25 shilde. Jylnama
Búgin, 25 shilde kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1905 jyly Qoıandy jármeńkesine jınalǵandar patshanyń otarshyldyq zorlyǵyna qarsy petıtsııa qabyldady. Reseı Mınıstrler keńesi tóraǵasyna joldanǵan bul petıtsııada qazaq jerine orys sharýalarynyń qonys aýdarýyn toqtatý, qazaqtar úshin jeke basqarýdy uıymdastyrý, tsenzýrany joıý, qazaq tilinde is júrgizýdi resmı engizý, Memlekettik dýmany shaqyrý jobalaryn ázirleý jónindegi keńes jumysyna qazaq delegattaryn qatystyrý sııaqty talaptaryn qoıdy.
1957 jyly Qazaq SSR ǴA Fızıkalyq-tehnıkalyq ınstıtýtynyń negizinde ıAdrolyq fızıka ınstıtýty quryldy. Instıtýtty uıymdastyrýshylar – Qazaq SSR ǴA-nyń prezıdenti, akademık Qanysh Sátbaev jáne SSR ǴA-nyń akademıgi Igor Kýrchatov boldy.
1991 jyly Orynbor oblysynyń «Jańa Aıqap» gazetiniń alǵashqy sany jaryqqa shyqty. Basylymda Orynbor ólkesindegi qazaq halqynyń etnomádenı ómiri, tarıhy men etnografııasy, salt-dástúrleri, sondaı-aq ólkeniń eńbegi sińgen qazaq tulǵalarynyń bıografııasy jarııalandy.
2007 jyly Qazaqstanda «Halyq batyry» respýblıkalyq syılyǵy bekitildi. Ol syılyq qoǵamǵa, Qazaqstan halqyna qyzmet etken joǵary jetistigi úshin beriledi jáne ol memlekettik nemese saıası syılyqqa jatpaıdy. Qazaqstannyń áleýmettik jáne qoǵam ómirine aralasyp, óziniń úlesin qosqan árbir azamat, kommertsııalyq jáne kommertsııalyq emes uıymdar onyń ıegeri bola alady. Al saıasatkerler, saıası partııalar men qozǵalystar onyń ıegeri bola almaıdy.
2011 jyly Astanada Estonııa Respýblıkasynyń elshiligi jumysyn bastady. Margýs Solnson Estonııanyń isterine ýaqytsha senim bildirgen tulǵasy bolyp taǵaıyndaldy.
2013 jyly Serik Sápıev sport salasyndaǵy zor jetistikteri úshin «Sport boıynsha ıÝNESKO chempıony» qurmetti ataǵyn aldy. Sapıev bul ataq berilgen álemdegi 13-shi sportshy atandy. «Sport boıynsha ıÝNESKO chempıony» – jas urpaq úshin dene tárbıesi men sportty nasıhattaı otyryp, ıÝNESKO ıdeıasyn kúlli álemge taratýǵa yqpal etetin álemdik deńgeıdegi kórnekti sportshylarǵa beriletin ataq.
2014 jyly petropavldyq jas pıanınoshylar Angelına Onışenko men Vıoletta Kromına Avstrııanyń Zaltsbýrg qalasynda ótken halyqaralyq konkýrs-festıvaldiń jeńimpazy atandy.
2016 jyly Almaty oblysy Alakól aýdany Alakól jaǵalaýynda muqtaj adamdarǵa arnalǵan Qazaqstandaǵy alǵashqy «Asar» pansıonatynyń resmı ashylýy boldy.
2016 jyly Qazaqstan men Brazılııa vızasyz rejim týraly kelisimge qol qoıdy. Endi osy eki eldiń azamattarynyń vızasyz 30 kúnge deıin saparǵa shyǵýyna quqyǵy bar.
2018 jyly Qazaqstan Úkimeti Túrkistan oblysynyń, Túrkistan jáne Kentaý qalalarynyń shekaralaryn bekitti.
2018 jyly Dúnıejúzilik bıosferalyq rezervattar jelisine Qazaqstandaǵy eki bıosferalyq qoryq kirdi. ıÝNESKO MAB halyqaralyq úılestirý keńesiniń sheshimimen halyqaralyq bıosferalyq rezervattar jelisine «Sharyn» jáne «Jońǵar Alataýy» ulttyq parkteri engizildi.
2019 jyly Qazaqstanda Turǵyndar densaýlyǵynyń elektrondy pasporty resmı túrde iske qosylǵan. Elektrondy densaýlyq pasportynda emdelýshige qyzmet kórsetetin jáne tirkelgen medıtsınalyq uıym, ýchaskelik dárigerdiń aty-jóni, jazylǵan retseptiler, preparattyń ataýy, retsept jazyp berilgen kún, retsent bergen dárihana, statsıonarlarda emdeýge jatqyzý týraly, dıagnoz, hattama nómiri, naýqastyń kody jáne ataýy, aýrýy boıynsha dıspanserlik esepke qoıylǵan kúni týraly aqparattar kórsetiledi.
Bul qyzmet qazirgi ýaqytta eGov mobile mobıldi qosymshasy arqyly jáne ETsQ kómeginsiz iOS, Android júıeleri úshin mobıldi qosymshalar arqyly qoljetimdi.
2021 jyly Halyqaralyq avıatsııalyq-ǵarysh salony (MAKS-2021) óz jumysyn aıaqtady, oǵan Qazaqstan alǵash ret seriktes retinde qatysty. «Kazakhstan Gharysh Sapary»UK» AQ Jerdi qashyqtan zondtaý, dáldigi joǵary spýtnıktik navıgatsııa jáne ǵarysh tehnıkasyn óndirý salasyndaǵy óz múmkindikterin usyndy.
2021 jyly Qazaqstanda alǵash ret aýdandyq mańyzy bar qalalar, aýyldar, kentter, aýyldyq okrýgter ákimderiniń tikeleı saılaýy ótti.
2023 jyly Astanada ashyq korttarda (qatty) Chellendjer serııasy boıynsha týrnır ótedi. Qazaqstan ókili Dmıtrıı Popko túrik sportshysy Koraı Kırdjıdi úsh oıynda – 6:4, 4:6, 6:1 esebimen utty.
