sondaı-aq, Qoshqar ata sý qoımasyna tek tazartylǵan sýdy shyǵarýdy qamtamasyz etý usynyldy. Alaıda, másele búgingi kúnge deıin jalǵasýda, sebebi atalǵan máseleniń sheshimi tabylmady, — deıdi ekologııa departamentiniń basshysy.
Departament mamandary turǵyndardyń ıiske shaǵymdary negizinde bıyl da birneshe ret monıtorıng júrgizgen. Qazgıdromettiń «AirKZ» qosymshasynda kúkirtsýtektiń asyp ketýi anyqtalǵan. Biraq, aspaptyq ólsheýler júrgizgen kezde, ıis bolǵan kezde shekti raýaldy kontsentratsııadan asýy tirkelmegen. Jeldiń baǵytyn eskere otyryp, ıistiń yqtımal kózi Qoshqar ata kóli jáne KOS-2 nysandary bolyp tabylǵan.
- Buǵan deıin 2025 jyldyń 9-14 shildesi aralyǵynda jaǵymsyz ıiske shaǵym negizinde qala aýmaǵynda atmosferalyq aýada 71 kórsetkishten synama alynyp, monıtorıng jumystary júrgizildi. 11-shildedegi monıtorıng jumystarynyń nátıjesinde 35 shaǵynaýdanda kómirtegi dısýlfıdinen shekti raýaldy kontsentratsııadan asý baıqaldy. Alaıda, lastaýshy kózi anyqtalmady, — deıdi, oblystyq ekologııa departamentiniń basshysy Armat Júsipqalıev.
Buǵan deıin, Aqtaý qalasynda jaryqtyń jıi óshýiniń sebebin jazǵan bolatynbyz.