Abaı óleńderi tuńǵysh basylǵan kitaptyń túpnusqa betteri tabyldy
PAVLODAR. KAZINFORM — Buqar jyraý mýzeıiniń qyzmetkerleri Zeınelǵabıden ál-Jaýharıdiń 1909 jyly Ýfadan basylyp shyqqan «Nasıhat Qazaqııa» kitabynyń túpnusqa bólikterin tapty. Bul kitaptyń sanaýly ǵana túpnusqasy saqtalǵan.
Abaıtaný ǵylymynda Zeınelǵabıden Ámireulynyń esimin aıryqshalap aıtýǵa ábden bolady. Fılologııa ǵylymynyń doktory, professor Mekemtas Myrzahmetuly oǵan «ulttyq oı-sanasy erte oıanǵan, sol jolda qolynan keler áreketten aıanbaǵan, Abaı murasyn baspasózde nasıhattap, tatar halqyna tanytýǵa arnaǵan talpynýshylardyń biri» dep baǵa bergen.
ıAǵnı Zeınelǵabıden Ámireuly — aǵartýshy, Abaı murasyn baspa betine alǵash jarııalaǵan qaıratker. «Nasıhat Qazaqııada» qazaq halqynyń turmys-tirshiligine qatysty ózekti máseleler qarastyrylyp, aqyn Abaı Qunanbaev pen Sádýaqas Shormanovtyń óleńderi alǵash jarııalanǵan.
1909 jyly Ýfa qalasynda jaryq kórgen eńbek entsıklopedııalyq sıpatqa ıe, munda sol kezeńdegi qazaq halqy ómiriniń qoǵamdyq-saıası jáne áleýmettik qurylysynyń máseleleri aıqyn ashyp kórsetilgen. Sondaı-aq ol Abaı shyǵarmashylyǵynyń erekshe mańyzy bary týraly alǵashqylardyń biri bolyp málimdeıdi.
Buqar jyraý atyndaǵy ádebıet jáne óner mýzeıiniń qyzmetkeri Abzal Rymbektiń aıtýynsha, Zeınelǵabıden ál-Jaýharıdiń atalǵan kitaby arab qarpinde, tóte nusqada jazylǵan. Tarıhı eńbektiń túpnusqasy elimizde sanaýly ǵana.
Al Pavlodarda tabylǵan kitaptyń onshaqty beti ǵana saqtalǵan. Arab qarbindegi kóne paraqtar jergilikti Bıjan meshitindegi quran kitaptary arasynan shyqqan.
«Nasıhat Qazaqııada» «Balany 11 jastan keıin ǵana orys tilinde oqytý» kerek degen másele aıtylady. Qazirgi ónertabysy men ǵylymy damyǵan japon halqy balalaryna shet tilderin úıretýdi tek 10 jastan keıin ǵana qolǵa alatyny málim. Aǵartýshy bul máseleni erterek bilip, qazaq qoǵamyna sińdirýdi maqsat etse kerek.
Atap óterligi, buǵan deıin otandyq ǵalymdar shyǵarmany kırıllıtsaǵa túsirip, kitap etip bastyrǵan.
Buǵan deıin Qazaqstanda Abaı Qunanbaıulynyń 180 jyldyǵy qalaı atalyp ótetinin jazǵanbyz.