26 qańtar. QazAqparat kúntizbesi
ATAÝLY KÚNDER
Dúnıejúzilik ekologııalyq bilim berý kúni
Qazirgi tańda álemde ekologııalyq bilim berý máselesiniń ózekti bolyp otyrǵany sonshalyq, Dúnıejúzilik ekologııalyq bilim berý kúni jylyna birneshe ret atalyp ótedi. Ekologııalyq bilim berý jónindegi Dúnıejúzilik kongress bul kúndi 14 qazanǵa usynsa, kóptegen basqa ekologııalyq uıymdar ony 26 qańtarda atap ótedi. Ekologııalyq bilim berýdi damytýdyń basty qozǵaltqysh kúshi – BUU-nyń qorshaǵan orta problemalaryna arnalǵan konferentsııasy kezinde qabyldanǵan Stokgolm deklaratsııasy.
Halyqaralyq kedenshiler kúni
1983 jyldan bastap atap ótiledi. Bul ataýly kúndi atap ótetinder sany búkil álemde 800 myńnan asady. 1950 jylǵy jeltoqsannyń 15-inde Kedendik yntymaqtastyq keńesin qurý týraly konventsııanyń negizinde Búkilálemdik keden uıymy (WCO) quryldy. Búginde uıymǵa 162 memleket múshe.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1981 jyly Muhtar Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq drama teatrynyń jańa ǵımaratynyń ashylý saltanaty ótti. Sáýletshileri – O. Baımyrzaev, A. Qaınarbaev, M. Jaqsylyqov. Joba avtorlary 1982 jyly Qazaqstannyń Memlekettik syılyǵyna ıe bolǵan.
1992 jyly Máskeýde Qazaqstan Respýblıkasy men Japonııa arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatý týraly hat almasý rásimi ótti.
1996 jyly Qazaqstan Dúnıejúzilik saýda uıymyna kirý týraly resmı ótinim jasady. Sol jyldyń aqpan aıynda Qazaqstan DSU-nyń baqylaýshy eli degen mártebesine ıe boldy.
2010 jyly jambyldyq oqýshy Bogdan Zagrıbelnyı Saýd Arabııasynda ótken Dúnıejúzilik balalar forýmynda álem Elshisi atandy. Bogdan Zagrıbelnyı shaqyrýdy Indonezııa, Sıngapýr, Malaızııa, Amerıka Qurama Shtattary jáne basqa elderdiń balalary sııaqty Saýd Arabııasynyń koroli Abdalla ıbn Ábdel Ázızden aldy. Buǵan deıin tarazdyq oqýshy Koroldikte uıymdastyrylǵan Dúnıejúzilik óner olımpıadasynyń jeńimpazy boldy. Bogdan 11-14 jas aralyǵyndaǵy qatysýshylardyń óner salasyndaǵy bilim problemalaryn talqylaıtyn bedeldi balalar forýmynda Qazaqstan Respýblıkasynyń jalǵyz ókili bolǵan.
2013 jyly Germanııanyń Bohým qalasynda «Belgisiz Qazaqstan» – Azııa júreginiń arheologııasy» atty taqyryptyq arnaıy kórme usynyldy.
2014 jyly Almatyda elimizdiń 8 jetekshi joǵary oqý orny rektorlar konsortsıýmyn qurdy. Onyń ishinde ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıteti, Qazaq-Brıtan tehnıkalyq ýnıversıteti, Halyqaralyq bıznes akademııasy men KIMEP, Lev Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti, Gýmanıtarlyq Zań ýnıversıteti men Qazaq ulttyq agrarlyq ýnıversıteti bar. Konsortsıým negizinen joǵary oqý oryndaryndaǵy bolondyq júıeniń iske asýyn qamtyp, oqý barysyna ınnovatsııalyq ádisterdiń engizilýin qadaǵalaıdy. Ári stýdentterge ǵylymǵa bet buryp, túrli trenıngterge qatysýǵa múmkindik beredi.
2015 jyly Taldaý ortalyqtarynyń 2014 jylǵy Dúnıejúzilik ındeks-reıtıngisine sáıkes, Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstandyq strategııalyq zertteýler ınstýtıty Kavkaz, Ortalyq jáne Ońtústik Azııanyń jetekshi «aqyldy» ortalyqtarynyń úshtigine kirdi.
2015 jyly «Qazaqstan halqy Assambleıasyna 20 jyl» merekelik medali bekitildi. Bul medalmen Qazaqstan halqynyń birligi men elimizde turaqtylyqty qamtamasyz etýge, elimizdegi qoǵamdyq kelisimniń nyǵaıýyna aıtarlyqtaı úles qosyp kele jatqan Qazaqstan Respýblıkasynyń jááne shet memleketterdiń azamattary marapattalady.
2016 jyly Túrkııanyń Ystanbul qalasyndaǵy Respýblıkalyq kórkemóner galereıasynyń tarıhı ǵımaratynda qazaqstandyq jetekshi sýretshilerdiń «Qazaqstannyń qazirgi zamanǵy óneri» atty kartınalar kórmesiniń ashylý saltanaty bolyp ótti.
2018 jyly Shymkentte Lıtva Respýblıkasynyń Qurmetti konsýldyǵy ashyldy. Lıtvanyń Shymkent qalasyndaǵy qurmetti konsýly bolyp Mamadııar Qadyrbekov taǵaıyndaldy. Dıplomatııalyq ókildikti ashý maqsaty – ekijaqty iskerlik baılanystardy jaqsartý, ekonomıkalyq jáne mádenı yntymaqtastyqty damytý.
2018 jyly Reseıdegi N. Krýpskaıa atyndaǵy Astrahan oblystyq ǵylymı kitaphanasynda qazaqtyń uly aqyny Abaı shyǵarmalarynyń aýdarmalar jınaǵy tanystyryldy. Kitaptyń avtory ıÝrıı Şerbakov qazaq aqyndarynyń ádebı aýdarmasymen burynnan aınalysyp júr. Ol halyqaralyq «Aq Tyrna» atty túrkitildes poezııa baıqaýynyń, kóptegen basqa halyqaralyq jáne búkilreseılik baıqaýlar men ádebı júldelerdiń laýreaty.
2020 jyly Qoljazbalar jáne sırek kitaptar ulttyq ortalyǵynda Abaıdyń «Jıdebaı-Bórili» memlekettik tarıhı-mádenı jáne ádebı-memorıaldyq qoryq-mýzeıi qorynan kórme ashyldy. Kórmege Abaıdyń «Jıdebaı-Bórili» murajaı-qoryǵynyń qorynan 40-tan astam biregeı eksponat qoıyldy. Olardyń arasynda aqynnyń fotosýretteri, turmystyq zattary, sondaı-aq abaıtaný jónindegi ǵylymı-pýblıtsıstıkalyq eńbekteri bar.
2022 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń qurylymyna engen Arnaıy operatsııalar kúshteriniń qolbasshylyǵy quryldy.
Arnaıy operatsııalar kúshteri eldiń qorǵanys qabiletin jáne áskerı qaýipsizdigin qamtamasyz etý sheńberinde, onyń ishinde terrorızmge qarsy operatsııalarǵa qatysýmen jáne zańsyz qarýly quralymdarǵa qarsy is-qımylmen arnaıy mindetterdi sheshýge arnalǵan.
