4 tamyz. Jylnama
ASTANA. KAZINFORM - Kazinform oqyrman nazaryna 4 tamyzǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ATAÝLY KÚNDER
Qazaqstandaǵy kólik qyzmetkerleri kúni
Jyl saıyn tamyz aıynyń birinshi jeksenbisinde toılanady. Onyń resmı mártebesi bar jáne 1998 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵymen bekitilgen Qazaqstan Respýblıkasynyń kásibı merekeleriniń tizbesine engizilgen. Bul mereke avtomobıl, temir jol, sý jáne áýe kóligi ókilderin biriktiredi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1974 jyly kórnekti qazaq prozashysy Ábdijámil Nurpeıisovtiń Birinshi dúnıejúzilik soǵys pen 1918-1920 jyldardaǵy azamat soǵysy jyldaryndaǵy Qazaqstanda bolǵan oqıǵalardy qamtıtyn «Qan men ter» atty tarıhı-revolıýtsııalyq trılogııasy KSRO Memlekettik syılyǵymen marapattaldy.
2003 jyly Astanadaǵy Respýblıkalyq klınıkalyq aýrýhanada álemde alǵash ret julyn nerv kletkasyn transplantatsııalaý operatsııasy jasaldy.
Sırıngomıelııamen (julynnyń atrofııasy) naýqasqa operatsııa sátti ótti. Operatsııadan keıingi ekinshi kúni naýqasta sońǵy eki jyl boıy bolmaǵan aıaq-qoldarynda sezimtaldyq paıda boldy.
2004 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń ishki saıasat bóliminiń quramynda Qazaqstan halqy Assambleıasynyń hatshylyǵy quryldy.
Qazaqstan halqy Assambleıasy hatshylyǵy qyzmetiniń negizgi baǵyttary: Assambleıa qyzmetin qamtamasyz etý; Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń etnosaralyq qatynastar salasyndaǵy ókilettikterin iske asyrýdy qamtamasyz etý; Prezıdenttiń saıası máseleler boıynsha qyzmetin aqparattyq-taldamalyq qamtamasyz etý.
2011 jyly «Juldyz» balalar qoǵamdyq uıymdarynyń respýblıkalyq odaǵy Qazaqstan Respýblıkasy Tuńǵysh Prezıdentiniń Mýzeıine altyn qylysh syıǵa tartty. Ol 2008 jyly shildede Qyrǵyz Respýblıkasynda ótken Ujymdyq qaýipsizdik sharty uıymyna múshe elderdiń jas patrıottarynyń halyqaralyq jıynynyń resmı joǵary nagradasy retinde qabyldandy.
2016 jyly Almatyda perzenthanalar men perınataldyq ortalyqtarǵa arnalǵan jańa medıtsınalyq qyzmet iske qosyldy. Ol arnaıy bilezikke basylǵan jáne náresteniń qoldary men aıaqtaryna bekitilgen elektrondy nusqaǵa bala týraly barlyq qajetti derekterdi engizý arqyly týylǵan nárestelerdi anyqtaýǵa arnalǵan. Qyzmettiń arqasynda bilezikterdi qaıta jabystyrý jáne balany aýystyrý faktory joıylady, óıtkeni bilezikte bilezikti joǵaltý nemese derekterdi burmalaý faktoryn boldyrmaıtyn arnaıy ysyrma bar.
2016 jyly HHHІ Jazǵy Olımpıada oıyndarynyń astanasy Brazılııanyń Rıo-de-Janeıro qalasynda Qazaqstan Respýblıkasynyń týy kóterildi. Rıoda Qazaqstannyń namysyn 104 sportshy qorǵady. Olımpıadada rekordtyq medaldar jıyntyǵy sarapqa salyndy (306) jáne rekordtyq sany (207) elder qatysty.
2017 jyly Qazaqstanda alǵash ret Áskerı-áýe kúshteri ushqyshtaryn ES-145 tikushaǵynyń ushý navıgatsııalyq protsedýralyq trenajerynda (FNPT III) tájirıbelik oqytý bastaldy, bul ekıpajdardyń kásibı daıyndyǵynyń sapasyn jáne jalpy ushý qaýipsizdigin arttyrýǵa múmkindik beredi.
Trenajer ushqyshtarǵa naqty jaǵdaılarda ushý stsenarıılerin dál qurastyra otyryp jattyǵýǵa, sondaı-aq ártúrli tótenshe jaǵdaılarda jáne qıyn meteorologııalyq jaǵdaılarda, atap aıtqanda taýly aımaqtarda jáne qalalyq ortada praktıkalyq áreketterdi oryndaýǵa múmkindik beredi.
2018 jyly Astanada «Shekarasyz sport» jobasy aıasynda erekshe qajettilikteri bar adamdardyń qatysýymen «Blind Race Astana - Paris» biregeı velomarafony bastaldy. Velomarafon alty memleketti – Qazaqstan, Reseı, Belarýs, Polsha, Germanııa, Frantsııany – barlyǵy Eýrazııanyń 30 qalasyn basyp ótti.
Velomarafonnyń ereksheligi soqyrlar men nashar kóretin veloshabandozdardan quralǵan komanda 5000 shaqyrymnan astam qashyqtyqty baǵyndyrýǵa májbúr boldy.
2018 jyly Armenııada Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń komandasy «Dostastyq jaýyngeri» halyqaralyq áskerı-kásiptik jarysynda birinshi oryndy ıelendi, onda Armenııa, Belarýs, Grekııa, Iran qarýly kúshteriniń komandalary, Qazaqstan men Reseı qatysty.
2022 jyly 14 jastaǵy qaraǵandylyq Aıbek Qasymhanov Grýzııada ótken halyqaralyq mýzykalyq baıqaýda Gran-prı jeńip aldy, onyń esimi de «Qazaqstannyń altyn balalary» kitabyna endi.
2023 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-Mınıstri Álıhan Smaıylov Abaı, Shyǵys Qazaqstan, Qaraǵandy jáne Ulytaý oblystarynyń orta bıznes ókilderimen keńes ótkizdi. Qazaqstandyq kásiporyndar munaı-gaz ónerkásibi taýarlaryna, qurylys materıaldaryna, kıim-keshek pen tyńaıtqyshtarǵa suranysty qamtamasyz ete otyryp, ishki naryqqa óńdeý ónerkásibi ónimderin jetkizýdi 46 mıllıard dollardan astamǵa arttyra alady. Kásipkerlikti qoldaý úshin Úkimet ınfraqurylymdy damytý, jeńildikti qarjylandyrýdy qamtamasyz etý, salyq jeńildikteri men sýbsıdııalar beretin kelisim-sharttar jasasýdy yntalandyrý sharalaryn qabyldaýda. Bıznes ókilderi qýattylyǵy jylyna 40 myń tonnadan astam ónim shyǵaratyn metall buıymdaryn ystyqtaı myryshtaý zaýytynyń qurylysy, 10 myń bas malǵa arnalǵan mal sharýashylyǵy keshenin qurý, bilim berý keshenin salý jobalarymen tanystyrdy.
