31 jeltoqsan. Týǵan kún ıeleri

NUR-SULTAN. QazAqparat - Búgin, ıaǵnı 31 jeltoqsan kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

108 jyl buryn (1913-1975) ádebıetshi-ǵalym Ábýsaǵıt (Ábish) Musylmanqululy JIRENShIN dúnıege kelgen.

Semeı oblysynda (qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysy Abaı aýdanynda) týǵan. Tashkenttegi Ortalyq Azııa ınstıtýtyn, Máskeýdegi Gorkıı atyndaǵy Ádebıet ınstıtýtyn bitirgen. Onyń atalary qolyna bılik ustaǵan, myqty áýletten boldy. Atasy bı, bolys bolyp, Abaıdyń kómekshisi, nıettesi edi. Ózi bala kúninde moldadan saýat ashyp, 11 jasynda orys mektebinen bilim alǵan. 1928 jyly Semeıdegi aýyl sharýashylyǵy tehnıkýmynda oqydy. Qazaq halqynyń basyna túsken zobalań jyldary, asharshylyq pen qýǵyn-súrginniń saldarynan Jırenshınder otbasy 1930-y jyldary Termezge ketip, 1933 jyly Tashkentke barǵan. Ol jaqtan qazaqstanǵa 1930 jyldardyń aıaǵynda oralǵan.

Ol Qazaqstan ǵylymı-zertteý qoǵamynyń tóraǵasy, Qazaq KSR Ortalyq murajaıynyń dırektory, Qazaqstan Memlekettik kitaphanasynyń dırektory bolyp, Respýblıkalyq kitap saýda birlestigin basqarǵan. Abaı murasyn alǵash zertteýshilerdiń biri. Onyń «Abaı - qazaq halqynyń oıshyly», «Abaı jáne orystyń uly demokrattary», «Qazaq kitaptarynyń tarıhynan» atty monografııalyq eńbekteri jaryq kórgen.

107 jyl buryn (1914-1974) jazýshy, aýdarmashy, ǵalym, fılologııa ǵylymdarynyń kandıdaty Áben SATYBALDIEV dúnıege keldi.

Taraz qalasynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetin (ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti) bitirgen.

1939-1962 jyldary - «Ońtústik Qazaqstan» oblystyq gazetiniń ádebı qyzmetkeri, bólim meńgerýshisi, «Sotsıalıstik Qazaqstan» («Egemen Qazaqstan») gazetiniń menshikti tilshisi, bólim meńgerýshisi, «Ara» - «Shmel» jýrnalynyń jaýapty hatshysy, «Juldyz» jýrnaly bas redaktorynyń orynbasary, «Qazaq ádebıeti» gazetiniń bas redaktory. 1968-1974 jyldary Qazaq KSR Ǵylym Akademııasy Til bilimi ınstıtýtynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri, Qazaq Sovet entsıklopedııasy bas redaktorynyń birinshi orynbasary qyzmetterin atqarǵan. «Rýhanı qazyna» ǵylymı eńbekter jınaǵynyń, «Aqmaral» áńgime, ocherkter jınaǵynyń avtory. I.Goncharovtyń «Jar» romanyn, B.Polevoıdyń «Naǵyz adam týraly ańyz», F.Gladkovtyń «Balalyq shaq» povesterin, A.Qahardyń «Qyshtaq», Sh.Rashıdovtyń «Daýyldan da kúshti» romandaryn qazaq tiline aýdarǵan.

97 jyl buryn (1924-1991) ǵalym, ónertaný ǵylymdarynyń kandıdaty, professor Ǵafýra Nurǵalıqyzy BISENOVA dúnıege keldi.

Batys Qazaqstan oblysy Aqjaıyq aýdanynda týǵan. Oral pedagogıkalyq ınstıtýtyn (M.Ótemisov atyndaǵy Batys Qazaqstan memlekettik ýnıversıteti), Almaty konservatorııasyn (Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq ulttyq konservatorııasy) bitirgen.

Oral pedagogıkalyq ınstıtýty fızıka-matematıka fakýltetiniń oqytýshysy bolǵan. 1953-1967 jyldary - Qazaq radıosynyń kórkemdik jetekshisi, Qazaqstan Kommýnıstik partııasy Ortalyq Komıteti úgit-nasıhat bóliminiń nusqaýshysy. 1967 jyldan Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq ulttyq konservatorııasynyń ǵylymı jumystar jónindegi prorektory, qazaq mýzykasy men folklor kafedrasynyń professory qyzmetterin atqarǵan. Ǵylymı eńbekteri qazaqtyń halyq mýzykasyn zertteýge, negizinen Abaıdyń án shyǵarmashylyǵyna arnalǵan.

50 jyl buryn (1971) QR Prezıdenti Ákimshiliginiń aımaqtyq-uıymdastyrý jáne memlekettik baqylaý jumystary bóliminiń memlekettik ınspektory Qalılla Nasýrlauly ABDOLLAEV dúnıege keldi.

Jambyl oblysynyń týmasy. Jambyl jeńil jáne tamaq ónerkásibi tehnologııalyq ınstıtýtyn (ınjener-ekonomıst) jáne M.H.Dýlatı atyndaǵy Taraz memlekettik ýnıversıtetin (zańger) bitirgen.

1994-2002 jyldar aralyǵynda Jambyl oblysynda qarjy júıesi mekemelerinde ár túrli basshylyq qyzmet atqardy. 2002-2004 jyldary QR Qarjy mınıstrliginiń Salyq komıteti salyqtyq ákimshilendirý basqarmasynyń bastyǵy boldy. 2004-2005 jyldary Astana qalasy boıynsha salyq komıteti tóraǵasynyń orynbasary; 2005-2008 jyldary Qostanaı oblysy boıynsha salyq komıtetiniń tóraǵasy; 2008-2012 jyldary Soltústik Qazaqstan, Pavlodar, Mańǵystaý oblystary boıynsha salyq departamentiniń bastyǵy; 2012-2013 jyldary Mańǵystaý oblysy ákiminiń orynbasary boldy. 2014-2017 jj. QR Qarjy mınıstrliginiń Memlekettik satyp alýlar komıteti tóraǵasynyń mindetin atqarýshy bolyp qyzmet atqardy.

Qazirgi qyzmetinde – 2017 jyldan bastap.

40 jyl buryn (1981) Qyzylorda oblysy prokýrorynyń orynbasary Nurlan Ermekbaıuly ERMANOV dúnıege keldi.

Shymkent qalasynda týǵan.

1999-2001 j.j – Shymkent qalasyndaǵy QR Іshki Іster Departamentiniń zań kolledjinde «quqyq qorǵaý» mamandyǵyn alǵan. 2001-2004 j.j – Qazaq gýmanıtarlyq Zań ýnıversıtetinde «quqyqtaný» mamandyǵyn alǵan. 2016-2018 j.j. – Aýdandyq ákimshilik ınnovatsııalyq ýnıversıtetinde zań ǵylymdarynyń magıstri dárejesin ıemdengen. 2006 jyldan bastap Qyzylorda oblystyq prokýratýra organdarynda qyzmetin bastaǵan. 2008-2012 j.j. – Qyzylorda kólik prokýrorynyń orynbasary qyzmetin atqarǵan. 2018-2019 j.j. – Aqmola oblysy Atbasar aýdanynyń prokýrory qyzmetin atqarǵan. 2019 jyldan bastap Qyzylorda oblysy prokýrorynyń orynbasary qyzmetin atqarady.