21 tamyz. Jylnama
ASTANA. KAZINFORM - Kazinform oqyrman nazaryna 21 tamyzǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ATAÝLY KÚNDER
Terrorızm qurbandaryn eske alý jáne qasterleý kúni
BUU Bas Assambleıasynyń 2017 jylǵy 19 jeltoqsandaǵy qararymen úkimetterdiń, jalpy jurtshylyqtyń nazaryn terrorızm qurbandaryn eske alýǵa, terrorızmnen zardap shekkenderge uzaq merzimdi fızıkalyq, psıhologııalyq, áleýmettik jáne qarjylaı kómek kórsetýge aýdarý maqsatynda bekitilgen.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1947 jyly burynǵy Semeı polıgonynyń ortalyǵy - Kýrchatov qalasy quryldy. Ol irgesi qalanǵannan SSSR ydyraǵanǵa deıin jabyq qala mártebesinde boldy.
1991 jyly Prezıdent Jarlyǵymen respýblıkada Qazaq SSR Qaýipsizdik keńesi quryldy. Keńestiń negizgi maqsaty - elimizdiń egemendigin, memlekettiligin, ekonomıkalyq jáne ekologııalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etý.
1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy men Italııa Respýblıkasy arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatyldy. Qazaqstannyń Italııadaǵy Elshiligi 1996 jyly ashyldy.
1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Halyqaralyq azamattyq avıatsııa uıymyna kirdi.
2000 jyly Almatyda ýkraın halqynyń aqyny Taras Grıgorevıch Shevchenkonyń (1814-1861) eskertkishi ashyldy. Eskertkish salmaǵy 12 tonna, bıiktigi 3,5 metr. Avtory - ýkraın músinshisi Vıtalıı Rojık. Ońtústik astanaǵa ýkraın halqynyń syılyǵy Almaty ákimshiligi men Ýkraın elshiliginiń bastamasymen jasalyndy.
2004 jyly Á.Qasteev murajaıynda «ICOMOS Qazaqstanda» atty jańa qoǵamdyq uıymnyń tusaýkeser rásimi ótti.
ICOMOS maqsaty - álemdegi mádenı muralardyń saqtalýyna kómek kórsetý. Álemde 7 myńǵa jýyq jeke tulǵa men mekeme atalǵan uıymnyń múshesi. Olar óz qyzmetterin 110 elde ornalasqan ulttyq komıtet jelileri arqyly júzege asyrady.
2009 jyly Óskemende «Dala áni» jáne «Kóshpeliler» atty eki jańa kompozıtsııalyq músinder ornatyldy. Músinderdiń avtory - qazaqstannyń tanymal dızaıneri Janat Elýbaeva.
«Dala áni» - erekshe kompozıtsııa. Atalmysh músiniń atalý sebebi, ol jerde kishkene ǵana jel soqqan kezde erekshe bir dybys shyǵaratyn kamerton ornalasqan. Birinshi músinniń taıaý mańynda «Kóshpeliler» ornalasqan. Bul shyǵarmalardyń basty ıdeıasy - atamurany nasıhattaý.
2012 jyly Astanada «Qazmedıa ortalyǵy» teleradıokesheni ashyldy. Ol Qazaqstan telearnalarynyń basty tehnologııalyq alańyna aınaldy. «Qazmedıa ortalyǵynda» «Habar», «Habar 24», «Qazaqstan», «balapan», «Qazsport», «Mır memleketaralyq teleradıokompanııasy», «Evrazııa birinshi arnasy», «Qazaq radiosy», «Astana», «Shalkar» radıolary jáne t.b. ornalasqan.
2013 jyly Astanada týrısterdi qalanyń kórikti oryndaryna qydyrtatyn kommertsııalyq reıster iske qosyldy. Saıahatshylarǵa Londondaǵy sekildi eki qabatty avtobýstar qyzmet kórsetedi. Avtobýstar «Hop-on-Hop-off» júıesinde jumys isteıdi, ıaǵnı kúni boıy oǵan qalaǵansha minip-túsýge bolady.
2013 jyly teńgeniń 20 jyldyǵyna oraı quny 50, 500, 5 000 jáne 10 000 teńgelik tórt túrli moneta daıyndaldy.
2014 jyly Qazaqstannyń deneshynyqtyrý mádenıeti men sportyn damytýǵa sińirgen eńbegi úshin London Olımpıadasynyń chempıony Aleksandr Vınokýrov qurmet belgisimen marapattaldy.
2015 jyly Ulytaýda Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna oraı «Bulanty shaıqasy» eskertkishi ashyldy. Monýment Bulanty ózeniniń jaǵasynda, qazaq áskeri jońǵarlardy oısyrata jeńgen Úıtas qorymdarynyń janynan boı kóterdi.
2015 jyly «Jańa tolqyn-2015» balalar mýzyka baıqaýynda qazaqstandyq jas daryn ıesi Danelııa Tóleshova «Kórermen kózaıymy» atalymynda jeńiske jetti.
2016 jyly Pavlodarda Orta júzdiń qyzyl tildi shesheni, daryndy qolbasshy Malaısary batyrǵa eskertkish qoıyldy. Ol qazirgi Pavlodar oblysynyń aýmaǵynda dúnıege kelgen. Bógenbaı, Qabanbaı, Raıymbek, Baıan, Naýryzbaı batyrlarmen birge shaıqasqan.
2017 jyly qazaqstandyq aýyr atlet Albert Lınder Qytaıdyń Taıbeıinde ótken 2017 jylǵy jazǵy Ýnıversıadanyń altyn medalin jeńip aldy. Albert qossaıys qorytyndysy boıynsha, 333 kılogramm (148+185) nátıje kórsetip, Ýnıversıadanyń rekordyn ornatty.
2019 jyly Qostanaıda «Regıon-10» atty joǵalǵandardy izdeý resýrsy paıda boldy. www.region10.kz. saıtynda joǵalǵan adamdardy izdeý boıynsha aqparatty bilýge, sondaı-aq ǵalamtorda jıi kezdesetin jalǵan aqparattardy ajyratýǵa bolady. Saıtty jasaýshylar – ıAna Malıar, Tatıana Mılehına jáne Irına Karpenko esimdi eriktiler. Olar «Qyzyl jarty Aı» jáne «GRIN» ÚEU-nyń qoldaýymen alǵashqy kómek kórsetý, izdestirýdi uıymdastyrý jáne joǵalǵan adamdardy izdeý kezinde qajetti bastapqy áreketterdi júrgizýde arnaıy daıyndyqtan ótken.
2019 jyly elordada Ortalyq Azııa memleketteriniń syrtqy ister mınıstrleri men AQSh Memlekettik hatshysy orynbasarynyń qatysýymen «S5+1» formatynda joǵary deńgeıdegi kezdesý ótti. «S5+1» formaty – óńirdiń turaqty damýy men qaýipsizdigin qamtamasyz etýde mańyzdy qural.
2020 jyly tanymal teatr rejısseri, akter, Q.Qýanyshbaev atyndaǵy Memlekettik akademııalyq mýzykalyq-drama teatrynyń kórkemdik jetekshisi Talǵat Temenov «Dostastyq juldyzdary» Memleketaralyq syılyǵymen marapattaldy.
2021 jyly Astana qalasynyń júrek aýrýlary ortalyǵynda álemdegi eń kishkentaı elektrokardıostımýlıatordy ornatý boıynsha TMD-daǵy alǵashqy ota jasaldy. Tájirıbeli kardıohırýrgter týa bitken júrek aqaýy bar 14 jasar balaǵa operatsııa jasady.
2023 jyly sapar aıasynda Qasym-Jomart Toqaev VKP Ortalyq Komıtetiniń Bas hatshysy Ngýen Fý Chongpen kezdesti, Prezıdent Vo Van Thyongpen, premer-mınıstr Fam Mın Chınmen jáne Ulttyq Assambleıa tóraǵasy Výong Dın Hıýemen kelissózder júrgizdi, sonymen qatar Baknın jáne Haızyong provıntsııalaryndaǵy birqatar ekonomıkalyq jáne mádenı nysandardy aralady.
