30 sáýir. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 30 sáýir kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
66 jyl buryn (1958) QR Qarýly Kúshteri Joǵary qolbasshylyǵynyń ókili, general-maıor Baqtııar Omaruly SYZDYQOV dúnıege keldi.
Tashkent qalasynda dúnıege kelgen. 1980 jyly Kolomna joǵary artıllerııalyq komandalyq ýchılışesin, 1987 jyly «Vystrel» joǵary ofıtserler kýrsyn, 1991 jyly Frýnze atyndaǵy áskerı akademııany, 2002 jyly RF QK Bas shtaby áskerı akademııasyn bitirgen.
Ofıtserlik qyzmetin Germanııadaǵy Sovet áskerleri tobynda vzvod komandırinen bastaǵan. Túrkistan áskerı okrýginde qyzmet etken. Jambyl oblystyq DOSAAF komıteti tóraǵasynyń orynbasary, Artıllerııalyq batareıa komandıri, polk shtab bastyǵynyń orynbasary bolǵan. Іshki áskerler sapynda birqatar jaýapty qyzmetter atqarǵan. «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyq áskerleri qolbasshysynyń birinshi orynbasary, «Ońtústik» óńirlik qolbasshylyq áskerleriniń qolbasshysy, Shet tilderi áskerı ınstıtýtynyń bastyǵy laýazymdaryn atqarǵan.
QR Qorǵanys mınıstrliginiń AQSh-taǵy áskerı attashesi, QR Qorǵanys mınıstrliginiń NATO-daǵy áskerı ókili boldy. QR Qorǵanys mınıstrligi áskerı bilim jáne ǵylym departamentiniń bastyǵy bolyp 2017-2018 jyldary qyzmet etti. Jasyna baılanysty 2018 jyldyń mamyr aıynda áskerı qyzmetten bosatyldy.
II-dárejeli «Dańq» ordenimen, QR men SSRO medaldarymen marapattalǵan.
63 jyl buryn (1961) QR Jýrnalıstıka akademııasynyń akademıgi, QR Jazýshylar odaǵynyń múshesi Aleksandr ıÝrevıch TARAKOV dúnıege keldi.
Ýkraınanyń Cherkassk oblysy Chıgırın qalasynda týǵan. 1983 jyly S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin «jýrnalıst» mamandyǵymen, 1993 jyly Qazaqstan menedjment, ekonomıka jáne boljaý ınstıtýtyn «saıasattanýshy» mamandyǵymen támamdaǵan.
Eńbek jolyn 1983 jyly «Lenınskaıa smena» gazetiniń tilshisi, bólim meńgerýshisi bolyp bastaǵan. 1987-1991 jyldary «Araı-Zarıa» qoǵamdyq-saıası, ádebı-kórkem respýblıkalyq jastar jýrnalynyń bólim redaktory, bas redaktorynyń orynbasary, 1991 jyly Qazaqstannyń KP OK «Suhbat-Pozıtsııa» jarshysy bas redaktorynyń orynbasary, 1992-1994 jyldary «AZııA» memleketaralyq gazetiniń sholýshysy boldy. 1998 jyly «Kazahstanskaıa pravda» respýblıkalyq gazeti» AQ bas redaktorynyń orynbasary, 2002-2007 jyldary vıtse-prezıdenti, 2007-2011 jyldary «Kazahstanskaıa pravda» respýblıkalyq gazeti» AQ prezıdenti, 2011-2014 jyldary «Kazahstanskaıa pravda» respýblıkalyq gazeti» AQ Basqarma tóraǵasynyń orynbasary, 2014-2016 jyldary «Kazahstanskaıa pravda» respýblıkalyq gazeti» AQ Basqarma tóraǵasy, 2016 jyly «Kazahstanskaıa pravda» respýblıkalyqgazeti» AQ Basqarma tóraǵasynyń orynbasary, 2016-2019 jyldary QR Prezıdenti janyndaǵy «Qoǵamdyq kelisim» respýblıkalyq memlekettik mekemesiniń dırektory bolyp istedi.
«Qurmet» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.
52 jyl buryn (1972) Ulytaý oblysy ekonomıka basqarmasynyń basshysy Vıktorııa Aleksandrovna STAVITsKAıA dúnıege keldi.
Ulytaý aýdany Qarsaqpaı kentinde dúnıege kelgen.1990 jyly Tselınograd qarjy-ekonomıkalyq tehnıkýmyn, 2001 jyly O
.Baıqońyrov atyndaǵy Jezqazǵan ýnıversıtetin bitirgen. Mamandyqtary: "Memlekettik bıýdjet", "Ekonomıka jáne menedjment".
Eńbek jolyn 1990 jyly Nıkolsk memlekettik saqtandyrý ınspektsııasynda II sanatty ınspektor bolyp bastaǵan. Sátbaev qalasynyń ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý bóliminde, Sátbaev qalasynyń qarjy bóliminde, Jezqazǵan qalasynyń ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý bóliminde, Jezqazǵan qalasynyń ekonomıka jáne qarjy bóliminde ártúrli basshylyq laýazymdarda jumys istegen.
2022 jyly Ulytaý oblysynyń qarjy basqarmasy basshysynyń m.a. qyzmetin atqarǵan.
Qazirgi qyzmetin 2022 jyldyń qarashasynan bastap atqaryp keledi.
51 jyl buryn (1973) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń segizinshi shaqyrylym , zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi Únzıla Shapaqqyzy ShAPAQ dúnıege keldi.
Mońǵolııa Respýblıkasynda týǵan. 1996, 1998 jyldary E.A.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin bitirgen, zańger.
Eńbek joly: 1996-1998 jyldary Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetiniń zań fakýltetiniń oqytýshysy, 2004-2009 jyldary Qazaq gýmanıtarlyq zań ýnıversıtetindegi Memleket jáne quqyq teorııasy men tarıh kafedrasynyń dotsenti, 2009-2010 jyldary QazGıÝÝ-da kafedra meńgerýshisi, 2011-2016 jyldary «Qazaq memlekettik zań ýnıversıteti» AQ Joǵary zań mektebiniń dırektory qyzmetinde boldy. 2016-2022 jyldary QR Konstıtýtsııalyq Keńesiniń múshesi boldy. M.Nárikbaev atyndaǵy Qazaq gýmanıtarlyq zań ýnıversıtetinde oqytýshy.
Qazirgi qyzmetin 2023 jyldyń naýryz aıynan bastap atqaryp keledi.
«Eren eńbegi úshin», «Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııasyna 20 jyl», basqa da kóptegen medaldarmen, gramotalarmen marapattalǵan.
50 jyl buryn (1974) «Samuryq-Energo» AQ Óndiris jónindegi basqarýshy dırektory, Basqarma múshesiRýslan Elýbaıuly TURǴAMBAEV dúnıege keldi.
Aqtóbe oblysynda týǵan. 1998 jyly Almaty energetıka jáne baılanys ınstıtýtyn «Ónerkásiptik jylý energetıkasy» mamandyǵy, 2021 jyly Ortalyq Azııa ınnovatsııalyq ýnıversıtetin «Menedjment jáne basqarý» mamandyǵy boıynsha bitirdi.
Eńbek joly: 1998-2009 jyldary «Qazaqmys korporatsııasy» JShS Jezqazǵan JEO týrbına tsehynyń negizgi jabdyqtaryn aralap tekserýshi mashınısi, týrbına tsehy bý týrbınalarynyń mashınısi, týrbına tsehy bastyǵynyń orynbasary, bas ınjeneri, dırektory, 2009-2011 jyldary «Sapa Qurylys 2007»JShS dırektorynyń óndiris jónindegi orynbasary, 2011-2013 jyldary «Almaty qalasy energetıka jáne kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasy» MM-de Almaty qalasy energetıka jáne kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasy bastyǵynyń birinshi orynbasary, 2013-2019 jyldary «BazısElektroMontaj» JShS Tehnıkalyq dırektory, 2019-2021 jyldary «Túrkistan oblysy energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasy» MM basshysynyń orynbasary, basshysy qyzmetin atqarǵan. 2022 jyly «Purolite LTD» kompanııasynda (Ulybrıtanııa, QR men Orta Azııadaǵy, Ázerbaıjan men Armenııadaǵy ókildik) negizgi klıenttermen jumys jónindegi ókil boldy.
Qazirgi qyzmetin 2022 jylǵy qarasha aıynan bastap atqaryp keledi.
111 jyl buryn (1913-1999) – (keıbir derekter boıynsha 1912 jyldyń 20 jeltoqsanynda týǵan) sýretshi, ulttyq kásibı beıneleý óneriniń negizin salýshylardyń biri, Qazaq KSR-niń halyq sýretshisi Áýbákir YSMAIYLOV dúnıege kelgen.
Qaraǵandy oblysynda týǵan. Omby kórkemónerkásip tehnıkýmyn, Máskeý memlekettik teatr óneri ınstıtýtyn bitirgen. «Eńbekshi qazaq» («Egemen Qazaqstan») gazeti men Petropavl qalasyndaǵy ólketaný murajaıynyń sýretshisi, Qazaqstan Sýretshiler odaǵy uıymdastyrý komıtetiniń tóraǵasy, Muhtar Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq drama teatrynyń sýretshisi ári rejısseri qyzmetterin atqarǵan.
Ulttyq keskindeme óneriniń realıstik baǵytyndaǵy sýretshi, stıli halyq sheberleri týyndylarymen astasyp jatady. «Kórtoǵaı», «Han Táńirindegi jaılaý», «Shalkóde alaby» atty shyǵarmalardyń avtory. Birqatar kıno fılmderge de túsken.
Eńbek Qyzyl Tý, «Qurmet belgisi» ordenderimen marapattalǵan.
83 jyl buryn (1941-2021) qoǵam qaıratkeri, Qazaqstan Jýrnalıster odaǵy syılyǵynyń, Halyqaralyq Abaı atyndaǵy ádebı syılyqtyń ıegeri, Halyqaralyq televızııa jáne radıo akademııasynyń (JATR) akademıgi Sultan Sháripuly ORAZALY dúnıege kelgen.
Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Aıagóz qalasynda týǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń fılologııa fakýltetin bitirgen.
Qazaq radıosy men televızııasynyń redaktory, aǵa redaktory, bas redaktory qyzmetterin atqarǵan. 1967-1984 jyldary Qazaq televızııasy baǵdarlamalar bas redaktsııasynyń bas redaktory, 1984-1986 jyldary Qazaqstan Kompartııasy OK mádenıet bóliminiń nusqaýshysy, kórkem ádebıet sektorynyń meńgerýshisi, 1986-1993 jyldary «Óner» baspasynyń dırektory, 1993-1995 jyldary QR Til komıtetiniń tóraǵasy, 1995-1997 jyldary Ult saıasaty jónindegi memlekettik komıtet tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 1997 jyly QR Bilim jáne mádenıet mınıstrligi Til saıasatyn úılestirý departamentiniń dırektory qyzmetinde boldy. 1998-1999 jyldary QR Energetıka, ındýstrııa jáne saýda mınıstrligi Avtorlyq quqyq jónindegi agenttiktiń tóraǵasy, 2000-2001 jyldary QR Ádilet mınıstrligi Avtorlyq quqyq jónindegi komıtet tóraǵasy, 2001-2005 jyldary QR Ádilet mınıstrligi Quqyqtyq nasıhat, memlekettik tildi damytý jáne jurtshylyqpen baılanys departamentiniń dırektory qyzmetin atqarǵan.
«Zań - nasıhat» JShS bas dırektory boldy. Ol QR Prezıdenti janyndaǵy memlekettik saıasat jónindegi ulttyq keńestiń, Qazaqstan halqy Assambleıasy keńesiniń, QR Memlekettik syılyǵyn berý jónindegi memlekettik komısııasynyń múshesi bolyp saılanǵan. Qazaqstannyń onomastıkalyq, termınologııalyq komıssııalarynyń jumysyn basqarýǵa qatysyp, kóptegen jer ataýlarynyń tarıhı qalpyna kelýine úles qosqan. Ondaǵan ádebı-zertteý maqalalary, «Ómir shyndyǵy jáne kórkemdik sheshim» atty monografııasy, «Avtordy qorǵaý – rýhanııatty qoldaý», «Júrektiń kózi ashylsa» atty kitaptary, orys jáne shetel jazýshylarynyń roman, povesterin qazaqshalaǵan eńbekteri jaryq kórgen.
