5 qarasha. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 5 qarasha kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
74 jyl buryn (1951) Kýrchatov qalasyndaǵy «ıAdrolyq tehnologııalar parki» AQ-nyń eks-prezıdenti, «QR atom salasynyń eńbek sińirgen qyzmetkeri», tehnıka ǵylymdarynyń kandıdaty, QR Ulttyq ınjenerlik akademııasynyń korrespondent-múshesi Ádil Jıanshahuly TÓLEÝShEV dúnıege keldi.
«Nanotehnologııa salasynda ǵylymı-qoldanbaly zertteýler men ónerkásiptik qoldanýǵa arnalǵan DTs-60 Tsıklotrondyq kesheni» jumysy úshin Birikken ıadrolyq zertteýler ınstıtýty halyqaralyq úkimetaralyq uıymynyń (Dýbna q., RF) birinshi syılyǵynyń laýreaty, «QR Ulttyq ıadrolyq ortalyǵynyń ıAdrolyq fızıka ınstıtýtynyń jetildirilgen tájirıbelik ıadrolyq-fızıkalyq qondyrǵylary bazasynda ıadrolyq jáne radıatsııalyq fızıka salasyndaǵy irgeli zertteýler jáne olardyń negizinde ıadrolyq jáne radıatsııalyq tehnologııalardy qurý» taqyrybyndaǵy jumystary úshin QR Ǵylym jáne tehnıka salasyndaǵy memlekettik syılyǵynyń laýreaty.
Á. Tóleýshevtiń basshylyǵymen radıatsııalyq qaýipti obektiler men aýmaqtardyń, sondaı-aq beıbit ıadrolyq jarylystar men tarıhı lastanýlar ótkiziletin oryndardyń qorshaǵan ortaǵa áser etýinen táýekeldi tómendetýdiń tıimdi tehnologııalary ázirlenip, synaqtan ótti.
140-tan astam ǵylymı jumystardyń, onyń ishinde 12 avtorlyq kýáliktiń, QR 42 patentiniń, RF 33 patentiniń, 22 maqalanyń jáne 39 baıandamanyń avtory.
65 jyl buryn (1960) QR Parlamenti Senatynyń depýtaty, Ekonomıkalyq saıasat, ınnovatsııalyq damý jáne kásipkerlik komıtetiniń múshesi Saǵyndyq Esenǵalıuly LUQPANOV dúnıege keldi.
Atyraý oblysynda týǵan. 1983 jyly Gýrev temir jol tehnıkýmyn, tehnık-elektrık, 1996 jyly Qazaq memlekettik basqarý akademııasy janyndaǵy Almaty naryq ınstıtýtyn, ekonomıka jáne menedjment mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek joly: 1983-1989 jyldary Mańǵyshlaq sıgnal berý jáne baılanys dıstantsııasynyń elektr monteri; elektromehanık, aǵa ınjener, SOB óndiristik ýchaskesiniń basshysy, osy SOB qashyqtyǵynyń Mańǵyshlaq sıgnal berý jáne baılanys dıstantsııasynyń basshysynyń orynbasary, 1991-1999 jyldary Gýrev sıgnal berý jáne baılanys dıstantsııasynyń basshysy, 1999-2002 jyldary Aqjaıyq sıgnal berý jáne baılanystyń bas dıstantsııasynyń dırektory, 2002-2007 jyldary «Qazaqstan temir joly» ulttyq kompanııasy» AQ fılıalynyń dırektory, 2007 jyly «Qazaqstan temir joly» ulttyq kompanııasy» AQ – «Magıstraldyq jeli dırektsııasy» fılıalynyń bas ınjeneri, 2007-2010 jyldary «Atyraý oblysy «Kaspıı» áleýmettik-kásipkerlik korporatsııasy» Ulttyq kompanııasy» AQ ókildiginiń dırektory bolyp qyzmet atqarǵan. 2010 jyly «Kaspıı» áleýmettik-kásipkerlik korporatsııasy» ulttyq kompanııasy» AQ ókildigi tóraǵasynyń orynbasary, 2010-2012 jyldary «Atyraý» áleýmettik-kásipkerlik korporatsııasy» Ulttyq kompanııasy» AQ basqarma tóraǵasy, 2012-2017 jyldary Atyraý oblystyq máslıhatynyń V jáne VI shaqyrylymdarynyń hatshysy, 2017-2018 jyldary Atyraý oblysy ákiminiń birinshi orynbasary, 2018-2020 jyldary «KPI Inc» JShS basqarýshy dırektory boldy.
2020 jyldyń tamyz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
«Qurmet», «Parasat» ordenderimen, «Qurmetti temirjolshy» belgisimen marapattalǵan.
61 jyl buryn (1964) Qazaqstan kınematografshylar odaǵynyń múshesi, Qazaqstannyń halyq ártisi, aktrısa Gúlnar Abdýllaqyzy DOSMATOVA dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin bitirgen.
1985 jyldan «Qazaqfılm» kınostýdııasynyń aktrısasy. Kınodaǵy alǵashqy eleýli róli – «Daladaǵy qýǵyn» fılmindegi Áıgerim. 20-dan astam fılmge túsken. Onyń ishinde «Jeńimpaz», «Merekeniń úsh kúni», «Kardıogramma», «Adam taǵdyry», otandyq teleserıal «Toǵysqan taǵdyrlar» jáne basqalar bar.
«Adam taǵdyry» fılmindegi róli úshin 1985 jyly Mınskide (Belarýs) ótken Búkilodaqtyq kınofestıvalda «Eń úzdik áıel beınesi» júldesin ıelengen.
2000 jyly «Jyl tańdaýy» baıqaýynda «Jyldyń úzdik aktrısasy» atandy.
53 jyl buryn (1972) «QazAgrEks» AQ basqarma tóraǵasy Bolat Serikuly JUMABEKOV dúnıege keldi.
Aqmola oblysynyń Kýıbyshev aýylynda dúnıege kelgen. Aqmola aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn agronom mamandyǵy boıynsha bitirgen (1995), M. Qozybaev atyndaǵy Soltústik Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetin zań bakalavry mamandyǵy boıynsha bitirgen (2006).
Eńbek joly: «K.S.Jumabekov» sharýa qojalyǵynda agronom (1995-1997); Tımırıazev aýdany ákimi apparatynda bas jer ólsheýshi (1997-1998); Tımırıazev aýdandyq jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń bas mamany (1998-1999); Jer resýrstary jónindegi memlekettik ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń jer-kadastr bıýrosynyń basshysy (1999); Tımırıazev aýdany boıynsha aýyl sharýashylyǵy departamentiniń bas jer ólsheýshisi (1999); Tımırıazev aýdanynyń jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń tóraǵasy (1999-2005); Tımırıazev aýdanynyń aýyl sharýashylyǵy jáne jer qatynastary bóliminiń basshysy (2005-2007); Soltústik Qazaqstan oblysy Tımırıazev aýdanynyń ákimi (2007-2009); Soltústik Qazaqstan oblysy ákimi apparatynyń basshysy (2009-2011); Qazaqstan Respýblıkasy Soltústik Qazaqstan oblysy ákiminiń orynbasary (2011-2012); Petropavl qalasynyń ákimi (2012-2013); JELS-ASTANA JShS kommertsııalyq dırektory (2014); Soltústik Qazaqstan oblysy Qyzyljar aýdanynyń ákimi (2014 – 2018); Soltústik Qazaqstan oblysy Ǵabıt Músirepov aýdanynyń ákimi (2018-2019); Petropavl qalasynyń ákimi (2019-2022).
Qazirgi qyzmetin 2024 jyldyń aqpanynan beri atqaryp keledi.
51 jyl buryn (1974) QR Prezıdenti Ákimshiliginiń memlekettik ınspektory Sáýle Ordabaıqyzy NURǴOJINA dúnıege keldi.
Aqmola oblysynda dúnıege kelgen. Sh.Ýálıhanov atyndaǵy Kókshetaý ýnıversıtetin; QR Qarjy polıtsııasy akademııasyn; QR Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasyn bitirgen, Memlekettik jáne jergilikti basqarý magıstri.
Eńbek joly: býhgalter (1991); «Gorkommýnhoz» memlekettik kásipornynyń aýmaqtyq komıtetiniń tóraǵasy (2000); Astana qalasy Saryarqa aýdany ákimi apparatynyń ishki saıasat jáne áleýmettik sala bóliminiń jetekshi mamany, bas mamany; Astana qalasy Saryarqa aýdany ákimi apparatynyń ishki saıasat jáne kásipkerlikti qoldaý bóliminiń meńgerýshisi (2003-2005); Astana qalasy Saryarqa aýdany ákimi apparatynyń áleýmettik sala jáne kásipkerlik bóliminiń meńgerýshisi (2005-2012); Astana qalasy Saryarqa aýdany ákiminiń apparat basshysy (2012); Astana qalasy Saryarqa aýdany ákiminiń orynbasary (2012-2015); Astana qalasy Jumyspen qamtý jáne áleýmettik qorǵaý departamenti basshysynyń orynbasary (2015-2019); Astana qalasy Jumyspen qamtý jáne áleýmettik qorǵaý departamentiniń basshysy (2019).
«Qazaqstan Respýblıkasynyń 20 jyldyǵy» mereıtoılyq medalimen marapattalǵan (2011).
47 jyl buryn (1978) Qaraǵandy oblysy ákiminiń orynbasary Rýslan Aıtykenuly KENJEBEKOV dúnıege keldi.
Qaraǵandy oblysy, Aqtoǵaı aýdany, Qyzylaraı aýylynda dúnıege kelgen. E.A. Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin quqyqtaný mamandyǵy boıynsha bitirgen (1999); Qaraǵandy «Bolashaq» ýnıversıtetin bitirgen, ekonomıka jáne bıznes bakalavry; QR Joǵarǵy Soty janyndaǵy Ádilet akademııasyn bitirgen (2017), quqyq magıstri.
Eńbek joly: L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ýnıversıtetiniń qylmystyq quqyq jáne is júrgizý kafedrasynyń oqytýshysy (2000); Qaraǵandy oblysy Abaı aýdandyq bilim berý bóliminiń mektep ádiskeri (2002); Qaraǵandy oblysy Abaı aýdany ákimi apparatynyń bas sport mamany (2002-2004); Qaraǵandy qalasy, Qaraǵandy oblystyq týrızm jáne sport komıtetiniń Balalar men jasóspirimder sporttyq jekpe-jek óneri mektebiniń sambo jattyqtyrýshysy jáne muǵalimi (2004-2005); Temirtaý qalasy Ádilet departamentiniń uıymdastyrýshylyq, baqylaý jáne kadr jumysy bóliminiń normatıvtik quqyqtyq aktilerdi tirkeý bóliminiń jetekshi mamany (2005-2007); Qaraǵandy oblysy Ádilet departamentiniń Temirtaý qalasy Ádilet departamenti basshysynyń orynbasary (2007-2008); Qaraǵandy oblysy Ádilet departamentiniń uıymdastyrýshylyq, baqylaý jáne kadr jumysy bóliminiń basshysy (2008-2009); Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Soty janyndaǵy Sot ákimshiligi komıtetiniń ishki ákimshilik bóliminiń bas sarapshysy (2009); Balqash qalasy, «Orıon-04» JShS dırektorynyń orynbasary (2009); Qaraǵandy oblysy Ulytaý aýdandyq №2 sotynyń keńse meńgerýshisi (2009-2010); QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń Qorǵanys jáne quqyq qorǵaý bóliminiń bas konsýltanty (2010-2012); Básekelestikti qorǵaý agenttiginiń Qaraǵandy oblysy boıynsha monopolııaǵa qarsy ınspektsııasy bastyǵynyń orynbasary (2012-2013); QR Básekelestikti qorǵaý agenttiginiń Qaraǵandy oblysy boıynsha monopolııaǵa qarsy ınspektsııasynyń bastyǵy (2013-2014); QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Qaraǵandy oblysy boıynsha Tabıǵı monopolııalardy retteý, básekelestikti jáne tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý departamenti bastyǵynyń orynbasary (2014-2018); QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Almaty oblysy boıynsha Tabıǵı monopolııalardy retteý, básekelestikti jáne tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý departamentiniń bastyǵy, Taldyqorǵan (2018-2019); QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Adamı resýrstar departamentiniń dırektory (2019); QR Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttiginiń Qaraǵandy oblysy boıynsha básekelestikti qorǵaý jáne damytý departamentiniń basshysy (2019-2021); Aqmola oblysy ákiminiń keńesshisi (2022); QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Memlekettik qyzmet jáne kadr saıasaty bóliminiń konsýltanty (2022-2023); Qaraǵandy oblysy Aqtoǵaı aýdanynyń ákimi (2023-2024); QR Úkimeti Apparatynyń Óńirlik damý jáne baqylaý departamentiniń aımaqtyq ınspektory (2024); «ORKENDEU» bıznes jáne ınfraqurylymdy damytý» zańdy tulǵalar birlestiginiń monopolııaǵa qarsy saıasat komıtetiniń tóraǵasy (2024-2025).
2025 jyldyń shilde aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
38 jyl buryn (1987) QR Ónerkásip jáne qurylys vıtse-mınıstri Rahymjan Erjanuly ISAQULOV dúnıege kelgen.
«Bolashaq» baǵdarlamasy boıynsha Londonnyń Roıal Holloveı ýnıversıtetin «ekonomıka jáne menedjment bakalavry» mamandyǵy boıynsha, Jas kóshbasshylar baǵdarlamasy aıasynda Japonııa úkimetiniń grantymen Ulttyq aspıranttyq saıası zertteýler ınstıtýtyn memlekettik basqarý magıstri mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek jolyn QR Prezıdenti ákimshiliginde túrli laýazymdardy atqaryp bastady. QR Prezıdenti Ákimshiliginiń memlekettik baqylaý jáne uıymdastyrý-aýmaqtyq jumys bóliminiń memlekettik ınspektory boldy.
2018-2020 jyldary Batys Qazaqstan oblysy ákimi apparatynyń basshysy, 2020 jyly QR Aqparat jáne áleýmettik damý mınıstriniń keńesshisi, 2020-2022 jyldary Astana qalasy ákimi apparatynyń basshysy, 2022-2023 jyldary QR Aqparat jáne áleýmettik damý mınıstrliginde Apparat basshysy qyzmetin atqardy.
2024 jyldyń qarasha aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
29 jyl buryn (1996) qazaq voleıbolshysy, voleıboldan Qazaqstan ulttyq quramasynyń múshesi Sabına Abaıqyzy ALTYNBEKOVA dúnıege keldi.
Aqtóbe qalasynda týǵan. Ál-Farabı atyndaǵy qazaq ulttyq ýnıversıtetin bitirgen.
Sabına mektep qabyrǵasynan bastap voleıbol oınaı bastaǵan. Qalalyq, oblystyq baıqaýlarǵa qatysty. Onyń áýesqoılyq mansaby 2008 jyldan bastaý alady. Alǵash jergilikti «Qazhrom» voleıbol klýbynyń quramynda oınady. 2013-2014 jylǵy voleıbol maýsymynda komandasyna eldiń joǵary voleıbol lıgasynyń kúmis júldesin jeńip alýǵa kómektesti. Boıjetken 17 jasynda jasóspirimder arasyndaǵy Qazaqstan quramasyna qabyldandy. 2012 jyly Qazaqstan jastar quramasyn basqardy (Azııa chempıonatynda 7 oryn). 2014 jyly 23 jasqa deıingi quramanyń kapıtany (Azııa chempıonatynda 6 oryn), 2015 jyly «Japon áıelder lıgasynyń úzdik oıynshysy» ataǵyn aldy. Voleıboldan áıelder arasyndaǵy álem chempıonatynda azııalyq jankúıerlerdiń kózine túsip, onda kópshilik jas sulýdy japondyq anıme keıipkerine uqsatty. 2016-2019 jyldary Almaty qalasynyń ulttyq áıelder lıgasynyń quramynda bolyp, 2019 jyly arab áıelder voleıbol lıgasynda óner kórsetti.