6 naýryz. Jylnama
Kazinform oqyrman nazaryna 6 naýryzǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ATAÝLY KÚNDER
Búkilálemdik tis dárigeri kúni
1790 jyly Djordj Vashıngtonnyń jeke tis dárigeri Djon Gınvýd stomatologııalyq bor jasap shyǵardy jáne ol osy kúnniń kúntizbege enýine kóp eńbek sińirdi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1917 jyly 1916 jylǵy kóteriliske qatysýshylarǵa raqymshylyq jarııalanyp, ýaqytsha úkimet burynǵy ákimshilik qurylymdarmen qatar oblystyq jáne ýezdik komıssarıattar qura bastady. Torǵaı oblysyna Álıhan Bókeıhan, Jetisýǵa Muhamedjan Tynyshbaev, Oralǵa Halel Dosmuhameduly, al Qostanaı ýezine Ahmed Birimjanuly komıssar bolyp saılandy.
1987 jyly Qazaq KSR Mınıstrler Keńesi men Qazaqstan Kompartııasy OK-niń «Respýblıkada qazaq tilin oqytýdy jaqsartý týraly» jáne «Respýblıkada orys tilin oqytýdy jaqsartý týraly» qaýlylary qatar jaryq kórdi.
1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy men Mysyr Arab Respýblıkasy arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatyldy.
2014 jyly qazaq jáne orys tilderinde «Astana: jenskıı rod» almanahy jaryq kórdi. Onda saıasatta, bızneste, qoǵamdyq salalar jáne ǵylymda, sportta, óner áleminde, aǵartý jáne medıtsınada tolaǵaı tabystarǵa qol jetkizgen qazaqstandyq áıelderdiń ómirbaıandary berilgen.
2014 jyly Berlınde Qazaqstan Respýblıkasynyń ekonomıkalyq jáne mádenı ortalyǵynyń resmı ashylý rásimi ótti. Bul qazaqstandyq-germandyq saýda-ekonomıkalyq, mádenı-gýmanıtarlyq yntymaqtastyǵyn nyǵaıtý men keńeıtýge baǵyttalǵan kezekti qadam boldy. Shara qorytyndysy boıynsha, QR Ulttyq kásipkerler palatasy men Shyǵys german ekonomıka komıteti arasyndaǵy yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy.
2015 jyly Qazaqstan men Monako qylmystyq ister boıynsha ózara quqyqtyq kómek týraly shartqa qol qoıdy.
2016 jyly Qaraǵandy memlekettik ındýstrııa ýnıversıtetiniń oqytýshysy, hımııa ǵylymdarynyń kandıdaty Vladımır Merkýlov ǵylym men ónertabysty damytýǵa qosqan úlesi úshin Alfred Nobel atyndaǵy medalmen marapattaldy.
2019 jyly Amerıkada qazaqstandyq boıjetkenderdiń bastamasymen «Gúlder» bı ansambli quryldy.
2021 jyly Argentınada Dımash Qudaıbergenge arnalǵan shaǵyn oıyn shyǵaryldy. Ánshi jankúıerleri La Era Dimash jańa jobasyn ystyq yqylaspen qabyldady. Oıyn qazaqstandyq oryndaýshynyń ár túrli jastaǵy jankúıerleriniń kóńilinen shyqty. Ol jeńil ári bos ýaqytty qyzyq ótkizýge kómektesedi.
2024 jyly Astanada Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııanyń 25 jyldyǵyna arnalǵan Qazaqstan áıelderiniń forýmy ótti. Qasym-Jomart Toqaev mereıtoıǵa oraı quttyqtaý joldady. Ony komıssııa tóraıymy Aıda Balaeva oqydy.
2024 jyly Qazaqstan ǵylymynyń odan ári damýyn yntalandyrý maqsatynda Ulttyq ǵylym akademııasy Qazaqstan men Ortalyq Azııanyń tuńǵysh áıel akademıgi Náılá Bazanova atyndaǵy arnaıy marapat taǵaıyndady. Bul syılyq ǵylymdaǵy áıelderge arnalady jáne olarǵa olardyń kórnekti jetistikteri men ǵylymı salany damytýǵa qosqan úlesi úshin beriledi.
Náılá Orazǵulqyzy Bazanova (1911-1993) – qazaq áıelderiniń arasynan shyqqan tuńǵysh bıologııa ǵylymdarynyń doktory, professor, fızıolog, akademık. Ol Bishkek (Frýnze) qalasynda dúnıege kelgen. Negizgi eńbekteri iri qara maldyń as qorytý erekshelikteri jáne jas tóldiń bitim-bolmysy men ósip-jetilýin anyqtaýǵa arnaldy. Ǵalymnyń qalamynan aýyl sharýashylyǵyn damytýǵa arnalǵan oqýlyqtar jaryq kórgen.