25 qazan. Tulǵalar týǵan kún

Búgin, 25 qazan kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

55 jyl buryn (1969) Abaı oblysynyń prokýrory Erlan Masǵutuly ABAEV dúnıege kelgen.

Pavlodar oblysynda týǵan. 1993 jyly E.A. Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin zańger-quqyqtaný mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek jolyn 1992 jyly Ilıchev aýdany prokýrorynyń kómekshisi bolyp bastady. 1992-1993 jyldary Ilıchev aýdany prokýratýrasynyń tergeýshisi, 1993-1994 jyldary Ilıchev aýdany prokýratýrasynyń aǵa tergeýshisi, 1994-1995 jyldary oblystyq prokýratýranyń tergeý bóliminiń aǵa tergeýshisi, 1995-1996 jyldary oblystyq prokýratýranyń tergeý basqarmasynyń ishki ister bóliminiń tergeýshisi, 1996-1998 jyldary oblystyq prokýratýranyń sot bóliminiń prokýrory boldy. 1998-2004 jyldary Ertis aýdanynyń prokýrory, 2004-2008 jyldary Ýspen aýdanynyń prokýrory, 2010-2016 jyldary Pavlodar qalasynyń prokýrory, 2016-2017 jyldary Qylmystyq qýdalaý zańdylyqtaryn qadaǵalaý departamenti bastyǵynyń orynbasary, 2017-2018 jyldary Bas prokýratýranyń qylmystyq qýdalaý qyzmetiniń basshysy, 2018-2022 jyldary Mańǵystaý oblysynyń prokýrory qyzmetin atqardy.

Qazirgi qyzmetin 2022 jyldyń shilde aıynan bastap atqarady.

50 jyl buryn (1974) Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııanyń Kásipkerlik qyzmetti damytý departamentiniń dırektory Ernar Baǵytjanuly BÁKENOV dúnıege keldi.

1996 jyly E.A.Bóketov atyndaǵy Karaǵandy memlekettik ýnıversıtetin «Ekonomıka» mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek jolyn 1996 jyly Qaraǵandy qalasyndaǵy Halyq bankiniń Lenın aýdandyq fılıalynda baqylaýshy-kassır bolyp bastaǵan. 1997-2007 jyldary QR Memlekettik kiris mınıstrligi Keden komıtetiniń kedendik rásimdeýdi baqylaýdy uıymdastyrý bóliminiń jetekshisi, bas ınspektory, bastyǵy laýazymyn atqardy. 2008-2012 jyldary «Saýda saıasatyn damytý ortalyǵy» AQ Syrtqy saýda saıasatyn jáne saýdany damytýdy taldaý departamentiniń bas sarapshysy, dırektordyń orynbasary, dırektory bolyp jumys istedi. 2012-2017 jyldary QR Ulttyq ekonomıka mınıstrligi Halyqaralyq ekonomıkalyq ıntegratsııalar departamentiniń dırektory boldy. 2017-2018 jyldary – QR Ulttyq ekonomıka vıtse-mınıstri qyzmetinde. Eýrazııalyq ekonomııalyq komıssııa Alqasy (Mınıstriniń) múshesiniń básekelestik jáne monopolııaǵa qarsy retteý jqnindegi kómekshisi laýazymyn atqarǵan.

Qazirgi qyzmetin 2023 jyldyń aqpan aıynan beri atqaryp keledi.

«Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 20 jyl» mereıtoılyq medalimen (2011), «Eren eńbegi úshin» medalimen (2014), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 25 jyl» mereıtoılyq medalimen (2016), «Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń damýna qosqan úlesi úshin» medalimen (2022) marapattalǵan.

46 jyl buryn (1978) Taldyqorǵan qalasynyń ákimi Ernat Dúısenbekuly BÁZІL dúnıege keldi.

Jambyl oblysynda týǵan. 2000 jyly Qazaq memlekettik sáýlet-qurylys akademııasynyń ınjener-qurylysshy mamandyǵyn, 2017 jyly M.H. Dýlatı atyndaǵy Taraz memlekettik ýnıversıtetin qarjy mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek joly: Almaty qalasyndaǵy «Bazıs-A korporatsııasy» JShS sheberi, ýchaske meńgerýshisi. Ártúrli jyldary Almaty qalasy energetıka jáne kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasynda jetekshi, bas maman, qurylys bóliminiń bastyǵy, bastyǵynyń orynbasary, Jetisý aýdany ákiminiń orynbasary, qalalyq otyn-energetıka kesheni jáne kommýnaldyq sharýashylyq bóliminiń basshysy qyzmetterin atqardy. Astana qalasy, Almaty qalasy Jetisý aýdany ákiminiń orynbasary, Jetisý oblystyq energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasynyń basshysy qyzmetterin atqardy.

Qazirgi qyzmetin 2023 jyldyń shilde aıynan bastap atqaryp keledi.

41 jyl buryn (1983) «Hyrasia Energy» Bas dırektory Almas Aıdaruly AIDAROV dúnıege keldi.

Jambyl oblysynda dúnıege kelgen. 2004 jyly «Halyqaralyq ekonomıkalyq qatynastar» mamandyǵy boıynsha Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin (ekonomıst) bitirgen, 2009 jyly QR Prezıdentiniń janyndaǵy Memlekettik basqarý Akademııasynyń magıstri boldy.

Eńbek joly: 2004-2006 jyldary «Aqtaý halyqaralyq teńiz saýda porty» AMK ishki aýdıt jónindegi maman, ınvestıtsııalar boıynsha ınjeneri, 2006 jyly QR Kólik jáne kommýnıkatsııa mınıstrligi Kólik saıasaty jáne halyqaralyq yntymaqtastyq departamentiniń jetekshi mamany, 2006-2012 jyldary QR Prezıdenti Іs Basqarmasynyń resmı is-sharalar jáne syrtqy baılanystar bóliminiń sarapshysy, QR Prezıdenti Protokolynyń Sarapshysy (QR Prezıdenitiniń Ákimshiligi), 2012-2014 jyldary «InjırıngBHK» JShS basqarýshy dırektory («Samuryq-Qazyna» Ulttyq ál-aýqat qory» AQ kompanııalarynyń toby), 2014-2017 jyldary «Kaznex Invest» eksport jáne ınvestıtsııalar jónindegi ulttyq agenttigi» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary, «KAZAKH INVEST» AQ basqarýshy dırektory – Basqarma múshesi boldy. 2017-2020 jyldary Qaraǵandy oblysy ákiminiń ónerkásip, shaǵyn jáne orta bıznesti damytý, ındýstrıaldaý jáne ınvestıtsııalar máseleleri jónindegi orynbasary qyzmetin atqarǵan. 2020-2023 jyldary QR Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary laýazymyn atqardy.

Qazirgi qyzmetine 2024 jyldyń qazan aıynda kiristi.

101 jyl buryn (1923-1994) Qazaqstannyń halyq jazýshysy, Uly Otan soǵysynyń qatysýshysy Tahaýı AHTANOV dúnıege keldi.

Aqtóbe oblysynyń Shalqar aýdany, Shetyrǵyz aýylynda týǵan.

1940 jyly Abaı atyndaǵy Qazaq memlekettik pedagogıkalyq ınstıtýtyna oqýǵa túsedi. Ekinshi kýrsta oqyp júrgende ózi suranyp maıdanǵa attanady. Alǵashqy ádebı kórkem shyǵarmalary óleń, ocherk túrinde maıdan gazetteriniń betterinde jarııalandy.

1948 jyly ásker qatarynan bosaǵannan keıin ádebı eńbekpen aınalysady. Alǵashqy óleńderi «Jastar daýysy» dep atalatyn ujymdyq jınaqta jaryq kórdi. Osy kezde onyń ádebısyn maqalalary molyraq basylyp, alǵashqy monografııalyq zertteý eńbegi jarııalandy. Áıtse de, jazýshynyń ónimdi de jemisti eńbek etken janrlary – proza men dramatýrgııa. Baspasóz betinde alǵash jaryq kórgen áńgimesi – «Kúı ańyzy».

1956 jyly «Qaharly kúnder» atty romany jaryq kórdi. «Dala syry» povesi úshin (óńdelip, tolyqtyrylyp, «Boran» romanyna aınaldy) avtorǵa 1966 jyly Qazaq KSRniń Abaı atyndaǵy Memlekettik syılyǵy berildi.

1968 jyly jazylǵan «Sáýle» dramasy, odan keıingi «Boran», «Ant», «Áke men bala» dramalary da qazaq sahnasynyń ómirsheń týyndylaryna aınaldy. «Mahabbat muńy», «Kútpegen kezdesý» dramalary, «Arystannyń sybaǵasy», «Kúshik kúıeý» komedııalary qazaq, orys jáne týysqan halyqtar sahnasynda kórindi. A.N.Tolstoıdyń «Azapty saparda» trılogııasyn, M.Gorkııdiń áńgimelerin qazaq tiline aýdardy. Kórkem ádebıet baspasynda redaktor, bólim meńgerýshisi, kınostýdııada stsenarıı bóliminiń bastyǵy, «Ádebıet jáne ıskýsstvo» – «Juldyz» jýrnalynyń redaktory, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń hatshysy, kórkemóner bas basqarmasynyń bastyǵy, respýblıkalyq kitap palatasynyń dırektory sııaqty jaýapty qyzmetter atqardy.

ІІ dárejeli Otan soǵysy ordenimen, eki ret Qyzyl Juldyz, Eńbek Qyzyl Tý, «Qurmet Belgisi» ordenderimen marapattalǵan. Qalamgerge Qazaqstannyń Halyq jazýshysy ataǵy berilgen.

99 jyl buryn (1925-1944) Keńes Odaǵynyń Batyry, mergen Álııa Nurmuhambetqyzy MOLDAǴULOVA dúnıege keldi.

1925 jyly Aqtóbe oblysy Qobda aýdanynyń Bulaq aýylynda týǵan. Ata-anasy – Nurmuhammed Sarqulov jáne Marjan Moldaǵulova. Shyn esimi Іlııa, maıdandas dostary «Lııa» dep ataǵan. Bala kezinde anasynan aıyrylyp (1933 j.), keıinnen Almatyda aǵasynyń qolynda turǵan, al 1935 jyldan bastap Lenıngrad, Krasnogvardeıskıı aýdany, Gýrdın kóshesindegi №46 balalar úıinde tárbıelengen. Lenıngradtaǵy №9 orta mektepte oqydy. Oqýdaǵy ozattyǵy jáne úlgili tártibi úshin Álııa Qyrymdaǵy Búkilodaqtyq pıonerler lageri - Artekke jiberiledi. Artekte batyrlar taqtasyna Rýben Ibarrýrı, Tımýr Frýnze sııaqty batyrlarmen qatar Álııa Moldaǵulovanyń da sýreti ilingen. Soǵys bastalǵan soń balalar úıimen birge ıAroslavl oblysynyń Vıatskoe selosyna evakýatsııalanǵan. Vıatskoe orta mektebinen 7-synypty bitirisimen Rybınsk avıatsııalyq tehnıkýmyna túsedi, biraq kóp uzamaı (1942) JShQÁ-ǵa (Jumysshy-Sharýa Qyzyl Áskeri) maıdanǵa jiberý týraly ótinish jiberedi. 1943 jyly Snaıperler daıyndaý jónindegi áıelder mektebin aıaqtaıdy. 1943 jyldan bastap 54-arnaıy atqyshtar brıgadasy 4-batalonynyń snaıperi bolǵan (22-ásker, 2-Baltyq jaǵalaýy fronty). Jaý áskeriniń 30-dan asa sarbazy men ofıtseriniń kózin joıǵan. 1944 jyly 14 qańtarda Pskov oblysynyń soltústigindegi Novosokolnıkı aýdanynda qaza tapty. Álııa Nurmuhambetqyzy Moldaǵulovaǵa 1944 jyly 4 maýsymda Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berildi. Lenın ordenimen marapattaldy. Novosokolnıkı aýdanynyń Monakova aýylynda jerlengen. Álııa esimimen kósheler, ondaǵan mektepter (Máskeýdegi №891 orta mektebi, Shymkenttegi №29 orta mektebi, Novosokolnıkı №72 orta mektebi, Oraldaǵy №38 orta mektebi), Áskerı-teńiz flotynyń kemeleri, Kaspıı júk tasıtyn teplohody atalǵan. Aqtóbe, Astana, Almaty, Máskeý, Sankt-Peterbýrg, Novosokolnıkı qalalarynda eskertkishter ornatylǵan. Aqtóbede Á. Moldaǵulova atyndaǵy oblystyq memorıaldy mýzeı bar.