4 qyrkúıek. QazAqparat kúntizbesi
ATAÝLY KÚNDER
Qazaqstanda munaı-gaz kesheni qyzmetkerleriniń kúni
Bul kásibı mereke qyrkúıektiń birinshi jeksenbisinde atalyp ótiledi. Atalmysh merekeniń tarıhy sovet dáýirinen bastaý alǵan. Al Táýelsiz Qazaqstanda resmı túrde kásibı mereke retinde Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵymen 2003 jyly bekitildi. Sondaı-aq, bul mereke munaı jáne gaz ındýstrııasynda eńbek etetin barlyq jumysshylarǵa arnalady. Armenııa, Belarýs, Qyrǵyzstan, Moldova men Reseıde de atalyp ótiledi.
Halyqaralyq thekvondo kúni
Búkilálemdik thekvondo federatsııasy 2006 jyly Hoshımınde (Vetnam) ótken Bas assambleıada bekitti. Bul datanyń tańdap alynýy kezdeısoq emes, óıtkeni 1994 jyly dál osy 4 qyrkúıekte Halyqaralyq olımpıada komıteti thekvondony olımpıadalyq sport túrleri qataryna qabyldaǵan bolatyn. Alǵash ret thekvondo boıynsha júldeler 2000 jyly Sıdneıdegi jazǵy Olımpıada oıyndarynda sarapqa salyndy.
ESTE QALAR OQIǴALAR
2009 jyly BUU-nyń Qazaqstandaǵy damý baǵdarlamasy jáne «Samuryq-Energo» AQ elimizde jel jáne kún elektr stantsııalaryn salý jobalaryn iske asyrý úshin jańartylatyn energııa kózderin paıdalaný salasyndaǵy yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıdy.
2009 jyly Astanada alǵash ret ákimdik aldyndaǵy alańda «Halyqtar dostyǵy-2009» V Halyqaralyq avtosherýi bastaldy. Shara «Mercur Auto», «Volkswagen AG» kompanııalarynyń qoldaýymen uıymdastyryldy. Astana – Býrabaı – Kókshetaý – Qostanaı – Aqtóbe – Oral baǵyty boıynsha ótken marshrýttyń jalpy uzyndyǵy 2086 shaqyrymdy qurady.
2010 jyly TMD jáne Baltyq elderiniń 14-shi ulttyq kınematografııa forýmynda qazaqstandyq rejısser Rashıd Nuǵmanovtyń «Igla. Remıks» týyndysynyń tusaýkeseri boldy. «Igla» fılimine rejısserdiń ertede túsirilgen materıaldary, sondaı-aq komıkster, grafıkalyq elementter qosyldy.
2013 jyly Qazaqstan Sankt-Peterbýrgtaǵy «TOP-20» sammıtine EýrAzEQ, Kedendik odaq jáne TMD ókili retinde shaqyryldy.
2016 jyly Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev Qytaıdaǵy G20 Sammıtine qatysyp, sóz sóıledi. Jınalǵandarǵa arnaǵan sózinde Nursultan Nazarbaev G20 sammıtiniń úmitke toly kúrdeli kezeńde ótip otyrǵanyn atap ótti. Nursultan Nazarbaev G20 sammıti aıasynda ekijaqty kezdesýler de ótkizdi. Atap aıtqanda, Nursultan Nazarbaev Reseı Federatsııasynyń Prezıdenti V. Pýtınmen, Frantsııa Prezıdenti F. Ollandpen, Germanııanyń Federaldy kantsleri A. Merkelmen, Amerıka Qurama Shtattarynyń Prezıdenti Barak Obamamen jáne t.b. kezdesti.
2016 jyly elordada Astana Marafon halyqaralyq deńgeıdegi aýqymdy sport sharasy – qaıyrymdylyq marafony bastaldy. Іs-sharaǵa 4500 adam qatysty. Sonyń ishinde álemniń 25 elinen (AQSh, Frantsııa, Italııa, Japonııa, Aýstralııa, Germanııa, Iran, Irlandııa, Belgııa, Reseı, Brazılııa, Estonııa, Qytaı, Ońtústik Koreıa, Túrkııa, Grekııa, Kanada, BAÁ, Nıderland jáne basqa da elder) kelgen sportshylar boldy.
2019 jyly Nur-Sultanda Azııa qurlyǵynda ornalasqan elder arasyndaǵy ádebı jáne mádenı baılanystardy nyǵaıtýǵa jáne odan ári damytýǵa baǵyttalǵan Azııa elderi jazýshylarynyń alǵashqy Forýmy ótti. Іri halyqaralyq is-sharaǵa alǵash ret Qytaı, Úndistan, Reseı, Iran, Japonııa, Túrkııa, Saýd Arabııasy, Birikken Arab Ámirlikteri, Izraıl, Ońtústik Koreıa, Ońtústik-Shyǵys jáne Ortalyq Azııa elderi sııaqty Azııanyń 44 eliniń ókilderi qatysty. Forým qorytyndysy boıynsha forým delegattarynyń Azııa ádebıetin damytý máseleleri boıynsha memleketter basshylary men Azııa úkimetterine ádebı jobalardy qoldaý týraly usynystarymen úndeýi qabyldandy.
2020 jyly Shyǵys Qazaqstandaǵy Eleke Sazy alqabynda arheologtar saq qoǵamy bıleýshisiniń at ábzelderin tapty. Jıyntyqtyń ishinde barlyǵy 850 buıym boldy. Daıyndaý tehnologııasy, materıaldary, pishinderi men sıýjetteri boıynsha altyn buıymdar b.z.d. V-IV ǵasyrlarǵa jatyp, Tarbaǵataı saqtarynyń óner eskertkishteri sanalady. Zergerlik buıymdardyń biregeıligi daralyǵynda, baılyǵynda, sapaly oryndalýynda baıqalady.
2020 jyly Ázerbaıjan, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Túrkııa jáne Ózbekstannyń birinshi túrkitanýshy stýdentterdiń Quryltaıy ótti. Onda túrkitaný mamandyǵy boıynsha bilim alyp jatqan stýdentter baıandama oqyp, folklor, ádebıet, til bilimi, túrki halyqtarynyń salt-dástúrleri jónindegi zertteýleri týraly oılarymen bólisti. Bul quryltaı – Túrkologııa kafedralary keńesiniń otyrysynda qabyldanǵan sheshimderdiń oryndalýynyń jemisi.
2021 jyly Tokıoda ótken Paralımpıada oıyndaryna 25 sportshy qatysyp, Qazaqstan Paralımpıada oıyndarynyń medaldary – «altyn», eki «kúmis» jáne bir «qola» boıynsha tarıhı rekord ornatty. Olar - paýerlıftshi Davıd Degtıarev, dzıýdoshylar Temirjan Dáýlet, Ánýar Sarıev, Zarına Baıbatına, sýda júzýden Nurdáýlet Jumaǵalı.
2021 jyly Taraz qalasynyń turǵyny Qyzyl juldyz aýylynyń janynan bir ýys kóne moneta taýyp alǵan. Tabylǵan zattar usaq kesekterge kesilgen. Ǵalymdar ony belgili bir saýdagerge tıesili dep boljady.