30 mamyr. Jylnama
Kazinform oqyrman nazaryna 30 mamyrǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
1953 jyly «Dýdar-aı» operasy alǵash ret Qazaq akademııalyq opera jáne balet teatrynda qoıyldy. Lıbrettony A.Hangeldın, mýzykasyn E.Brýsılovskıı jazǵan, rejısseri – Q.Baıseıitov. Orys qyzy Marııam men qazaq jigiti arasyndaǵy názik mahabbat sezimi «Dýdar-aı» áni arqyly beriledi. Kompozıtor qazaq, orys án-kúıleriniń yrǵaqtary men ıntonatsııalaryn keńinen paıdalana otyryp, eki halyqqa túsinikti, ortaq mýzykalyq tildi tabýǵa talpynys jasaǵan. Leıtmotıv retinde qoldanǵan «Dýdar-aı», «O, sen keń dala», «Eh ty dolıa» ánderiniń tóńireginde órbigen áýez, sazdar shyǵarmanyń ón boıyna kórik beredi. Operanyń premerasynda Dýman partııasyn Á.Úmbetbaev, Marııa partııasyn E.Eponeshnıkova oryndaǵan.
1995 jyly tarazdyq horeograf, bıshi Ǵabı Ismaılovtyń «Modern-Baleti» quryldy. Ǵ.Ismaılovtyń sheberhanasynda ártúrli jastaǵy tárbıelenýshiler – balalar da, eresekter de balet ónerine úırenedi.
2000 jyly Almatyda Respýblıka saraıynda «Dástúrler syılyǵy» festıvali aıasynda Aral teńizi problemasyna arnalǵan «Taqyr» alǵashqy qazaq rok-opera-baletiniń premerasy ótti.
2003 jyly Sankt-Peterbýrg qalasynda qazaqtyń uly aqyny Jambyl Jabaevtyń eskertkishi ashyldy. Bul eskertkish – Qazaqstan halqynyń Peterbýrgtiń 300 jyldyǵyna jasaǵan syıy.
2006 jyly QR Prezıdentiniń Muraǵatynda «Hasen Ózdenbaev: azamat, aýdarmashy, jýrnalıst. Estelikter jınaǵy» kitabynyń tusaýkeser rásimi bolyp ótti. Belgili aýdarmashy, jýrnalıst Qazaq KSR-iniń eńbek sińirgen mádenıet qyzmetkeri Hasen Ózdenbaev 1937-1938 jyldardaǵy stalındik zobalańdy basynan ótkergen. Estelikter jınaǵyna muraǵatqa qabyldanǵan qoljazba men qazaqtyń aıaýly uldary S. Máýlenovtiń, Ǵ. Qaıyrbekovtiń ár jyldary baspasóz betterinde jarııalanǵan maqalalary men zamandas inileri – belgili abaıtanýshy ǵalym J. Ysmaǵulov pen S. Ásipulynyń estelikteri engizilgen. H.Ózdenbaev uzaq jyldar boıy jýrnalıstıka salasynda qyzmet etti. 1938 jyly repressııaǵa ushyraǵan. 1955 jyldan bastap QazTAG (qazirgi «QazAqparat» HAA) agenttiginde uzaq jyldar boıy qyzmet etti.
2009 jyly Almatydaǵy Respýblıka alańynda qymyzdyń 6000 jyldyq tarıhyna arnalǵan alǵashqy «Qymyzmuryndyq» festıvali ótti.
2011 jyly jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat 16:35-te «Baıqońyr» ǵarysh aılaǵyna Máskeýden «KazSat-2» ǵarysh apparatyn jetkizgen «Rýslan» atty AN-124 ushaǵy «ıÝbıleınyı» aerodromyna kelip qondy.
2012 jyly Astana qalasynyń jas turǵyny Bıbimárııam Omarova AQSh-tyń Kalıfornııa shtatyndaǵy Los-Andjeles qalasynda ótken «Baqytty balalyq shaq» atty halyqaralyq án baıqaýynda birinshi oryn ıelendi. Bıbimárııam – úsh jastan án shyrqap júrgen talantty bala. Ol «Án Orda», «Balbóbek» sııaqty kóptegen án baıqaýlarynyń jeńimpazy bolyp tabylady.
2013 jyly Qurmanǵazy shyǵarmashylyǵyna arnalǵan halyqaralyq mýzyka festıvaliniń qatysýshylary Gınness rekordtar kitabynyń qazaqstandyq analogine engizildi. «Munaıshy» stadıonynda ótken kontsertke Qazaqstannyń túkpir-túkpirinen jáne kórshiles Reseıden 1 008 mýzykant qatysty.
2013 jyly Batys Qazaqstan oblysy Bórli aýdany Aqsaı qalasynyń týmasy, belgili aqyn jáne qólóner sheberi Dámeli Qusaıynqyzynyń esimi halyqaralyq «Belgili adamdar» entsıklopedııasyna endi. Dámeli Qusaıynqyzynyń qolynan shyqqan kıiz úıler, ulttyq kıimder jáne turmystyq zattar tek Qazaqstanda ǵana emes, shetelde ótken kóptegen kórmelerde jurtshylyq nazaryna usynyldy. Erekshe ulttyq naqyshtaǵy kıiz úıdi qolóner sheberi QR Prezıdentine arnady.
2014 jyly Astanada Keńes Odaǵynyń Batyry, Halyq Qaharmany, Qazaqstan Respýblıkasy alǵashqy Qorǵanys mınıstri, armııa generaly Saǵadat Nurmaǵambetovtiń músini ornatyldy.
2015 jyly Túrkııanyń Mersın qalasynda Qazaqstannyń Qurmetti konsýldyǵy ashyldy. Qurmetti konsýl bolyp belgili túrik kásipkeri Ahmet Býdan taǵaıyndaldy.
2017 jyly Bangkokte Halyqaralyq aýyr atletıka federatsııasy Saılaý kongresiniń alǵashqy kúni aıaqtaldy. Qazaqstan federatsııasynyń prezıdenti Janat Túsipbekov saılaýda jeńiske jetip, HAAF vıtse-prezıdentteriniń biri boldy.
2022 jyly áıelder Býndeslıgasyna OSG Baden-Baden quramynda qatysyp jatqan Halyqaralyq grossmeıster ári Almaty Shahmat federatsııasynyń prezıdenti Jansaıa Ábdimálik komandasynyń jeńiske jetkenin málimdedi.
«Dostar, men áıelder Býndeslıgasyna quramynda qatysyp jatqan OSG Baden-Baden komandasy merziminen buryn jeńiske jetti. 9-shy týrda biz negizgi qarsylastarymyz – SK Schwäbisch Hall komandasyna qarsy oınadyq jáne osy oıyn bizdiń jarystaǵy ornymyzdy anyqtap berdi. Biz 2 ½: 3 ½, esebimen jeńiske jetip, aıaqtalýǵa bir týr qalǵanda Býndeslıgadaǵy jeńisti tirkedik», - dep jazdy Jansaıa Ábdimálik óziniń Instagram paraqshasyna.
2023 jyly Tarazda Qazaqstan Respýblıkasynyń VI jazǵy Spartakıadasynyń saltanatty ashylýy ótti. Ortalyq stadıonda ótken aýqymdy sharaǵa QR Mádenıet jáne sport mınıstri Ashat Oralov, Jambyl oblysynyń ákimi Nurjan Nurjigitov qatysty. Kórermender úshin Tarazdyń baı tarıhynan syr shertetin «Kóne Taraz» beınefılmi, sondaı-aq «Babalar rýhy» teatrlandyrylǵan qoıylymy daıyndaldy. QR Spartakıadasy tórt jylda bir ret ótkiziledi. 2023 jyly elimizdiń barlyq aımaqtarynan 1000-nan astam sportshy qatysty. Bul – el tarıhyndaǵy mańyzdy sporttyq oqıǵalardyń biri. Spartakıadanyń negizgi maqsaty – jazǵy sport túrleri boıynsha ulttyq quramalar úshin eń myqty sportshylardy anyqtaý jáne halyqaralyq jarystarǵa, sonyń ishinde 2024 jyly Parıjde ótetin Olımpıada oıyndaryna lıtsenzııalyq jarystarǵa qatysýǵa úmitkerlerdi anyqtaý.
