"Adam kapıtaly memleket damýynda sheshýshi ról oınaıdy» - QR Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasynyń magıstranty S. Kenjebolat

ASTANA. Sáýirdiń 10-y. QazAqparat /Muratbek Maqulbekov/ – Elde bolyp jatqan daǵdarystyq qubylystarǵa qaramastan, memleket bilim berý shyǵyndaryn, sonyń ishinde QR Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasynyń tyńdaýshylarynyń sheteldegi taǵlymdamasyn qarjylandyrýdy jalǵastyrýda. Taıaýda London ekonomıka jáne saıası ǵylymdar mektebindegi sheteldik taǵlymdamadan Akademııanyń 10 magıstranty oraldy. Solardyń biri Sárýar Kenjebolat bizdiń tilshimizge taǵlymdamanyń qalaı ótkendigi týrasynda áńgimelep berdi.

«Sheteldik tәlimdik tәjirıbeden өtý Akademııanyң oқý үderisiniң maңyzdy құramdas bөligi jәne ol magıstranttardyң bilimin keңeıtýi jәne olardyң memlekettik basқarý salasyndaғy halyқaralyқ tәjirıbeni үırenýi maқsatyn kөzdeıdi. Eldegi daғdarystyқ құbylystardyң saldarynan қarjylyқ қıyndyқtar bolғanymen, memleket bıylғy oқý jylynda bilim berýge jұmsalatyn shyғydardy saқtap қaldy, sonyң arқasynda biz ? Akademııa magıtstranttary sheteldik tәlimdik tәjirıbeden өtý mүmkindigine ıe boldyқ. Akademııa basshylyғy jәne rektor Baқyt Kamalbekқyzy Esekınanyң tikeleı өzi London ekonomıka jәne saıası ғylymdar mektebi, Sıgapýrdaғy Lı Kýan ıÝ atyndaғy Memlekettik saıasat mektebi sııaқty bedeldi jәne әlemdegi kөsh bastap kele jatқan oқý oryndarynda tәlimdik tәjirıbeden өtýdi ұıymdastyrýғa kөp kүsh jұmsady. Biz ? Mұrat Қaıyrbek, Raýshan Mýhamedjanova, Esirkep Baýbekov, Әlimjan Orazov ? aғylshynnan til bilimi deңgeıin dәleldegen barlyғy 10 magıstrant London ekonomıka mektebine jiberilip, naýryzdyң 16-sy men 30-y aralyғynda «Memlekettik sektordy basқarýdaғy jәne halyқaralyқ saıası ekonomıkadaғy osy zamanғy problemalar» kýrsy boıynsha oқydyқ, bұl oқý kýrsy қazaқstandyқ taraptyң қajettiligine oraı jasalғan bolatyn jәne onda memlekettik basқarý sektoryn reformalaý, parlamentarızm, jergilikti basқarý, memlekettik retteý, transatlantıkalyқ қatynastar, halyқaralyқ ekonomıka mәseleleri boıynsha eýropalyқ jәne brıtandyқ tәjirıbe, sondaı-aқ bәsekege қabilettilik mәseleleri қamtylғan», - deıdi S. Kenjebolat. «1895 jyly negizi қalanғan London ekonomıka mektebi әleýmettik, saıası jәne ekonomıkalyқ bilimderge mamandandyrylғan әlemdik deңgeıdegi bilim ortalyғy. Mektepte 16 akademııalyқ departament, 7 pәnaralyқ ınstıtýt jәne 30-dan astam zertteý ortalyқtary jұmys isteıdi. 2008 jylғy baғalaýlar boıynsha London ekonomıka mektebi beıindik negizgi pәnderden bilim sapasy boıynsha Ұlybrıtanııada birinshi-ekinshi jәne әlemde tөrtinshi oryndarda keledi. Mektep tүlekteriniң arasynda ekonomıka, әdebıet jәne beıbitshilik үshin kүres salalaryndaғy 15 Nobel syılyғynyң laýreaty bar. Bұdan basқa, mektepte 32 қazirgi jәne bұrynғy memleket basshylary oқydy jәne sabaқ berdi. London ekonomıka mektebiniң kitaphanasy kelýshilerge tәýlik boıy ashyқ, әleýmettik ғylymdar boıynsha әlemdegi eң үlken kitaphana, onyң қorynda 4 mıllıonғa tarta kitaptar men basylymdar bar. Eki aptalyқ oқytý kýrsy өte қaýyrt boldy, sabaқtar taңerteңgi 9-dan keshki 7-ge deıin jүrgizildi. Bizdiң top үshin arnaıy өtkiziletin bөlek sabaқtarmen қatar, biz Mektep oқýshylarymen birge jalpy dәristerge de, қonaқtar lektsııalaryna da қatystyқ. Sabaқtardy London ekonomıka mektebiniң professorlary men doktorlary ınteraktıvtik jәne ұғynyқty tүrde jүrgizdi. Kýrs қorytyndysy boıynsha magıstranttar «Halyқaralyқ saıası ekonomıka» Mektebi magıstratýrasy baaғdarlamasynyң tapsyrmalary tiziminen taңdalғan taқyryptar boıynsha jeke esse daıarlady, Ұlybrıtanııadaғy densaýlyқ saқtaý jәne temirjol salalarynda memlekettik-jeke әriptestik tetikterin engizý taқyrybynda toptyқ jұmystardy қorғady, sondaı-aқ өtilgen materıaldar boıynsha қorytyndy test tapsyrdy. Kýrs aıaқtalғannan keıin saltanatty jaғdaıda magıstranttarғa London ekonomıka mektebiniң sertıfıkattary tapsyryldy. Men toptyң taңdaýly stýdenti ataný құrmetine ıe bolyp, professor Frensız Terrıdiң қolynan Ұlybrıtanııadaғy konstıtýtsııalyқ құrylys jәne memlekettik basқarý týraly kitap pen eskertkish syılyқ aldym.Londonda қysқa merzim ғana bolғanymyzғa қaramastan, men үshin joғary bilim salasynda bolsyn, tұtastaı alғanda қoғamnyң өmir sүrý sapasynda bolsyn, bizdiң elderimiz arasyndaғy aıyrmashylyқ aıқyn bilinip tұrdi. Bir jaғynan, bizdiң adamdardy әsem ғımarattarmen, taқtaıdaı tegis joldarmen, materıaldyқ әlemniң basқa da ıgilikterimen taңғaldyra almaısyң, alaıda adamdardyң қarym-қatynastaryndaғy өzgeshelikter, olardyң demokratııalylyғy jәne tөzimdiligi, aınalasyndaғylarғa sypaıy jәne құrmetpen қaraýy, қoғamdaғy jalpy tәrtipterdi saқtaýy birden kөzge tүsedi. Meniң pikirimshe, memlekettiң damýynda tap osy adamı kapıtal sheshýshi rөl atқarady, әrbir қazaқstandyқtyң tereң sana-sezimi men berik azamattyқ ұstanymynsyz eldiң jaңa sapalyқ ornyқty damýyna қol jetkizý қıynғa soғady. Әrkim aldymen өzinen bastaýy, joғary moraldyқ sapalardy өzine siңirip, өz aınalasynda қolaıly psıhologııalyқ ahýal ornatýy tıis. Eger biz adamdardyң boıynda jaңasha oı-sana sezimderin tәrbıelep, қoғamymyzdy tүlete alatyn bolsaқ, elimizdiң damýy jolyndaғy kez kelgen reforma anaғұrlym tezirek jәne tıimdirek jүzege asyrylatynyna kәmil senemin».