30 qańtar. Tulǵalar týǵan kún

ASTANA. QazAqparat – Búgin, ıaǵnı 30 qańtar kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

10 9 jyl buryn (1914-1937) jazýshy, jýrnalıst Sattar ERÝBAEV dúnıege kelgen.

Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Túrkistan aýdanynda týǵan. Aldymen, aýyl moldasynan eskishe saýat ashqan. Túrkistan jeti jyldyq mektebin bitirip, sonda aýdandyq komsomol komıtetinde biraz ýaqyt qyzmet istegen. Almatydaǵy joǵary oqý oryndaryna túsýge daıarlaıtyn arnaıy kýrsty, Lenıngradtyń tarıh-fılosofııa-lıngvıstıka ınstıtýtyn bitirgen. 1933 jyly «Orys neoromantızmi jáne qazaqtyń ulttyq ádebıeti» degen taqyrypta dıplom qorǵap, aspırantýrada qaldyryldy. Biraq, Qazaqstan ólkelik komsomol komıtetiniń arnaıy shaqyrtqan telegrammasymen elge oraldy.

Aldymen, «Lenınskaıa smena», keıinnen «Lenınshil jas» gazetinde ádebıet bóliminiń meńgerýshisi qyzmetin atqardy. Munymen qatar, Almatydaǵy joǵary aýyl sharýashylyǵy mektebiniń fılosofııa kafedrasynda assıstent bolyp, lektsııa oqydy. Biraz ýaqyt «Lenınshil jas», «Qaraǵandy proletarıaty» gazetterinde jaýapty redaktordyń orynbasary boldy. Óziniń bolashaq romany – «Meniń qurdastarymnyń» materıalyn osy kezeńde dál osy jerdegi ómirden jınaqtaǵan.

Qazaqstan jazýshylary odaǵynyń I sezine delegat bolyp qatysyp, odaqtyń músheligine alǵash qabyldanǵandardyń biri. 1935 jyly Almatyǵa oralyp, Lenıngrad ýnıversıtetiniń aspırantýrasyna túsýge daıyndaldy. Tolyq aıaqtap úlgermegenmen, «Meniń qurdastarym» romanymen, kórkem áńgime, novellalarymen prozashy retinde, sýretteme-ocherk, maqalalary arqyly – pýblıtsıst, óleń-jyr, balladalary, epıgramma, parodııalary arqyly – aqyn retinde ol týǵan ádebıeti tarıhynan óz ornyn aldy. 1966 jyly «Meniń qurdastarym» romany úshin Qazaqstan Lenın komsomoly syılyǵy berildi.

6 3 jyl buryn (1960) Shyǵys Qazaqstan oblysy Óskemen garnızony áskerı sotynyń tóraǵasy Asqar Júnisbekuly JÚNІSBEKOV dúnıege keldi.

Shyǵys Qazaqstan (burynǵy Semeı) oblysynda dúnıege kelgen. Óskemen jol-qurylys ınstıtýtyn ınjener-mehanık (1983); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrliginiń Qaraǵandy joǵary mektebin zańger mamandyǵy boıynsha bitirgen (1994).

Eńbek joly: «Aıagóz qurylys-27» trestiniń OÁK ınjener-dıspetcheri (1983-1984); Semeı oblysy Іshki ister basqarmasynyń Abyraly aýdandyq ishki ister bóliminiń ýchaskelik ınspektory, qylmystyq izdestirýdiń jedel ýákili, jedel ýákili, kezekshi orynbasary (1984-1993); Semeı oblysy Іshki ister basqarmasynyń Abyraly aýdandyq Іshki ister bóliminiń bastyǵy (1993-1997); Shyǵys Qazaqstan oblysy Jarma aýdandyq sotynyń tóraǵasy (1984-1993); 1997-2000 jj.); Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Soty Janyndaǵy Sot ákimshiligi komıtetiniń Shyǵys qazaqstan oblysy sottarynyń ákimshisi (2000-2002); Semeı garnızony áskerı sotynyń tóraǵasy (2008-2017).

Qazirgi qyzmetinde 2017 jyldyń qazanynan bastap.

5 9 jyl buryn (1964) Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń joǵarǵy qolbasshylyǵynyń ókili, general-maıor Ámir Qasymbekuly HALYQOV dúnıege kelgen.

Qostanaı oblysynda týǵan. Chelıabınsk joǵary tank ýchılışesin (1985); Brondy tanki áskerleri áskerı akademııasyn (1996); RF QK Bas shtabynyń Áskerı akademııasyn (2009) bitirgen.

GDR-daǵy (Shyǵys Germanııa) áskerı bólimde vzvod, rota komandıri (1985-1989); QR QM Saryózek tank batolony komandırinin orynbasary (1991-1992); Almaty tank batalony komandıri (1992-1996); Úsharal motoatqyshtar brıgadasynyń komandıri (1996-1999); QR QM Saryózek dıvızııa shtabynyń bastyǵy (1999-2000); Aıagózdegi mehanıkalandyrylǵan dıvızııanyń komandıri, «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyǵy áskerleriniń qolbasshysynyń birinshi orynbasary (2000-2007); «Batys» óńirlik qolbasshylyǵy áskerleriniń qolbasshysy (2009-2010); QR Qarýly Kúshteri Qurlyqtaǵy áskerler Bas qolbasshysynyń áskerı daıyndyq jónindegi orynbasary - áskerı daıyndyq bas basqarmasynyń bastyǵy (2010 jyldan) boldy.

ІІ dárejeli «Dańq» ordenimen, kóptegen medaldarmen nagradtalǵan.

5 4 jyl buryn (1969) QR memleket jáne qoǵam qaıratkeri Zákirjan Pirmuhameduly KÚZIEV dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan.

Eńbek joly: «Remstroıtehnıka» óndiristik birlestiginde 5 razrıadty aǵash sheberi-stanokshy (1990-1991); «Chetyre ı K» shaǵyn óndiristik kommertsııalyq kásipornynyń shef-montaj bóliminde nusqaýshy (1991-1992); «Edınstvo» Shaǵyn memlekettik kásipornynyń dırektor orynbasary (1992-1993); «Nazıgým» shaǵyn jeke kásipornynyń dırektory (1993-1996); «Ýnıversal» AQ Prezıdenti (1996-1999); «Ýnıversal» JAQ dırektory, bas dırektory, «Bent-Anak» BK bas dırektory (1999-2005); «Jarkent Krahmal-sirne zaýyty» JShS bas dırektory (2005-2008); «Ýnıversal» JShS Prezıdenti, bas dırektorynyń keńesshisi (2008-2010); «Jarkent Krahmal-sirne zaýyty» JShS dırektor keńesi basqarmasynyń, «Ýnıversal» JShS tóraǵasy (2016 jyldan); Qazaqstan halqy Assambleıasy Tóraǵasynyń orynbasary (2020-2022).

«IMPORT EXPORT AWARD» ordenimen (2014); «Eren eńbegi úshin» medalimen; «Jyldyń úzdik top-menedjeri» («Best Manager of the Year») halyqaralyq dıplomymen jáne Qurmet belgisimen (2012) marapattalǵan. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń, «Altyn sapa», «Úzdik kásipker» (2007), Almaty oblysynda da, Qazaqstan Respýblıkasynda da óndiris salasyndaǵy «Úzdik kásipker» (2007) syılyqtaryna, ıntegratsııalyq protsesterdi damytýǵa qosqan jeke úlesi úshin «United Europe» (birikken Eýropa) halyqaralyq syılyǵyna (2007) ıe boldy.