Abzal Saparbekuly: qazaqtyń rýhanı qazynasy jat jerde qaǵajý qalmaýy kerek
- Abzal Saparbekuly, áńgime basynda «Otandastar qorynyń» negizgi mıssııasy týraly aıtyp ótseńiz?
- «Otandastar qoryn» qurý týraly sheshim 2017 jyly qabyldanǵan. Oǵan negizgi sebep – shettegi qazaqtardyń jyldan-jylǵa óziniń etnıkalyq biregeıligin joǵaltyp, tarıhı Otany – Qazaqstannan alshaqtaı túsýi jáne osy tendentsııaǵa qazaq qoǵamy men memleketimizdiń alańdaýy negiz boldy. Jalpy, «Otandastar qorynyń» negizgi mıssııasy – álem qazaqtaryn tarıhı jáne etnıkalyq Otany – Qazaqstan tóńireginde biriktirýdi kózdeıtin memlekettik ustanymǵa negizdelgen. Sebebi, sheteldegi qazaqtar – tutas qazaq ultynyń ajyramas bóligi. Osy oraıda, qoǵam syrtqy ister mınıstrliginiń tapsyrysy aıasynda birneshe baǵyttar boıynsha óz qyzmetin júzege asyryp keledi. Olardyń negizgileri: mádenı-gýmanıtarlyq qoldaý jáne etnıkalyq biregeılikti nyǵaıtý; sheteldegi qazaq jastarymen jan-jaqty qarym-qatynastardy damytý jáne elimizdiń oqý oryndarynda bilim alýyna jaǵdaı jasaý; Qazaqstannyń ımıdjdik tartymdylyǵyn arttyrý maqsatynda sheteldegi otandastardy aqparattyq-konsýltatsııalyq qamtamasyz etý; Otandastar máseleleri boıynsha zertteý-taldaý jumystaryn júrgizý; Halyqaralyq uıymdarmen seriktestik baılanystar ornatý.
- Osy mıssııalar ótken jyly qalaı júzege asty?
- Suraǵyńyzǵa bir sózben jaýap berý qıyn, árıne. Ár eldegi jaǵdaı ártúrli. Bir jyldyń ishinde sheteldegi qandastarymyzdyń barlyq máselelerin sheship tastaý múmkin emes. Sheteldegi qazaqtardy Qazaqstan tóńireginde biriktirý – memleketimizdiń strategııalyq uzaqmerzimdi maqsaty. Bul maqsatty iske asyrýda sheteldegi qazaqtardyń ulttyq, mádenı-gýmanıtarlyq, rýhanı, tildik qajettilikteri úshin túrli jobalardy júzege asyrýdy asa mańyzdy dep sanaımyz.
2022 jyly qoǵam álemniń 40-qa jýyq elderinde ulttyq múdde úshin qyzmet etip júrgen 100-ge jýyq basshylary jáne belsendilerimen kezdesýler ótti. Qazaq uıymdary men qazaq dıasporasy turyp jatqan elderindegi qandastar róli taqyrybynda ǵylymı konferentsııalar men merekelik kontserttik sharalar júzege asty.
Túrkııanyń Ystanbul qalasynda Altaı qazaqtarynyń Túrkııaǵa kóshiniń 70 jyldyǵyna oraı túrik baýyrlarymyzǵa rızashylyq retinde «Qazaq-túrik baýyrlastyǵy» eskertkishi ashyldy, halyqaralyq konferentsııa ótti. Túrkııanyń Alanııa qalasynda «Abaı úıi» mádenı-iskerlik úıiniń ókildigi ashyldy. Osylaısha, «Abaı úıi»-niń jalpy sany 7-ge jetti.
«Qorjyn» jobasy sheńberinde 2022 jyly 17 eldiń 43 ulttyq-mádenı ortalyǵyna QR Memlekettik týynyń 38 danasy, ulttyq kıimderdiń 67 jıyntyǵy jáne ulttyq saz aspabyn meńgerýdi úıretetin úıirmesi bar uıymdarǵa 100-ge jýyq dombyra tabystaldy.
Qoǵamnyń qazaq tilin úıretý aǵartýshylyq jobalary jalǵasty. 4 tilde júrgizilgen «Onlaın qazaq tili kýrsy» jáne álemniń 8 eliniń 10 qalasyndaǵy «Oflaın qazaq tili kýrsy» arqyly 1 myńnan astam qandas qazaq tilin tegin úırendi. Sheteldegi etnıkalyq qazaqtarǵa jańalyq taratý, elge kóship kelgen qandastarǵa paıdaly aqparat usyný jolynda aqparattyq jumys júrip jatyr. Máselen, «Qazaqstan» teleradıokorporatsııasymen birlese Túrkııadaǵy qandastar kóshiniń 70 jyldyǵyna oraı «Altaıdan Anadolyǵa» derekti fılmi túsirildi. «Jibek joly» telearnasynda «Qııandaǵy qandastar» atty joba birlese júzege asyryldy. «Qazaq radıosyna» «Alystaǵy aǵaıyn» aıdary qosyldy. Ózińiz qyzmet atqaratyn «QazAqparat» halyqaralyq aqparat agenttiginde «Sheteldegi qazaqtildi BAQ-qa sholý» apta saıyn jaryq kóredi, al «Túrkistan» gazetinde «Atajurt» aıdary bar. «Halyqaralyq qazaq tildi BAQ qaýymdastyǵynyń» jumysy kezeń-kezeńimen jandanyp keledi. (5 elde 28 BAQ).
Osylaısha, qazaq tilin úıretý, tól mádenıetimiz ben ata dástúrimizdi dáripteý, ulttyq qundylyqtarymyzdy ulyqtaý, jastardy Qazaqstanǵa bilim alýǵa tartý, bir sózben aıtqanda olardyń ón-boıynda qazaqy rýhty asqaqtatý arqyly Qazaqstanǵa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, atajurtqa degen sezimin oıatý negizinde óz mıssııamyzdy júzege asyryp kelemiz.
- Endigi suraqty tóteden qoıǵym kelip otyr. Sizdiń oıyńyzsha, sheteldegi qazaqtardyń elge kóship kelýge nıeti qandaı? Qulshynys báseńsip qalmady ma eken?
- Meniń paıymymsha, Qazaqstandy atajurtym dep ańsap, atamekenge aǵylatyn qandastardyń qarasy jyldan-jylǵa sıreksip keledi. Údere kóship, jappaı qonys aýdarǵan aǵaıynnyń alǵy legi elimiz táýelsizdik alǵannan keıingi jıyrma jylǵa tán bolatyn. Qazirgi kezeńde resmı aqparattarǵa sáıkes shetelderde 3,5 mıllıonǵa jýyq etnıkalyq qazaq turady. Keıbir táýelsiz sarapshylardyń pikiri men beıresmı derekterge súıensek, shetelde 6-7 mıllıon qazaq turady degen málimetter bar. Degenmen, bul rette bir máselege nazar aýdarý kerek: sheteldegi qazaqtardyń basym kópshiligi, atap aıtqanda Ózbekstan, Reseı, Qytaı elindegiler, tarıhı turǵydan alǵanda ózderiniń ata-babalarynyń baıyrǵy jerinde turyp jatyr. Onyń ishinde Ózbekstan, Qytaı, Mońǵolııa, Túrikmenstan elderinen Qazaqstanǵa kóshýge yntaly qandastar barshylyq. Kórshi elde qalyptasqan jaǵdaıǵa baılanysty sońǵy ýaqytta reseılik qandastar tarapynan da qyzyǵýshylyq arta tústi.
«Otandastar qory» qoǵamynyń tapsyrysy negizinde 2019 jyly «Qoǵamdyq pikir» zertteý ınstıtýty júrgizgen áleýmettik saýalnamalar nátıjesine sáıkes, Qazaqstanǵa keminde 1,5 mln etnıkalyq qazaq turaqty turý úshin qonys aýdarǵysy keledi. Árıne, bul sandyq derekterdi naqty jáne túpkilikti kórsetkish dep qabyldaýǵa bolmaıdy jáne olar bir kúnde nemese bir jylda kóship kele qalady deýden de aýlaqpyz. Adam balasynyń úırenshikti jerinen basqa elge qonys aýdarýy ońaı emes. Jalpy, halyqtyń bul máselege degen kózqarasy qubylmaly. Degenmen, saýalnama nátıjeleri repatrıatsııa áleýetine qatysty boljamdy pikir qalyptastyrýǵa shartty túrde negiz bola alady.
Qazaqstan sheteldikterdiń kózqarasymen Ortalyq Azııadaǵy eń turaqty, beıbitshil, ornyqty demokratııalyq damý jolyn tańdaǵan zaıyrly el retinde qabyldanady. Damyǵan myqty ekonomıkasy bar jáne órkenıetti qundylyqtarǵa negizdelgen kez kelgen qoǵam – qolaıly ómir súretin orta tańdaǵan adamǵa tartymdylyǵy boıynsha qashan da basymdyqqa ıe bolady. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev jarııalaǵan reformalardy sapaly túrde júzege asyryp, Jańa Qazaqstan qurý jolynda aıanbaı eńbek etetin bolsaq, Qazaqstannyń bolashaǵy búgingiden de jarqyn bolary sózsiz. Endeshe, aldaǵy ýaqytta qandastarymyzdyń, olardyń urpaǵynyń Qazaqstan degen atamekenine qyzyǵýshylyǵy, jalpy nıeti de arta bermek.
- Áıtse de, eldegi jaǵdaıǵa kelsek. Qandastardy atamekenge shaqyrý, azamattyq berý sekildi jumystarǵa «Otandastar Qory» qanshalyqty atsalysyp otyr?
-Árbir adamnyń kóship-qonýy onyń tabıǵı quqyǵy ekenin eskerýmiz kerek. Jalpy, sheteldegi qazaqtarmen jáne repatrıatsııa máselelerimen aınalysýǵa Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik Táýelsizdigi týraly 1991 jylǵy 16 jeltoqsanda qabyldanǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýtsııalyq zańy negiz bolatyny beseneden belgili. Onda «Qazaqstan Respýblıkasy jappaı qýǵyn-súrgin, kúshtep ujymdastyrý kezeńderinde, adamgershilikke jat ózge de saıası sharalar nátıjesinde respýblıka terrıtorııasynan ketýge májbúr bolǵan adamdar men olardyń urpaqtarynyń, sondaı-aq burynǵy odaqtas respýblıkalar terrıtorııasynda turatyn qazaqtardyń óz terrıtorııasyna qaıtyp oralýy úshin jaǵdaı jasaıdy» dep, taıǵa tańba basqandaı anyq jazylǵan. Osyǵan oraı, kez kelgen sheteldegi qazaq baýyrlarymyz óziniń etnıkalyq turǵyda qazaq ekenin dáleldeı alsa, Qazaqstannyń azamattyǵyn alýǵa quqyly.
Qazaqstanǵa kelý úshin vıza rásimdeýdi qajet etpeıtin elderde (máselen, Ózbekstan, Mońǵolııa, Reseı) turatyn etnıkalyq qazaqtar óz erkimen atamekenge kóship kelip, qandas kýáligi men azamattyq alý úshin jergilikti atqarýshy organǵa aryzdanady.
Al, vıza talap etiletin memleketterde turatyn (Iran, Túrikmenstan) qandastarymyz kóshýge vıza alý úshin sol eldegi QR elshiligine nemese konsýldyǵyna ótinish berýi kerek. Sondaı-aq, Qazaqstanda turatyn jaqyn týystarynyń shaqyrtýymen vıza rásimdeý arqyly da kóship kelýine bolady. Bul jaǵdaıda da qandas kýáligi men azamattyq alýy úshin jergilikti atqarýshy organǵa barady.
«Otandastar qory» sheteldegi qazaqtarmen mádenı-iskerlik baılanystardy damytý arqyly olardyń Qazaqstanǵa degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrýda aqparattyq úgit-nasıhat jumystaryn uıymdastyrady. Sáıkesinshe, tarıhı Otanyna oralýǵa nıet bildirgen qandastarǵa tıisti aqparattyq jáne konsýltatsııalyq kómekter kórsetiledi.
Bul baǵytta qoǵam janynan ashylǵan «Qandastardy aqparattyq qoldaý ortalyǵy» turaqty jumys istep tur. Ortalyqtyń qyzmetine óńirlerdegi front-keńseler, baılanys ortalyǵy jáne bek-keńse qyzmeti kiredi. Ótken jyly olarǵa uzyn sany 6 318 ótinish-suraq túsken. Onyń ishinde 38,5%-y (2 434 suraq) azamattyq alý, qujattandyrý máseleleri boıynsha habarlasqan. Olarǵa zańǵa sáıkes aqparattyq-túsindirmelik jumystar júrgizildi. Ótinishterine sáıkes jaýapty organdarǵa tıisti usynymdar joldanyp, máseleleri oń sheshimin tapty.
- Abzal Saparbekuly, siz uzaq jyldar dıplomatııa salasynda, shetelderde qyzmet atqardyńyz. Elge kóshemin degen qazaqtardyń máselesin sol eldiń SІM-imen birlese qarap, qujat jumystaryn tezirek, ońtaıly jolmen bitirýge múmkindik bar ma?
-Jalpy, shetelden Qazaqstanǵa kóshetin etnıkalyq qazaqtardan ózderi turǵan elden kóp qujat ákelý talap etilmeıdi. Qonystanýshylar turǵylyqty elinen tek bir ǵana qujat – sottalmaǵany jóninde anyqtama alýy tıis. Atalǵan anyqtama Qytaı Halyq Respýblıkasynan kóship kelgen qandastardan talap etilmeıdi. Joǵaryda atap ótkenimdeı, atamekenge oralýy úshin vıza rásimdeýdi qajet etpeıtin elderden keletin qandastarymyz sheteldegi Qazaqstan elshilikteri men konsýldyqtarynyń qyzmetine júginbesten, tikeleı kóship kele beredi.
Al, vıza talap etiletin memleketterde turatyn (Iran, Túrikmenstan) qandastarymyz kóshýge vıza alý úshin sol eldegi Qazaqstan elshiligine nemese konsýldyǵyna ózderi ótinish jazady. Sondaı-aq, Qazaqstanda turatyn jaqyn týystarynyń shaqyrtýymen vıza rásimdegen soń da qonys aýdara alady.
Sonymen qatar, ótken jyly jańadan bekitilgen «QR Kóshi-qon saıasatynyń 2023-2027 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasyna» sáıkes, Qazaqstan Úkimeti aıqyndaǵan qonystandyrý óńirlerine kóshýge nıet bildirgen etnıkalyq qazaqtar «Bir tereze» qaǵıdaty boıynsha sheteldegi Qazaqstan elshilikteri men konsýldyqtary arqyly qandas kýáligin alýǵa jáne óńirlik kvotaǵa enýge aldyn ala qujattaryn rásimdeı alady. Demek, elge kóshemin degen etnıkalyq qazaqtar turyp jatqan elinen eshqaıda barmaı-aq, Qazaqstanǵa barý/kelý sııaqty qosymsha shyǵyndary men ýaqyttaryn únemdeı otyryp, tıisti qujattaryn rásimdeýine múmkindik bar.
- Qazirgi kúni elge endi kóship keletin qandastarǵa qandaı qoldaýlar kórsetiledi?
-Shetelden atamekenge qonys aýdarýshy etnıkalyq qazaqtardyń Qazaqstan Úkimeti belgilegen Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Soltústik Qazaqstan jáne Shyǵys Qazaqstan oblystaryna qonystanǵan jaǵdaıda, óńirlik kvota aıasynda memlekettik qoldaý alýǵa múmkindigi bar.
Qandastarǵa kvota aıasynda otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (241 500 tg) mólsherinde birjolǵy áleýmettik tólem, sondaı-aq turǵyn úıdi jalǵa alý jáne kommýnaldyq qyzmetterge arnalǵan shyǵystardy jabý úshin bir otbasyna 12 aı ishinde aı saıyn 15-30 AEK (5 1750 - 103 500 tg) mólsherinde ótemaqy tólenedi (1 AEK – 3 450 tg).
Sondaı-aq, «QR Kóshi-qon saıasatynyń 2023-2027 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasynda» Úkimet aıqyndaǵan óńirlerge qonystanǵan, turaqty jumysy bar qonys aýdarýshylarǵa satyp alatyn turǵyn úı qunynyń 50%-y mólsherinde qarjylaı kómek retinde ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkatyn berý qarastyrylǵan. Atalǵan qarajat qurylysqa, turǵyn úı satyp alýǵa nemese «Otbasy bank» AQ-ǵa bastapqy jarnany tóleýge baǵyttalýy múmkin. Bul boıynsha resmı zańnamalyq qujattar qabyldanǵan kezde, qandastardy mindetti túrde habardar etemiz.
Sondaı-aq, ár oblystyń jergilikti atqarýshy organdary, ıaǵnı jergilikti ákimdikter qonys aýdarýshylarǵa budan basqa da qosymsha kómekter kórsetemin dese, oǵan da múmkindigi bar.
Jalpy, bul qoldaý tek shetelden kelgen qandastarǵa ǵana emes, elimizdiń basqa aımaqtarynan atalǵan óńirlerge kóship baramyn deýshi Qazaqstan azamattaryna da arnalǵan.
- Jańa kóship kelgen qandastardyń qujat alý, tirkelý máseleleri qalaı sheshilip jatyr? Burynǵydaı jeńildikter bar ma?
- Burynǵy zańnama talaptaryna sáıkes qandastardyń Qazaqstan azamattyǵyn alýǵa bergen ótinishi 6 aı merzimde qaralatyn. Bul – qonystanýshylar úshin óte uzaq ýaqyt. Sonymen qatar, olar azamattyq almastan buryn yhtııarhatty rásimdeýge de mindetti edi. Ol úshin bólek qujattar jınaýǵa, ony zańdastyrýǵa altyn ýaqytyn jáne birshama qarajatyn shyǵyndaýǵa májbúr bolatyn.
Osyǵan baılanysty keıingi jyldary elimizge qonys aýdarýshy etnıkalyq qazaqtardy qujattandyrýdy jeńildetýge baǵyttalǵan birshama shara qabyldandy. Bul qonystanýshylardyń qazaqstandyq qoǵamǵa tez beıimdelýde ýaqytyn jáne qarajatyn únemdeýine oń áser etip jatyr.
Qazirgi tańda atamekenge qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar «Qandas» mártebesin alǵannan keıin turaqty tirkeýge turyp, QR azamattyǵyn jeńildetilgen tártippen alýyna múmkindigi bar. Endi jańa talapqa sáıkes Qazaqstanda turaqtap qalatyn qandastarymyz yhtııarhat rásimdeýge mindetti emes. QR Úkimeti tarapynan qabyldanǵan sharalar nátıjesinde qandastardyń QR azamattyǵyn alý úshin jınaıtyn qujattarynyń sany 2 esege jáne ony qaraý merzimi 6 aıdan 3 aıǵa qysqartyldy.
Jalpy, sheteldegi qazaqtar ózin tolǵandyratyn kez kelgen másele boıynsha «Otandastar qorynyń» baılanys nómirlerine habarlasyp, tolyqqandy aqparat ala alady:
- 1404 (barlyq qazaqstandyq operatordyń qońyraýy tegin qabyldanady);
- 8 800 080 14 04 (Qazaqstan boıynsha qalalyq nómirlerden qońyraý tegin);
- +7 7172 98 14 04 (Qazaqstan boıynsha qalalyq nómirlerden qońyraý tegin qabyldanady, shet elderden sol eldiń baılanys operatorynyń tólem mólsherlemesi boıynsha);
- +7 701 000 14 04 (WhatsApp jáne Telegram habarlamalary úshin);
- e-mail: komek@oq.gov.kz
- facebook.com: OtandastarQory, instagram: otandastar_qory.
- Sheteldegi qandastar arasynda, ásirese Qytaıdaǵy qazaqtar arasynda jaryq kórgen, tóte jazýmen shyqqan qanshama qundy dúnıe qalyp barady. Sony elge jetkizýdiń qandaı joly bar dep oılaısyz?
- Rasynda da, shetelde tóte jazýmen jaryq kórgen jazbalardy qazaqtyń rýhanı qazynasyna qosý – kúrmeýi kóp kúrdeli máseleniń biri. Qytaıdaǵy qazaqtar qalyń shoǵyrlanǵan óńirlerde turatyn qandas qalamgerlerdiń tóte jazýmen shyqqan eń qundy eńbekterin kırıll qarpimen qaıta shyǵarýdy áýel basta Dúnıejúzi qazaqtarynyń qaýymdastyǵy qolǵa alyp, «Atajurt» baspasy arqyly jyl saıyn 2-3 kitap jaryq kórgen eken. Ókinishke qaraı, 2017 jyldan beri bul úrdis úzilip qalypty. Degenmen, jaqsy bastamany janashyr azamattar men atajurtqa oralǵan qandas kásipkerlerdiń, qoǵamdyq qorlardyń qoldaýymen birqatar qundy dúnıe oqyrmanǵa jol tartty. Atap aıtsaq, Qytaı men Mońǵolııadaǵy qazaq jazba ádebıetiniń negizin qalaǵan qalamger Aqyt Úlimjiulynyń 2 tomdyq eńbegi, Maǵaz Razdanuly, Omarǵazy Aıtanuly, Qajyqumar Shabdanuly syndy syralǵy aqyn, jazýshylar men folklor zertteýshisi Asqar Tatanaıulynyń kitaptary taspaǵa basylyp, tarıhı ornyn tapty.
Osy oraıda, «Otandastar qory» atqarǵan ilkimdi isterdi de atap aıtqan jón. 2020 jyly el ordasy Astanadaǵy QR Ulttyq akademııalyq kitaphanasy janynan «Otandastar» oqý zaly ashylyp, sheteldegi qazaqtardyń tarıhı, ádebı, etnografııalyq kitaptarynyń qoryn qalyptastyrý jáne otandyq baspa basylymdary men qazaq dıasporasy týraly shetel ádebıetin, qandas qalamgerlerdiń shyǵarmalaryn jınaqtaý qolǵa alynǵan. Kúni búginge deıin jınaqtalǵan ádebıetter «Qazaqstan Ulttyq elektrondy kitaphanasynyń» tehnıkalyq platformasynda tsıfrly formatqa kóshirilip jatyr. Bul álemniń kez kelgen jerinde júrip-aq otandastarymyzdyń osy kitaptardy oqýyna múmkindik beredi. Jalpy, qazaq halqynyń mádenı, rýhanı qundylyqtary men ádebı dástúrlerin saqtaý, ulttyq elektrondy kitaphana júıesin ilgeriletý jáne etnıkalyq qazaq jazýshylarynyń kitaptaryn basyp shyǵarý maqsatynda «Otandastar qory» taıaýda «Uly Dala» aıdarymen halyqaralyq baıqaý ótkizgeli otyr. Oǵan sheteldegi etnıkalyq qazaq qalamgerleri men tarıhshylary óziniń shyǵarmalaryn joldaı alady. Mine, siz surap otyrǵan shettegi tóte jazýmen shyqqan qundy eńbekterdi elge jetkizýdiń ońtaıly bir joly osy joba bolǵaly tur. «Sabaqty ıne sátimen» demekshi, redaktsııalyq quram men qazylar alqasy elep-ekshegen eń úzdik týyndylar óz aldyna jeke jınaq retinde jaryqqa shyǵarylady. Onyń qarjylyq shyǵynyn bizdiń qor kóteredi. Bul baǵytta shetelde turatyn qalamger qandastardyń eleýli eńbekterin basyp shyǵarý boıynsha áriptestik, yntymaqtastyq áreket álde de jalǵasa bermek. Óıtkeni, qazaqtyń rýhanı qazynasy jat jerde qaǵajý qalmaýy kerek! Osy maqsatta qundy rýhanı dúnıelermen qazaqtyń rýhanı murasyn baıytý – barshaǵa ortaq paryz dep sanaımyz.
- Jaqynda «Ata joly» jobasy qolǵa alynǵanyn estigen edik. Tyń jobanyń maqsaty qandaı? Biregeı karta jasaldy ma? Onyń qandaı ereksheligi bar?
-Ótken jyldyń sońynda qabyldanǵan «Kóshi-qon saıasatynyń 2023-2027 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasy» aldaǵy ýaqytta osy salada atqarylatyn jumystardyń basym baǵyttaryn aıqyndap berdi. Onyń ishinde joǵary deńgeıdegi kásibı maman nemese ózderi turatyn elderde tabysty bıznes-keısterdi iske asyrǵan jáne olardy Qazaqstanda júzege asyrýǵa yqylasty qazaqtarǵa beriletin «Ata joly» kartasy engizilgeni málim.
Qazirgi tańda «Ata joly» kartasyn qoldanysqa engizý úshin Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi tıisti normatıvtik-quqyqtyq aktiler qabyldap jatyr.
«Ata joly» kartasyn alǵan etnıkalyq qazaqtar saıası quqyqtardy qospaǵanda, 10 jyldyq jeńildetilgen vıza rásimdep, Qazaqstanda óz kásibin júrgizýge múmkindik alady. Karta ıesi bıznesin tirkep, múlikke, onyń ishinde turǵyn úıge ıelik ete alady, qarjylyq operatsııalar júrgizýine bolady, sondaı-aq turýǵa ruqsat beriledi. Sonymen qatar, «Ata joly» kartasy ıegerleri jáne bızneste tabysqa jetken, qoǵamdastyqty qoldaıtyn qandastar tarıhı Otanyn damytýǵa qosqan qomaqty úlesi úshin jyl saıynǵy «Paryz» baıqaýy aıasynda Prezıdent syılyǵymen marapattaýǵa usynylady. Bul shara metsenattyqty yntalandyrady jáne ony otandyq bıznes-ortaǵa ıntegratsııalaýdy kúsheıtedi.
Jalpy, keleshekte karta ıegerleriniń aýqymy keńeıip, sany da, sapasy da arta túsedi degen senimdemiz.
- Súbeli suhbat, tolyqqandy aqparat bergenińiz úshin kópten kóp rahmet!
