22 qarasha. Tulǵalar týǵan kún
ESІMDER
Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Sozaq aýdanynda týǵan. Máskeýdegi ádebıet ınstıtýtyn bitirgen. Shymkent qorǵasyn zaýytynda jumys istegen. 1945-1974 jyldary «Ońtústik Qazaqstan» gazetinde jaýapty hatshy, «Lenınshil jas» (qazirgi «Jas alash») gazetinde bólim meńgerýshisi, KSRO jáne Qazaqstan Jazýshylar odaǵynda ádebı keńesshi bolǵan. Shyǵarmalary 1945 jyldan jarııalana bastaǵan. Alǵashqy óleńder jınaǵy «Sapar» degen atpen 1950 jyly jaryq kórgen. Qalamgerdiń «Jazǵy jańbyr», «Qarataý órnekteri» óleńder men poemalary, «Seıtek saryny», «Týǵan aýylda», «Kúreń ózen», «Kertolǵaý», «Shejireli sahara», «Kókek aıy» áńgimeler men povester jınaǵy, «Aqboz at», «Tulpardyń taǵdyry», «El men jer», «Zamana ekpini» romandary shyqqan. Abaı Qunanbaev týraly «Jumbaq jan» zertteý eńbegin jaryqqa shyǵarǵan. Kórkem aýdarma salasynda M.Lermontovtyń «Izmaıl beı» poemasyn, P.Pavlenkonyń «Baqyt», G.Nıkolaevanyń «Oraq ústinde» romandaryn, E.Sent-Ekzıýperıdiń «Kishkentaı shahzada» ertegisin, sondaı-aq A.Pýshkınniń, V.Maıakovskııdiń, Nızamıdiń óleńderin qazaq tiline tárjimalaǵan. «Halyqtar dostyǵy» ordenimen marapattalǵan.
Almaty oblysy Qaskeleń aýdanynda týǵan. Qazaq arasynda tárbıelenip, qazaqsha oqyp, bilim alǵan. Qyzylordadaǵy M.Mámetova atyndaǵy pedýchılışeni, Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtynyń fılologııa fakýltetin bitirgen. Jazba ári sýyryp salma aqyn. 1963 jyly Qyzylordada oblystyq aıtysqa qatysyp júldeger bolǵan. Shymkenttik Qaldybek Áliqulovpen aıtysy kınoǵa túsirildi («Aıtys», rejısseri T.Dúısebaev). Jambyl aýdandyq, Almaty oblystyq aıtystarǵa qatysyp, qarsylastaryn jeńgen. 1985 jyldan Almaty oblysynyń Jambyl aýdanyndaǵy Ú.Káribaev murajaıynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, dırektory qyzmetterin atqarǵan. Alǵashqy óleńderi Qyzylorda oblystyq «Lenın joly» gazetinde 1958 jyly jarııalandy. Óleń-jyrlarynyń jınaǵy eki dúrkin jeke jınaq bolyp («Elim meniń», «Kóńil hoshy») basyldy. Sol jınaǵy úshin Qazaqstan komsomolynyń syılyǵy berilgen. «Saǵynarsyńdar meni de», «Qazaqtyń bir qyzymyn» atty kitaptary jaryq kórgen.
Almaty oblysy Jambyl aýdanynyń Qurmetti azamaty.
Ózbekstannyń Nókis qalasynda týǵan. Jambyl gıdromelıoratıvtik-qurylys ınstıtýtyn bitirgen. 1981-1985 jyldary - «Almatyóńdeýqurylys» tresiniń №37 qurylys-montaj basqarmasynda aǵa prorab, bas ınjener, bastyq. 1985-1987 jyldary - Qazaqstan Kompartııasy Lenın aýdandyq komıtetiniń nusqaýshysy, qurylys jáne óndiristik qurylys materıaldary qyzmetkerleri kásipodaǵy oblystyq komıtetiniń hatshysy, Qazaqstan KP Almaty qalalyq komıtetiniń qurylys jáne qala sharýashylyǵy bóliminiń nusqaýshysy. 1987-1989 jyldary - qurylys jáne ónerkásiptik qurylys materıaldary oblystyq komıtetiniń tóraǵasy. 1989-1991 jyldary - Qazaq KSR Mınıstrler Keńesi Іs basqarmasynyń qurylys, ónerkásip qurylys materıaldary bóliminde jetekshi maman, bas maman. 1991-1992 jyldary - QR Prezıdenti apparatynda qurylys, ónerkásiptik qurylys materıaldary bóliminiń referenti. 1992 jyly - «Qurylys ındýstrııasy jáne tehnologııa» kontserniniń vıtse-prezıdenti. 1992-1994 jyldary - Almaty qalasy Kalının aýdany ákimshiligi basshysynyń orynbasary, birinshi orynbasary. 1994-1995 jyldary - Lenın aýdandyq ákimshiliginiń ákimi. 1995-2001 jyldary - Almaty qalasy Jetisý aýdanynyń ákimi. 2001-2008 jyldary - Almaty oblysy ákiminiń orynbasary. 2008-2014 jyldary - Almaty oblysy ákiminiń birinshi orynbasary. 2014-2021 jyldary Almaty oblysynyń ákimi.
«Qurmet» (2008) ordenimen, «Astana», «Qazaqstan Táýelsizdigine 10 jyl» medaldarymen marapattalǵan.
Aqtóbe qalasynda dúnıege kelgen. Orta mektepti bitirgennen keıin «Dınamo» óndiristik birlestiginde jumysshy bolyp eńbek etti. 1983 jyly Sverdlovsk zań ınstıtýtynyń sot-prokýratýra fakýltetine oqýǵa tústi. 1987 jyly osy joǵary oqý ornyn úzdik bitirip, joldama boıynsha Qazaqstannyń prokýratýra organdaryna jumysqa jiberildi. Eńbek jolyn taǵylymdamashy bolyp bastap, keıin tergeýshi, sosyn Almaty qalasy Oktıabr aýdany prokýrorynyń kómekshisi jáne aǵa kómekshisi boldy. 1990 jyldan Almaty qalasynyń Kalının jáne Oktıabr aýdandary prokýrorlarynyń orynbasary qyzmetin, aýdan prokýrorynyń mindetin atqardy. 1992 jyly Almaty qalasy prokýratýrasynyń jalpy qadaǵalaý bóliminiń bastyǵy jáne alqa múshesi bolyp taǵaıyndaldy. 1994 jyldyń aqpanynan beri Almaty qalasynyń Tórelik soty tóraǵasynyń orynbasary bolsa, osy jyldyń tamyz aıynan bastap Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń jalpy qadaǵalaý basqarmasynyń bastyǵy bolyp qyzmet atqardy. 1997 jyly Úkimettiń qaýlysymen A.Q. Daýylbaev Qazaqstan Respýblıkasynyń ádilet vıtse-mınıstri qyzmetine taǵaıyndaldy, ádilet biliktilik alqasynyń tóraǵasy boldy. 1999 jyly «Qazaqtelekom» AAQ-nyń vıtse-prezıdenti - bas ákimshilik dırektory boldy. Sol jyly Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty bolyp saılandy. 2001 jyldyń 16 qańtarynan 2011 jyldyń 14 sáýirine deıin Qazaqstan Respýblıkasy Bas Prokýrorynyń orynbasary qyzmetin atqardy. 2011-2016 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas Prokýrory boldy.
Qazirgi qyzmetinde 2016 jylǵy sáýirden beri.
ІІ dárejeli Memlekettik ádilet keńesshisi. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵymen І jáne ІІ dárejeli «Dańq» ordenderimen, 8 medalmen jáne ataýly qarýmen marapattalǵan. Kúresten KSRO sport sheberi.
Jambyl oblysy, Merki aýdany, Kýzmınka aýylynda týǵan. 1981 jyly S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń Zań fakýltetine oqýǵa túsip, 1986 jyly atalmysh ýnıversıtetti úzdikke bitirdi.
1986 - 1987 jyldyń aqpan aıyna deıin Jambyl qalasy, Ortalyq aýdanynda Zań keńesinen advokat bolyp taǵylymdamadan ótti. 1995 jyly Jambyl oblysy, Merki aýdanyndaǵy jekemenshik «Sraılov» advokattyq keńsesinde advokat bolyp qyzmet atqardy. 1996-2005 jyldary Jambyl oblysy, Merki aýdandyq sotynyń sýdıasy, 2005 jyly Jambyl oblystyq sotynyń sýdıasy, 2010 jyly Jambyl oblysy mamandandyrylǵan aýdanaralyq qylmystyq ister jónindegi sotynyń tóraıymy bolyp taǵaıyndaldy. 2011 jyly QR Prezıdentiniń jarlyǵymen Jambyl oblystyq sotynyń apellıatsııalyq sot alqasynyń tóraıymy boldy. QR Prezıdentiniń 02.07.2012 jylǵy jarlyǵymen Jambyl oblystyq sotynyń qylmystyq ister jónindegi appelıatsııalyq sot alqasynyń tóraıymy bolyp taǵaıyndaldy.
Qazirgi qyzmetinde 2015 jylǵy jeltoqsannan beri.
Jambyl oblysy Taraz qalasynda týǵan. 1971 jyly apatqa túsip, saldarynan omyrtqa jaraqatyn alǵan, basyna, qolyna jáne aıaqtaryna zaqym keldi. 1990 jyldan bastap sportpen aınalysa bastaıdy. 1991 jyly múgedekter arbasyna tańylǵan jandar arasyndaǵy tuńǵysh prezıdenttik jarysqa qatysyp, tórt ret birinshi oryn alady. 1994 jyly sporttyń eki túrinen – jeńil atletıka men júzýden segiz ret birinshi orynǵa ıe bolady. Júzýmen kásibı túrde 2007 jyldan beri aınalysyp keledi. Ony múmkindigi shekteýli jandarǵa arnalǵan sport klýbynyń dırektory, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen jattyqtyrýshysy Sattar Beısembaev jattyqtyrdy. 2012 jyly Londonda ótken jazǵy Paralımpıada oıyndarynda 50 metrge shalqalaı júzýden baq synap, S3 sanatynda 12-shi nátıje kórsetti. 2014 jyldyń 23 qazanynda Inchhonde ótken Paraazıada oıyndarynda 1:44.33 sekýnd kórsetkishimen altyn medal aldy. 2015 jyly Glazgoda ótken Álem chempıonatynda eki qola medal aldy. 2016 jyly qyrkúıekte Zýlfııa Ǵabdýllına Rıo-de-Janeıroda ótken jazǵy Paralımpıada oıyndarynda alǵash ret ulttyq paralımpıada quramasynyń qorjynyna 100 metr qashyqtyqqa erkin stılde júzý boıynsha altyn saldy. Sondaı-aq Rıo-de-Janeıroda 50 metrge erkin stılde júzýden tórtinshi jáne 50 metrge shalqalaı júzýden altynshy oryn aldy. 2016 jyly Germanııada ótken ashyq chempıonatta jeńimpaz boldy. 2017 jyldyń 10 shildesinde Germanııada ótken ashyq chempıonatta tirek-qımyl apparaty men kóz janarynda aqaýy bar sportshylar arasynda júzýden qazaqstandyq Zýlfııa Ǵabdýllına erkin stılde 200 metr qashyqtyqqa júzý kezinde 03:26,65 sekýnd kórsetkishimen jańa álemdik rekord ornatty. 2017 jyldyń 7 jeltoqsanynda Meksıkada ótken ÁCh-da júzýden álem chempıony atanyp, Halyqaralyq Paralımpıada komıtetinen 2017 jylǵy Búkilálemdik jeńister serııasy úshin arnaıy syılyq aldy.
2003 jyly Qazaq Ulttyq agrarlyq ýnıversıtetin, 2009 jyly Montana-Mıssýla ýnıversıtetin (AQSh) («Bolashaq» baǵdarlamasynyń stıpendıaty) bitirgen. Alǵashqy eńbek jolyn 2003 jyly Qazaq Ulttyq agrarlyq ýnıversıteti jastar isteri komıtetiniń mádenı uıymdastyrýshysy bolyp bastap, 2006 jylǵa deıin osy joǵary oqý ornynda jastar isteri komıteti tóraǵasynyń orynbasary, jastar uıymynyń tóraǵasy qyzmetterin atqarady. 2003-2006 jyldary «Qazaqstannyń aýyl jastary odaǵy» QB teń tóraǵasy. 2004-2007 jyldary «Qazaqstannyń jastar kongresi» zańdy tulǵalar uıymy tóraǵasynyń orynbasary. 2005-2007 jyldary «Jasyl el» jastar-eńbek jasaqtary Respýblıkalyq shtabynyń menedjeri. 2009-2010 jyldary Almaty qalasy jastar saıasaty máseleleri basqarmasynyń jastar uıymdarymen jáne JOO-larmen jumys bólimi bastyǵynyń mindetin atqarýshy. 2010-2012 jyldary Almaty qalasy jastar saıasaty máseleleri basqarmasy bastyǵynyń mindetin atqarýshy, basqarma bastyǵy. 2012 jyldan Almaty qalasy ishki saıasat basqarmasynyń basshysy. 2013-2016 jyldary Batys Qazaqstan oblysy ákiminiń orynbasary. 2016 jyly VI shaqyrylǵan Parlament Májilisiniń depýtaty, 2019 jyldyń shilde aıynan Nur-Sultan qalasy ákiminiń orynbasary. 2019-2022 jyldary Nur-Sultan qalasy ákiminiń orynbasary.
Qazirgi qyzmetinde – 2022 jyldyń sáýirinen.
Ońtústik Qazaqstan oblysy Qazyǵurt aýdany Jańabazar aýylynda dúnıege kelgen. 2003 jyly M. Áýezov atyndaǵy Memlekettik ýnıversıtetin «Keden» mamandyǵy boıynsha bitirgen. 2016 jyly M. Áýezov atyndaǵy Memlekettik ýnıversıtetiniń «Ekonomıka» mamandyǵyn syrttaı bitirgen.
Eńbek jolyn 2004 jyly jeke kásipker bolyp bastady. 2011-2015 jyldary Qazyǵurt aýdandyq máslıhatynyń V shaqyrylym depýtaty boldy. 2011-2017 jyldary «Qaıyp Ata», JShS dırektordyń orynbasary bolyp jumys istedi.
2017-2021 jyldary «Qaıyp Ata», JShS dırektory. 2011-2021 jyldary «Jaras-KZ» ÓK tóraǵasy, 2017-2021 jyldary «Expert Group LTD» dırektory qyzmetin de qosa atqardy.
2021 jyly 15 qańtardan bastap - VII shaqyrylymyndaǵy QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty, «Nur Otan» partııasynyń partııalyq tizimi boıynsha saılanǵan, Ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıtetiniń múshesi.
