50 gradýs ystyqqa da qaramaıdy: Metallýrgtiń bir kúni qalaı ótedi
QOSTANAI. KAZINFORM — Nurǵısa Serikov — Rýdnyı qalasyndaǵy «ERG Service» JShS-da úzdiksiz bolat quıý mashınasynyń operatory bolyp jumys isteıdi. Ol alty jyldan beri metallýrgııalyq óndiristiń negizgi tsehtarynyń birinde ter tógip júr. Kazinform tilshisine suhbat bergen Nurǵısa jumystyń aýyrlyǵy men ujymnyń aýyzbirshiligi týraly aıtyp berdi.
Mashaqatty jumystyń mańyzy zor
Úzdiksiz bolat quıý mashınasynyń operatory — metallýrgııalyq zaýytta arnaıy jabdyqty basqaratyn jumysshy. Onyń negizgi mindeti — balqytylǵan metaldy qalyptarǵa dál ári qaýipsiz quıyp shyǵý. Osylaısha, uzyn metall quımalar alynyp, keıin túrli óndiristik ónimderge aınalady.
Bul mamandyq ıesi temperatýrany, metaldyń quıylýyn, mehanızmniń jumysyn jáne daıyndalǵan quımalardyń sapasyn baqylap otyrady. Bul aýyr ári jaýapkershiligi zor jumys. Sebebi jumys óte ystyq temperatýrada júrgiziledi.
Nurǵısa Serikovtiń aıtýynsha, bul mamandyq asqan zeıindilikti, fızıkalyq tózimdilik pen ujymda jumys isteı alý qabiletterin qajet etedi.
— Mashınany bolat quıýǵa daıyndap, quımalardy sýytý protsesin baqylaımyn. Tsehtegi jumys temperatýrasy 45-50 gradýsqa deıin jetedi, ásirese jazda qatty ysıdy. Kúndiz-túni, táýligine 12 saǵattan jumys isteımiz, — deıdi ol.
Operator 120×120 mm jáne 150×150 mm kólemindegi daıyndalǵan bolat quımalardy úzdiksiz baqylap, olardyń salqyndaýyn, krıstallızatordaǵy protsesti jáne naqty ólshem boıynsha kesýdi qadaǵalaıdy. Munyń bári qyraǵylyq pen qaýipsizdik tehnıkasynyń qatań saqtalýyn talap etedi.
— Ár aýysym aldynda jumysqa ruqsat alamyz. Sheber mindetti túrde nusqaýlyq ótkizedi. Barlyq qyzmetker jeke qorǵanys quraldaryn kıip jumys isteıdi, atap aıtqanda arnaıy kıim, kózildirik, ıekbaýy bar kaska. Qozǵalmaly jabdyqpen jumys istegende qaýipti aımaqtardan alys júrýge mindettimiz, — deıdi Nurǵısa.
Onyń aıtýynsha, qaýipsizdik — óndiristegi eń negizgi basymdyq.
— Bul jerde bári qatań baqylaýda. Jıi tekserister júrgizilip, evakýatsııa men alǵashqy kómek boıynsha jattyǵýlar ótkiziledi. Ár qyzmetker tótenshe jaǵdaıda ne isteý kerektigin naqty bilýi kerek. Bul — qur sóz emes, ómirlik qajettilik, — deıdi metallýrg.
Keıipkerimiz metallýrgııa salasyna kezdeısoq kelgen. Munda jumys isteıtin aǵasy oǵan usynys jasap, baǵyn synap kórýge shaqyrǵan. Alǵashynda aýyr soqqanyn ózi de moıyndap otyr.
— Alǵash kelgen kúni-aq «men bul jerde jumys isteı almaımyn» dep oıladym. Sebebi ishi qatty ystyq, metall, shýdan bas aınalady. Biraq úırenip kettim. Mine, osynda júrgenime alty jyldan asty. Bul jumys jaýapkershilik pen shydamdylyqty qalyptastyrady, — deıdi ol.
Jańadan kelgen qyzmetkerler aldymen úsh aı shákirt bolyp jumys isteıdi. Keıin synaqtan ótip, biliktilik dárejesin alady.
— Bizde jospar bar. Soǵan sáıkes táýligine 95 tonna daıyndaımyz. Aı saıyn 2500-2600 tonna aralyǵynda ónim shyǵaramyz. Óndiris úzdiksiz: bir aýysym ketse, ekinshisi keledi. Bul protsess toqtamaıdy. Jyl saıyn qaýipsizdik tehnıkasy, bıiktikte jumys isteý boıynsha qaıta daıarlyqtan ótip otyramyz, — deıdi ol.
Jumyla kótergen júk jeńil
Nurǵısa Serikov úshin tatý, aýyzbirshiligi myqty ujymnyń bir bólshegi bolý — eń mańyzdy qundylyqtardyń biri.
— Bizdiń bólimde alty adam bar. Bir-birimizge senemiz, únemi qoldaımyz. Qıyn sátte kómektesemiz, keńes beremiz. Munda uıymshyldyq tanytpasań bolmaıdy. Jumystan tys kezde de jıi bas qosyp turamyz. Tabıǵatqa shyǵamyz, merekelerdi birge atap ótemiz. Bul ujymdyq rýhty nyǵaıtady, al senimdi serikteriń bolsa — kez kelgen qıyndyqty ońaı eńsere alasyń, — deıdi ol.
Qarbalas jumystan qoly qalt etkende Nurǵısa otbasymen birge ýaqyt ótkizip, fýtbol oınaǵandy unatady. Áýesqoılar arasyndaǵy jarystarǵa da qatysady. Sondaı-aq ózin damytýǵa kóńil bólip júr. Tehnıkaǵa qyzyǵyp, óndiristegi jańa tehnologııalardy qadaǵalap, jiti zerttep júredi.
— Adam bir orynda turyp qalmaýy kerek. Neǵurlym kóp bilseń, jumysta da, ómirde de soǵurlym ózińdi senimdi sezinesiń, — deıdi metallýrg.
Aldaǵy ýaqytta metallýrgııa salasyndaǵy bilimin tereńdetip, oqýyn jalǵastyrýdy da josparlap otyr.
Eske salsaq, osyǵan deıin ulytaýlyq metallýrgter Memleket basshysynyń atynan marapattalǵany habarlanǵan.