29 naýryz. Týǵan kún ıeleri

NUR-SULTAN. QazAqparat – Búgin, ıaǵnı 29 naýryzda tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

126 jyl buryn (1896-1986) qazaqtyń ataqty shopany, eki márte Sotsıalıstik Eńbek Eri Jazylbek QÝANYShBAEV dúnıege kelgen.

Jambyl oblysy Moıynqum aýdanynda týǵan. 1936-1967 jyldary – Jambyl oblysy Kókterek, Aıdarly qoı ósiretin ujymsharlarynda aǵa shopan. 1948 jyly –ár júz saýlyqtan 130-dan tól alǵan, al 1958 jyly ár júz saýlyqtan 145-ten qozy alǵan. Ol ósirgen qarakól qoılarynyń eltirileri halyqaralyq kórmelerde, jármeńkeler men Delı (Úndistan), Býharest (Rýmynııa), Poznan (Polsha), Nıý-Iorkte (AQSh) ótkizilgen aýktsıondarda kórsetildi. Onyń esimi Qazaqstannyń Altyn Qurmet kitabyna jazylǵan. Aıdarly ujymsharynda onyń qoı ósirý jónindegi tájirıbesin úıretetin alǵashqy mektep uıymdastyrylyp, Birlik aýylynda granıt tuǵyrǵa bıýsti ornatylǵan. 3-4-shi saılanǵan Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty bolǵan. Lenın ordenimen, «Oraq jáne balǵa» altyn medalimen jáne basqa da medaldarmen marapattalǵan.

51 jyl buryn (1971) keskindemeshi, QR Kórkemsýret akademııasynyń múshesi, ıÝNESKO janyndaǵy synshylar men ónertanýshylar halyqaralyq qaýymdastyǵynyń múshesi Botagóz Amandosqyzy AQANAEVA dúnıege keldi.

«Toqyma, keramıkany engize otyryp releftik keskindeme jasaýǵa» patenti bar (1997). Beıneleý óneriniń túrleri – keskindeme, grafıka, músin, dızaın. 1990-1993 jyldary – Abaı atyndaǵy Memlekettik akademııalyq opera jáne balet teatrynyń dekoratory. Otandyq jáne halyqaralyq «Jiger» (Almaty qalasy, 1991), «Rojdestvenskıe skazkı» (Máskeý qalasy, 1993), «7 galereıa» (Máskeý qalasy, 1995), «ART-MIF» (Máskeý qalasy, 1993), «QR sýretshileri» (1998), «Botagóz Monrealda» (Monreal qalasy, 1999), «Uly kóshpendilerdiń alaýlary» (Astana qalasy, 2001), «Realızm shekteri» (2004), «Adamdar men qonystar» (BUU jelisi boıynsha, Almaty qalasy, 1994) kórmelerine qatysqan. Eńbekteri «Shyǵys galereıasynda» (Máskeý qalasy), «Ulasý Artta» (Almaty qalasy), Tretıakov galereıasynda (Máskeý qalasy), «NordTa» (Monreal qalasy, Kanada), «OıÝ-da» (Almaty qalasy), «Umaı Táńiride» (Almaty qalasy), «Shejirede» (Astana qalasy), Á.Qasteev atyndaǵy memlekettik óner murajaıynda qoıylǵan. Shyǵarmalarynyń basym kópshiligi ártúrli tehnıkalar men materıaldardy paıdalaný arqyly releftik keskindeme tehnıkasynda oryndalǵan. Eńbekteri Tretıakov galereıasy (Máskeý qalasy), Á. Qasteev atyndaǵy memlekettik óner murajaıy (Almaty qalasy), Vıllafames qazirgi óner murajaıy (Ispanııa), Monreal qalasynyń mýnıtsıpaldyq murajaıy (Kanada), Kanada general-gýbernatorynyń murajaıy (2000) jınaqtarynda, sondaı-aq Qazaqstan, Reseı, AQSh, Kanada, Frantsııa, Ispanııa, Italııa, Izraıl, Germanııa, Túrkııa, Mysyr jáne basqa da elderdiń jekemenshik kollektsııalarynda saqtalǵan. QR Sýretshiler odaǵy jastar birlestiginiń múshesi. ıÝNESKO janyndaǵy Halyqaralyq synshylar jáne ónertanýshylar qaýymdastyǵynyń (AІSA) tolyq múshesi (1996). BUU jelisi boıynsha arnaýly syılyqtarmen marapattalǵan. Mádenıet qaıratkeri.