Abaı kitaptary Estonııanyń Jazýshylar odaǵyna jiberiledi
Beınekezdesýde estonııalyq jazýshy, ádebıettanýshy Reın Veıdeman «Abaı jolyn» túpnusqadan qaıta aýdarý qajettigin aıtty.
«Abaıdy aıtqanda Muhtar Áýezovtyń «Abaı joly» romany eske túsedi. Bul roman eston tiline alǵash ret 1950 jyly aýdarylǵan edi. Biraq mundaǵy aýdarma orys tili arqyly jasaldy. Onyń sebebi de túsinikti. Ekinshi ret 1960 jyly aýdarma jasaldy. Endi «Abaı jolyn» túpnusqadan qaıta aýdarý qajet. Abaıdyń rólin aıtar bolsaq, ol XIX ǵasyrdyń sońynda kóptegen halyqtyń óz tili men ultyna negizdele bastaǵ,anda ómir súrdi. Abaı álem mádenıetiniń kópiri boldy, bul bizge ulttyq mádenıet pen ádebıetti ashyq túrde ǵana damyta alatynymyzdy kórsetedi», - dep pikir bildirdi R. Veıdeman.
Estonııadaǵy Jazýshylar odaǵynyń tóraǵasy Tııt Alekseev eki el arasyndaǵy ádebı baılanysty nyǵaıtý qajettigin aıtty.
«Qazaqstandaǵy barlyq avtorlar men aýdarmashylardy, ádebıettanýshylardy jáne oqyrmandardy Abaıdyń mereıtoıymen quttyqtaımyn. Abaı týraly eston tilinde de oqyp-bilýge bolady. Bul – ortaq qýanysh. Qos memlekettiń tarıhy men ádebıeti jóninde asa kóp habardar emespiz. Biraq bizdiń ortaq tarıhymyz bar, bul ortaq tarıh jaǵymdy bolmasa da, eki el arasyndaǵy, qos mádenıet pen ádebıet arasyndaǵy kópir bola alady dep esepteımin. Mundaı dostyqqa barlyq zamanda aýdarmalar, aýdarmashylar, avtorlardyń jeke qarym-qatynastary yqpal etip otyrǵan. Aldaǵy ýaqytta da eki el shyǵarmalary týraly aýdarmalar jaryq kóredi dep úmittenemin», - dedi T. Alekseev.
Óz kezeginde Ulttyq akademııalyq kitaphana dırektory Úmithan Muńalbaeva Abaı týyndylarynyń álemniń 44 tiline aýdarylǵanyn atap ótti.
«Abaı álemniń 44 tiline aýdaryldy jáne 10 tilde tutas derlik shyǵarmalary qamtyldy. Bul jumystarmen Ulttyq aýdarma ortalyǵy aınalysady. Munda aýdarmanyń sapasyna aıryqsha mán beriledi. Avtordyń jan dúnıesin tolyq ashyp kórsetý úshin árıne, naǵyz ádebıetshiler qajet. Biz Estonııanyń Jazýshylar odaǵyna Abaıdyń orys, aǵylshyn tilderindegi kitaptaryn jiberýdi josparlap otyrmyz. Oǵan Estonııaǵy Qazaqstan elshiligi kómektesedi dep oılaımyz», - dedi Ú. Muńalbaeva.
Qazaqstan Jazýshylar odaǵy Nur-Sultan qalalyq fılıalynyń tóraǵasy Dáýletkereı Kápuly eston aqyndarynyń týyndylaryn aýdarý jóninde usynys jasady.
«Eston ádebıetimen qazaq oqyrmandary Keńes zamanynda óte jaqsy tanys bolǵan. Bizdiń qazaq aqyn-jazýshylary eston jazýshylarynyń shyǵarmalaryn, áńgime-povesterin aýdarǵan. 80-jyly Jalyn baspasynan «Eston áńgimeleri» jaryq kórdi, onda estonııalyq biraz avtorlary engen – Toomas Vınt, Paýl Kýýsberg, Marı Saat, Reın Salýrı, Vladımır Bragın shyǵarmalary qazaq tiline aýdarylǵan. Jáne estonnyń tamasha jazýshysy P. Kýýsbergtiń «Jaýyn tamshylary» romany 1983 jyly shyqqan. Ókinishke qaraı keıingi ýaqytta eston men qazaq ádebıeti arasyndaǵy baılanys sál saıabyrlap qaldy. Biz qazir ıakýt poezııasynyń, ázerbaıjan poezııasynyń antologııasyn daıyndap jatyrmyz. Eger elshilik eston aqyndarynyń antologııasyn bizge daıyndap berse, esh aqysyz, ádebıetke degen mahabbatpen aýdarma jasar edik. Osylaısha eki el arasyndaǵy ádebı dostyqty nyǵaıtýǵa bolady», - dedi D. Kápuly.
