5 mamyr. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 5 mamyr kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
63 jyl buryn (1962) E.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy ýnıversıtetiniń rektory, basqarma tóraǵasy Nurlan Orynbasaruly DÝLATBEKOV dúnıege keldi.
1984 jyly E.Bóketov atyndaǵy QarMÝ-dy aıaqtap, 1992 jyly QR ǴA fılosofııa jáne quqyq ınstıtýtynyń aspırantýrasyn támamdady.
Eńbek joly: 1984-1996 jyldary E.Bóketov atyndaǵy QarMÝ-de qylmystyq quqyq jáne krımınologııa kafedrasynda oqytýshy, aǵa oqytýshy, dotsent jáne kafedra meńgerýshisi boldy. 1996-2013 jyldary Qaraǵandy «Bolashaq» ýnıversıtetiniń rektory, «Karlag – bolashaq úshin este saqtaý» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń jetekshisi. 2013-2016 jyldary Qaraǵandy oblystyq máslıhatynyń hatshysy qyzmetin atqarǵan. 2016-2020 jyldary QR Parlamenti Májilisiniń (VI shaqyrylym) depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi boldy.
Qazirgi qyzmetinde 2020 jyldyń tamyz aıynan beri.
Zań ǵylymynyń doktory, professor, QR UǴA korrespondent-múshesi. 150-den astam ǵylymı jumystyń avtory. «Dostyq» (II dárejeli) ordeniniń ıegeri.
63 jyl buryn (1962) ánshi, sazger, zamanaýı hıt-ánderdiń avtory, Brıtandyq kompozıtorlar men án avtorlary akademııasynyń (B.A.C.S.) «Best European Entry» arnaıy marapatynyń, «Tarlan» syılyǵynyń ıegeri Erkesh ShÁKEEV dúnıege keldi.
Burynǵy Kókshetaý oblysynda Rýzaevka aýylynda týǵan.
Mýzykamen kásibı deńgeıde 1987 jyly respýblıkalyq «Jastar daýysy» jas daryndar baıqaýyndaǵy jeńisinen (1-oryn jáne kórermender kózaıymy júldesi) keıin aınalysa bastady. Osy jeńisten keıin ol Tasqyn Oqapov jetekshilik etken «Araı» ansambline oryndaýshy-avtor retinde jumysqa shaqyryldy.
Keıin ol tek jeke ánshilikpen ǵana aınalysyp qoımaı, qazaqstandyq jáne reseılik juldyzdarǵa arnap kóptegen ánder jazdy.
52 jyl buryn (1973) Qazaqstan Respýblıkasynyń Norvegııa koroldigindegi tótenshe jáne ókiletti elshisi Ádil Qapanuly TURSYNOV dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. 1994 jyly Qazaq memlekettik basqarý akademııasyn, 2001 jyly QR SІM Dıplomatııalyq akademııasyn bitirgen.
Eńbek joly: 1994-1996 jyldary – QR SІM halyqaralyq uıymdar jáne halyqaralyq ekonomıkalyq qatynastar basqarmasynyń referenti, attashesi, 1996-1999 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Úndistandaǵy elshiliginde attashe, úshinshi hatshy, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ázerbaıjan Respýblıkasyndaǵy elshiliginde ekinshi hatshy, 1999-2001 jyldary QR SІM Dıplomatııalyq akademııasynyń tyńdaýshysy boldy, 2001-2004 jyldary QR SІM-de túrli basshylyq laýazymdar atqardy. 2004-2008 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Sıngapýr Respýblıkasyndaǵy ýaqytsha senimdi ókili (keńesshi-ýákil), 2008-2009 jyldary QR Prezıdentiniń Ákimshiligi Syrtqy saıasat ortalyǵy meńgerýshisiniń orynbasary, 2009-2012 jyldary QR SІM Eýropa departamentiniń dırektory, 2012-2014 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Grýzııadaǵy ýaqytsha senimdi ókili, Qazaqstan Respýblıkasynyń Grýzııadaǵy elshiliginiń keńesshi-ýákili qyzmetinde boldy. 2015-2016 jyldary QR SІM TMD departamentiniń dırektory, 2016-2019 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Syrtqy saıasat ortalyǵynyń meńgerýshisi, 2019-2022 jyldary – QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasynyń keńesshisi, Elbasy Keńsesiniń Aqparattyq-taldamalyq qamtamasyz etý bóliminiń meńgerýshisi, 2022-2023 jyldary QR Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary qyzmetin atqarǵan.
Qazirgi qyzmetinde 2023 jyldyń qańtar aıynan bastap.
48 jyl buryn (1977) Shymkent qalalyq bilim bóliminiń basshysy Gúlnaz Turalıqyzy SÚLEIMENOVA dúnıege keldi.
Aqtóbe oblysy, Muǵaljar aýdany, Juryn aýylynda týǵan. Q.Jubanov atyndaǵy Aqtóbe memlekettik ýnıversıtetin bitirgen, Qazaq tili men ádebıeti (2001); Q.Jubanov atyndaǵy Aqtóbe memlekettik ýnıversıteti, quqyqtaný (2006); Turan-Astana ýnıversıteti, memlekettik jáne jergilikti basqarý (2017).
Eńbek joly: Aqtóbe qalasy, №30 orta mektepte muǵalimi (1995-2011); Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrligi Bilim jáne ǵylym salasyndaǵy baqylaý komıtetiniń Aqtóbe oblysy boıynsha bilim berý salasyndaǵy baqylaý departamentiniń bilim sapasyn syrttaı baǵalaý bóliminiń bas mamany, Aqtóbe qalasy (2011-2013); Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrligi Bilim jáne ǵylym salasyndaǵy baqylaý komıtetiniń Aqtóbe oblysy boıynsha bilim salasyndaǵy baqylaý departamentiniń Ákimshilik-qarjylyq jumys basqarmasynyń basshysy (2013-2018); Aqtóbe oblysynyń bilim basqarmasy basshysynyń orynbasary (2018-2021); Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrligi Bilim jáne ǵylym sapasyn qamtamasyz etý komıtetiniń Atyraý oblysy boıynsha bilim berý sapasyn qamtamasyz etý basqarmasynyń basshysy (2021-2022); Qazaqstan Respýblıkasy Bilim mınıstrligi Bilim berý sapasyn qamtamasyz etý komıteti tóraǵasynyń orynbasary (2022-2024); «Quantum TECH School» JShS joba jetekshisi (2024-2025).
2025 jyldyń naýryz aıynan beri qazirgi qyzmetinde.
129 jyl buryn (1896-1979) akter, ulttyq kásibı teatr óneriniń negizin qalaýshylardyń biri, Qazaqstannyń Halyq ártisi, KSRO jáne Qazaq KSR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, Sotsıalıstik Eńbek Eri Seráli (Serke) QOJAMQULOV dúnıege keldi.
Qostanaı oblysynyń Qarabalyq aýdanynda týǵan. Troıtskidegi Ýazıfa mektebinde, Orynbor qalasyndaǵy Tatar halyq aǵartý ınstıtýtynda oqyǵan.
Osy jyldary «Musylmandar klýbynda» B.Maılınniń «Qalamqas», «Betim-aý, qudaǵı ǵoı», «Qasqyrbaı», «Neke qııar» t.b. shaǵyn pesalarda rólderdi oınaǵan. 1925 jyly Qyzylorda qalasynda tuńǵysh uıymdastyrylǵan Qazaq drama teatryna I.Baızaqov, Á.Qashaýbaev, E.Ómirzaqov, Q.Qýanyshbaev, J.Shanındermen birge Qojamqulovtyń shaqyrylýy onyń akterlik ómirine dańǵyl jol salǵan eleýli oqıǵa boldy.
Osy tusta sahna ómirinen tájirıbesi mol Qojamqulov teatrdyń alǵashqy rejısseri retinde qyzmet etti. Teatr 1926 jyly qańtardyń 13-de resmı túrde ashylyp, birneshe spektakldi sahnaǵa shyǵardy.
Ol 30-shy jyldardan bastap «Raıhan», «Amangeldi», «Ana týraly ańyz», «Tynyshtyq», «Bizdiń súıikti dáriger», «Aldar kóse», t.b. fılmderge túsip, Qazaqstannyń kıno óneriniń damýyna óz úlesin qosty.
Qojamqulov týraly rejısser Q.Ábýseıitov «Seraǵa» atty derekti fılm túsirse, kompozıtor Á.Beıseýov «Seraǵa týraly ánin» shyǵarǵan. Jezqazǵan qalasyndaǵy mýzykalyq drama teatry men Almatydaǵy bir kóshege esimi berilgen.
Úsh márte Lenın ordenimen, Qazan revolıýtsııasy, 2-shi dárejeli Otan soǵysy, Eńbek Qyzyl Tý, «Qurmet belgisi» ordenderimen, medaldarmen marapattalǵan.