26 qazan. Jylnama
Kazinform oqyrman nazaryna 26 qazanǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ATAÝLY KÚNDER
Áleýmettik qamsyzdandyrý qyzmetkerleri kúni
Qazan aıynyń sońǵy jeksenbisinde Qazaqstan Áleýmettik qamsyzdandyrý qyzmetkerleri kúnin atap ótedi. Qazirgi ýaqytta áleýmettik qyzmetkerlerdiń sany 35 000-nan asady. Áleýmettik kodeksti iske asyrý jáne olardyń mártebesin arttyrý aıasynda oqytý, odan ári sertıfıkattaý jáne sanattardy taǵaıyndaý, sondaı-aq jańa eńbekaqy tóleý júıesin engizý josparlanǵan. Áleýmettik qamsyzdandyrý salasynda jumys isteıtin 35 000 mamannyń ishinde arnaıy áleýmettik qyzmetterdi (ÁQQ) medıtsına qyzmetkerleri, arnaıy pedagogtar jáne áleýmettik qyzmetkerler kórsetedi. Elde 12 704 áleýmettik qyzmetker bar, olardyń 1251-i úkimettik emes sektorda jumys isteıdi. ÁQQ-nyń negizgi maqsaty - azamattarǵa áleýmettik máselelerdi sheshýge jáne qoǵamǵa qatysý múmkindikterin damytýǵa kómektesý. Qajettilikke baılanysty arnaıy áleýmettik qyzmetter segiz sala boıynsha kórsetiledi: áleýmettik-turmystyq, áleýmettik-medıtsınalyq, áleýmettik-psıhologııalyq, áleýmettik-pedagogıkalyq, áleýmettik-eńbek, áleýmettik-mádenı, áleýmettik-ekonomıkalyq jáne áleýmettik-quqyqtyq.
Avtokólik qyzmetkerleri kúni
Bul kásibı merekeniń tarıhy 1970 jyldan bastalady, sol jyly KSRO Joǵarǵy Keńesi Tóralqasynyń 1976 jylǵy 15 qańtardaǵy Jarlyǵymen «Avtokólik kóligi qyzmetkerleri kúni» belgilendi. Qaıta qurý jáne Keńes Odaǵynyń ydyraýynan keıin jaǵdaı ózgerdi. Táýelsizdik alǵannan keıin keıbir respýblıkalar bul merekeni basqa kúnge aýystyrdy, keıbireýleri onyń ataýyn ózgertti, al keıbireýleri múldem alyp tastady. Qazaqstanmen qatar, Reseı Federatsııasy, Belarýs jáne Ýkraına da qazan aıynyń sońǵy jeksenbisinde «Avtokólik qyzmetkerleri kúnin» atap ótedi.
Avtojol salasy qyzmetkerleriniń kúni
2025 jyldyń tamyz aıynda Qazaqstanda jańa kásibı mereke belgilendi. Bul kásibı mereke jol ınfraqurylymyn damytýmen aınalysatyn jol salasy qyzmetkerlerin biriktiredi. Jol salasynyń úzdik mamandary erekshe jetistikteri úshin qurmet gramotalarymen, alǵys hattarymen jáne medaldarmen marapattalady. Bul marapattar olardyń eldiń jol ınfraqurylymyn damytýǵa qosqan úlesiniń mańyzdylyǵyn kórsetedi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1964 jyly Qazaqstan Kompartııasy Ortalyq Komıteti men Respýblıka Mınıstrler Keńesi Tselınograd (qazirgi Astana) medıtsınalyq ınstıtýtyn qurý týraly sheshim qabyldady. 1997 jyly ınstıtýt akademııaǵa aınaldy. 2009 jyldyń 6 qańtarynda Qazaq medıtsına akademııasy «Astana medıtsınalyq ýnıversıteti» AQ bolyp qaıta qurylyp, «Ulttyq medıtsınalyq holdıngi» AQ quramyna kirdi.
2010 jyly Memleket basshysynyń Belgııa Koroldigine jasaǵan resmı sapary aıasynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń bastamasy jáne usynysy boıynsha taraptar Qazaqstan men Belgııa arasyndaǵy Іskerlik keńes qurý týraly sheshim qabyldady.
2010 jyly Shymkentte Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ataqty sportshylarynyń Alleıasy ashyldy. Oblystyń áıgili 28 sportshysynyń esimi jazylǵan granıt taqtalar qaladaǵy Qajymuqan atyndaǵy ortalyq stadıon aldyndaǵy alańǵa ornatylǵan. Granıt taqtalarda boksshy Bekzat Sattarhanov, gımnastshylar Nellı Kım men Álııa ıÝsýpova, palýan Bısolt Detsıevtiń esimderi jazylǵan.
2011 jyly Kýala-Lýmpýrda qazirgi Qazaqstan sýretshileriniń kórmesi ótti. Ony Qazaqstan Respýblıkasynyń Malaızııadaǵy elshiligi uıymdastyrdy. Almatynyń «Óner» art-salony usynǵan 100 shaqty sýrette qazaq halqynyń tarıhy, dástúrleri, ulttyq qundylyqtary, dala rýhy kórinis tapqan.
2015 jyly QR Mədenıet jəne sport mınıstrligi Italııanyń muraǵatynan Deshti Qypshaq kezeńinde jazylǵan «Kodeks kýmanıkýs», ıaǵnı qypshaq tili sózdiginiń elektrondy nusqasyn elimizge əkeldi.
2015 jyly Varshavada kásibı fýtbol lıgalary Eýropalyq qaýymdastyǵynyń Bas assambleıasy ótti. Onyń qorytyndysy boıynsha, uıymnyń quramyna Qazaqstannyń kásibı fýtbol lıgasyn qabyldaý sheshimi qabyldandy.
2017 jyly rejısser Sábıt Qurmanbekovtiń «Oralman» kórkem fılmi Italııada ótken HH Halyqaralyq «Religion Today» («Búgingi din») kınofestıvalinde «Úzdik fılm» júldesimen marapattaldy. Sonymen qatar, atalǵan týyndy SIGNIS táýelsiz qazylar alqasynyń arnaıy júldesine qol jetkizdi (Kommýnıkatsııa jónindegi álem katolıkteri qaýymdastyǵynyń júldesi).
2018 jyly Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Úrjar aýdanynda «Tarbaǵataı» Ulttyq parki ashyldy. Ondaǵy maqsat – bıologııalyq jáne landshaftyq áralýandylyqty saqtap qalý, arnaıy ekologııalyq, ǵylymı, tarıhı-mádenı jáne rekreatsııalyq qundylyǵy bar tabıǵat qorǵaý maqsattary úshin memlekettik tabıǵı rezervtik qordyń biregeı tabıǵı keshenderin jáne obektilerin paıdalaný. Ulttyq parktiń aýdany – 143550,5, qorǵaý aımaǵy – 204 602 gektar. Parktiń ereksheligi – onda ósimdikterdiń ózge aýmaqta kezdespeıtin «Qyzyl kitapqa» engen 35-ten astam túri bar. Búgingi kúnge deıin floranyń 1640 túri anyqtalǵan. Ulttyq parktiń omyrtqaly janýarlar faýnasy da baı. Aldyn ala alynǵan derekter boıynsha olar 376 túrdi qamtıdy.
2019 jyly Shveıtsarııanyń Tramelan qalasynda aýyr atletıkadan ótken 49th «Challenge 210» halyqaralyq jarysynda qazaqstandyq Raýshan Meshithanova 81 kelige deıingi salmaq dárejesinde jeńimpaz atandy. Sportshy 205 keli (95+110) kóterip, jarystyń altyn júldesin qanjyǵasyna baılady.
2023 jyly ıtalııalyq saıahat blogerleri Damaride jáne Francesco Qazaqstanǵa kelip, kórgenderine tańdanysyn bildirdi. Olar áleýmettik jelide Túrkistannan vıdeo jarııalady. Beınejazbanyń túsindirmesinde ataqty saıahatshylar Qazaqstannyń áli kúnge deıin kóptegen sulýlyqty qamtıtyn týrıstik el retinde tanymal emes ekenin aıtty.
2024 jyly Premer-Mınıstr Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen ótken keńeste bıznes belsendiligi úshin jańa aqparattyq platforma usynyldy. Jańa platforma memlekettik qoldaý sharalaryn alǵanǵa deıin jáne alǵannan keıin bıznes belsendiligi týraly derekterdi ýaqyt óte kele kórsetedi. Platformada 2000 otandyq kásiporyn týraly aqparat, onyń ishinde olardyń jumys kólemi, ónim kólemi, syrtqy saýda qyzmeti, qyzmetkerler sany jáne olarmen jasalǵan kelisimsharttar, sonyń ishinde uzaq merzimdi jáne satyp alý kelisimsharttary bar. Júıe memlekettik organdarǵa bızneske ýaqtyly qoldaý kórsetý úshin aldyn ala taldaý, baqylaý jáne basqarý sheshimderin qabyldaýǵa múmkindik beredi. Platforma Smart Data Ukimet aqparattyq-taldaý júıesin paıdalaný arqyly jasalǵan. Ol Qarjy mınıstrliginiń, Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń, SK-Pharmacia, Samruk-Kazyna Contract LLP, elektrondyq satyp alý, kvazımemlekettik sektordyń retteletin satyp alýlary (Mitwork) jáne jer qoınaýyn paıdalanýshylardyń (NadLock) derekqorlarymen tolyq ıntegratsııalanǵan. Aqparat onlaın rejıminde jańartylyp otyrady.